Maxsus fanlar” kafedrasi

1.4 - раем. Сунувчи тебраниш

Tabiatda kichik chetlashishlarsiz absolyut to‘g‘ri chiziq bo‘yicha harakatlanuvchi predmetlarni ko‘rish juda qeyin. Demak, animatsiyada ob’ekt harakatini boshqarish uchun juda zarur bo‘lgan nochiziqli funksiyalar hosil qilishni bilish juda muhimdir. Yuqorida sanab o‘tilgan misollardagi funksiyalarning har xil kombinatsiyasi keng imkoniyatlar berishi mumkin.

Ranglar modellari
Rang - bu inson ko‘ziga nurlanishning ta’siri. Additiv model

RED - qizil

GREEN - yashil
BLUE - ko‘k
RGB ranglar gammasida har bir rang o‘z intensivligini 0 dan 255 gacha o‘zgartirishi mumkin
0 - rang intensivligi eng kichik 255 - rang intensivligi eng yuqori.
Additivlikda - alohida rang yorqinligi oshirilganda natijaviy rang yorug‘ bo‘lishligi kuzatiladi.
(255,0,0)
• Red (255,0.255)
(255.255.0) Magenta
Yellow i ‘ •

Creen (0,255.0)
Cyan (O_r2S5_r2S5)

Subtraktiv model. Ularning har biri tushuvchi oq nurning ma’lum ranglarini yutadi (ajratadi).

CMY ranglar gammasida har bir rang intensivligini 0 dan 255 gacha o‘zgartiradi.
0 - minimal rang intensivligi 255 - maksimal rang intensivligi
Subtraktivda - alohida rang yorqinligi oshirilganda yakuniy rang qorayadi.
Tipografiya bo‘yoqlarining o‘ziga xosligidan uch rang aralashmasi qora bo‘lmagan - ifloslangan jigarrang hosil qiladi. Shuning uchun asosiy ranglarga - qora rang ham qo‘shiladi.
Qismlarga ajratish yordamida primitiv proeksiyasi ekranda rastr panjarasiga mos alohida piksellarga bo‘linadi. Qismlarga ajratish kadrning buferdagi piksel vaziyatini beradi. Har bir piksel vaziyati uchun buferga fragment - pikselning asosiy xarakteristikalarini (rang yorqinligi, darajasi, tekstura koordinatalari va boshqalar) aniqlovchi kodlar majmuasi kiritiladi. Zamonaviy grafik tizimlarda ob’ekt poligonal shaklda rasterizatsiyaga beriladi. Har xil tizimlarda poligonlar qismlarga turlicha ajratiladi. Ko‘p hollarda vatar va kvad bo‘linishlari qo‘llaniladi. Vatar - ekran tekisligidagi poligon proeksiyasi ichiga joylashgan rastr qatori qismi. Kvad - poligon proeksiyasiga tegishli 2x2 o‘lchamli piksel maydoni. Misol uchun, xorda qismlariga ajratish quyidagicha amalga oshiriladi. Xordani topish jarayonida avval poligonlar qirralarini tashkil qiluvchi piksellar koordinatalari - ekrandagi proeksiyalari hisoblanadi. Buning uchun Brezenxem algoritmlari modifikatsiyalaridan birortasidan foydalaniladi. Olingan koordinatalarni qatorlar bo‘yicha saralash, ularning ichida esa - piksellar vaziyati bo‘yicha har bir elementlar juftligi xordani aniqlovchi ro‘yxat beradi. Xorda bo‘ylab harakatlanish jarayonida pikselning rangi, darajasi va boshqa xarakteristikalari aniqlanadi.
ASOSIY QISM
Ushbu qismda kurs ishiga qo’yilgan masaani qaysi dasturiy ta’minotda qay tartibda bajarilganligi ketme-ketligi hamda natijasi ko’rib chiqiladi.
UCH O’LCHOVLI MODELLASHTIRISHNING DASTURIY
VOSITALARI
Uch o’lchovli modellashtirish haqida umumiy tushunchalarga ega bo’ldik. O’z- o’zidan savol tug’iladiki, shu uch o’lchovli modellashtirishni qanday amalga oshiriladi?
Hozirgi kunda ko’plab dasturlar yaratilgan, ushbu dasturlar uch o’lchovli modellashtirishga mo’ljallangan. Dasturlar yildan yilga yangilanib, mukammallashib, foydalanuvchilarga qulayroq qilib yaratilmoqda.
Ushbu dasturlarning bir nechtasi bilan tanishib chiqamiz:
Autodesk kompaniyasining “3ds MAX” dasturi.
3ds MAX

Tip	Uch o’lchovli grafika
Ishlab chiqaruvchi	Autodesk
Yozilgan dasturiy til	C#
Operatsion tizim	Windows, Windows NT
So’nggi versiyasi	2015(2014)

Bu dastur uch o’lchovli grafikani yaratish, obyektlarni uch o’lchovli modellashtirish hamda animatsiyalarni yaratish uchun mo’ljallangan professional dasturdir.

3ds MAX dasturi yordamida har qanday turdagi murakkab obyektlarni modellashtirish hamda animatsiya yaratish imkoniyati mavjud.
Dasturda Standart primitivlar bor: Box(to’g’ri burchakli parallelipiped), Sphere(Sfera, Shar), Cone(Konus), Cylinder(Silindr), Tube(quvursimon jism), Torus(dumaloq silindr), GeoSphere(Sferaning boshqacha ko’rinishi), Pyramid(Piramida), Teapot(choynak), Plane(tekislik).
Bundan tashqari yana ko’plab primitivlar bor. Tayyor eshiklar, oynalar, daraxtlar, zinalar, har xil turdagi shakllar shular jumlasiga kiradi. Bular yordamida istalgan obyektni yasash mumkin.
Yasalgan obyketlar ustida ishlashda bir qator modefikatorlar bor. Modefikatorlar obyektlarning shaklini o’zgartirib beradi. 3ds MAX dasturida 80 dan ortiq modefikator turlari bor.
3ds MAX dasturida ishlash bir muncha oson va qulay. Shuningdek, render jarayoni ham kompyuterning ishlash tezligiga qarab har xil bo’ladi.
Shularni inobatga olgan holda kurs ishi mavzusini 3ds MAX dasturida tuzdim.


2-rasm

-- 61 --
lusej-v

iusej-£




tS’FUj^le :u] HH I ■s^jetl
Й? ’5Й E& Ъ I W« *■ □ "► **H F~ pai”Fs|

SeiauUPPV | @|					МЭ1Л ejaujeo-uou e ued □] 6eip pue >|oi|3	•^dtjosxw |
O'OL-PUB |	_от]г	98£'9s|^:A	5679- [x Щ	e	papaiag palqo l	1

spalqp punodujoj |

[71 OOL/O

MiM

Of pajjQ : Xejdsia - tgx 6O0Z ^SPE ^эрсцлу - хешхр^иэшпэоа^ахп^эгп^З aap|oj »ээГ<иа - хеш-диПЛЛОа

1110I®) I

I'® a ^i re IS И1^1> b|4l_Elag uoipapg a;eaijIii вй f H ^B Q *>¹ €)l □ У E M¹ Й % %¹ ^ ^ ||
d|3|-| q.dusgxvi/^ aziiuazjsn^ 6uuapuay sjo}ip3 qdejg uopeujiu'p sjaijip°IAI a^pajj 5»ла1д dnojg ^|oo_L 4-IP3 ³l!d

5-rasm





еое


7-rasm


8-rasm




9-rasm





11-rasm




13-rasm




15-rasm





17-rasm

19-rasm

22-rasm

Uch o‘lchovli grafika - kompyuter grafikasining uch o'lchovli obyektlarni modellashtirish orqali tasvirlar yoki videolarni yaratish usullariga bag'ishlangan bo'limi.

3D modellashtirish - bu ob'ektning uch o'lchovli modelini yaratish jarayoni. 3D modellashtirishning vazifasi kerakli ob'ektning vizual uch o'lchovli tasvirini ishlab chiqishdir. Bunday holda, model haqiqiy dunyo ob'ektlariga (avtomobillar, binolar, bo'ron, asteroid) mos kelishi yoki butunlay mavhum bo'lishi mumkin (to'rt o'lchovli fraktalning proyeksiyasi).
Uch oʻlchamli obʼyektlarning grafik tasviri ixtisoslashtirilgan dasturlar yordamida uch oʻlchamli sahna modelining tekislikka (masalan, kompyuter ekraniga) geometrik proyeksiyasini qurishni oʻz ichiga olganligi bilan farqlanadi. Biroq, 3D displeylar va 3D printerlarning yaratilishi va qabul qilinishi bilan 3D grafikalar tekislikka proyeksiya qilishni o'z ichiga olmaydi.