Mərkəzdənqaçan nasosların əsas tənliyi
Mərkəzdən qaçan nasosların əsas tənliyini çıxarmaq üçün aşağıdakı fərziyyələri qəbul edirik. Fərz edilir ki, işçi çarxın kürəklərinin sayı -dur. Bu o deməkdir ki, işçi çarxda mayenin hərəkətini oxa simmetrik götürmək olar. Bu zaman nisbi hərəkətdəki hissəciklərin trayektoriyası eynidir və kürəkin formasına uyğundur. Eyni çevrə üzərində olan hissəciklərin sürəti bərabərdir və kürəkə toxunandır. Həqiqətdə isə işçi çarxın kürəklərinin sayı müəyyən miqdarda olur və küəkin qabaq tərəfində təzyiq çox, arxa tərəfdə az olur. Bernulli tənliyinə görə deməli kürəkin qabaq tərəfində azdır, arxa tərəfdə çoxdur. Yalnız kürəkə yaxın hissəciklərin sürəti və trayektoriyası kürəyə toxunan və onun formasındadır.
II. Hidravlik itkiləri nəzərə almırıq. Bu iki fərziyyəyə görə nasosun yaratdığı basqı nəzəri olacaqdır. Əsas tənliyi çıxarmaq üçün hərəkət miqdarı momentinin dəyişməsi qanunundan istifadə edilir.
.
M - mayeyə təsir edən kürəkin reaksiya qüvvəsinin fırlanma oxuna nəzərən momentidir.M1 - işçi çarxa mayenin daxil olduğu yerdə hərəkət miqdarı momenti; M2 - xaric olan yerdə hərəkət miqdarı momentidir.
Vahid zamandakı mayenin kütləsi
.
- nasosun nəzəri məhsuldarlığıdır vahid zamandakı hərəkət miqdarı
Şəkil
,
c– mütləq sürətdir.
.
W - nisbi hərəkətin sürəti; - fırlanma hərəkətinin köçürmə sürəti.
Fırlanma oxuna nəzərən hərəkət miqdarı momenti
.
Şəkildən yaza bilərik
onda
.
Yuxarıdakı teoremdən istifadə etsək
.
Nasosun hidravlik güçünü aşağıdakı kimi tapmaq olar
.
Digər tərəfdən həmin güç
və ya
.
M-in qiymətini yerinə yazsaq
,
Hn-in maksimum alınması üçün bərabər olmalıdır. Odur ki, müasir nasoslarda götürülür.
Onda
.
Bu düsturu Eyler vermişdir.
Bu mərkəzdənqaçan nasosun əsas tənliyidir. Kürəklərin sayını nəzərə alsaq onda
.
Əgər kürəklərin sayı olarsa - kürəklərin sayını nəzərə alan əmsal 0,8 götürmək olar. Hidravlik itkiləri nəzərə alsaq onda nasosun yaratdığı basqı həqiqi olacaq
- hidravlik f.i.ə.-dır.
Hn -in qiymətini yerinə yazsaq.
.
Dostları ilə paylaş: |
