Мцяллифдян
Yüklə 7,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Sitoplazmatik membran, stoplazmanın xarici səthindən yara-
nır və protoplalazmanı əhatə edir. Mikroorqanizm hüceyrəsində sitoplazmatik membran əsasən 4 funksiya yerinə yetirir: Osmotik təbəqə kimi təsir edir; məhluldan hüceyrəyə qida maddələrinin və əksinə, mübadilə məhsullarının keçməsini tənzim edir; özünü bəzi fermentlərin və orqanoidlərin (ribosomların) daĢıyıcısı kimi göstərir.
xondrii, ribosomlar və baĢqa ehtiyat maddələrini özündə birləĢdirir. Elektron mikroskopu və biokimyəvi tədqiqatlar nəticəsində müəy- yən olunmuĢdur ki, sitoplazma özünü zülallardan, karbohidratlar- dan, lipidlərdən, mineral maddələrdən, sudan və bir sıra baĢqa maddələrdən ibarət kolloid sistem kimi göstərir. Mitoxondri, maya hüceyrəsinin xırda, yüksək səviyyədə ixti- saslaĢmıĢ və vacib orqanoididir. Adi halda onlar qılafla vakuollar arasında yerləĢir. Onların sayı hüceyrədə 1-50 arasında dəyiĢir. Əgər hüceyrədə cəmi bir mitoxondri olarsa belə, o, hüceyrə həcminin 20%-dən çoxunu təĢkil edir. Maya mitoxondrisi əsasən lipidlərdən (30%-ə yaxın) və zülallardan (65-70%) ibarətdir (mitoxondrinin quru kütləsinə görə). Maya mitoxondrisi əsas enerji funksiyasını yerinə yetirən fermentlərə malikdir. Mitoxondrii DNT (Dezoksiribonuklein turĢusu) və RNT-yə (Ribonuklein turĢusu) malikdir ki, bunlar vacib həyat prosesləri yerinə yetirirlər. Vakuollar - maya hüceyrəsinin vacib orqanoididir. Suda həll olan elektrolitlərdən baĢqa, vakuollarda, kolloid halında zülallar, yağlar, karbohidratlar və fermentlər yerləĢir. Vakuollarda Na, K, Ca, Md,Cl, SO 4 və PO
4 ionları ayrı-ayrı elementlər və duzlar Ģəklində tapılır. Vakuolaların forma və ölçüsü maya hüceyrəsində əhəmiyyətli dərəcədə dəyiĢir. Maya hüceyrəsində bir, yaxud bir neçə vakuol ola bilər. Vakuollarda fəal oksidləĢmə-reduksiya prosesləri gedir. Yüklə 7,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|