Media va axborot savodxonligi Norbotayeva Dildora Erkin qizi
1.Matn ma’lumotlarini tahrirlash. Jadval va grafik ma’lumotlarga ishlov
berish. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini quyidagi mezonlar bo‘yicha
tasniflash mumkin:
Funksional yo‘naltirilgan texnologiyalar;
Fanga yo‘naltirilgan texnologiyalar;
Muammoga yo‘naltirilgan texnologiyalar;
Funksional yo‘naltirilgan texnologiyalar axborotni qayta ishlashning odatiy
nisbatan avtonom vazifalaridan birini amalga oshirish uchun mo‘ljallangan.
Bunday texnologiyalar juda yuqori darajadagi egiluvchanlikka ega bo‘lishi va
kelajakda iste’molchining minimal ishtirokida rivojlanish va ko‘payish uchun
mavjud bo‘lishi mumkin.
Mavzuga yo‘naltirilgan axborot texnologiyalari ma’lum bir sohada ma’lum
bir muammoni hal qilish uchun mo‘ljallangan. Ular ushbu ilovaning muayyan
talablarini maksimal darajada qondiradilar va eng kam qirrali darajaga ega
bo‘lishlari mumkin. Qoida tariqasida, ularning paydo bo‘lishi kelajakda
foydalanuvchining ishtirokisiz mumkin emas.
Ammo talablarni bir qator maxsus dasturlarda umumlashtirish va ba’zi
amaliy dastur muammolarini ajratib ko‘rsatish mumkin. Bu ma’lum darajada
funksional yo‘naltirilgan va subyektga yo‘naltirilgan texnologiyalarning oraliq
pozitsiyasini egallaydigan muammoli yo‘naltirilgan axborot texnologiyalari
konsepsiyasini
keltirib
chiqaradi.
Bunday
texnologiyaning
potensial
foydalanuvchilari uni ishlab chiqishda faqat aniq vazifalarni umumlashtirish va
aniqlashning dastlabki bosqichida yoki yakuniy bosqichda ba’zi ixtisoslashgan
qo‘shimchalarni ishlab chiqishda ishtirok etishlari mumkin. Bu foydalanuvchidan
texnologiyaning asosiy qismini mustaqil ravishda yaratish va yagona texnik
yechimlarni qo‘llash imkonini beradi.
Tanlangan
tasnifga
muvofiq,
funksional
yo‘naltirilgan
axborot
texnologiyalari quyidagilarni o‘z ichiga oladi.
167
-
Matematik hisoblar;
-Matematik modellashtirish;
-Dasturlash;
-Matn ma’lumotlarini qayta ishlash;
-Jadval ma’lumotlarini qayta ishlash;
-Tasvirga ishlov berish;
-Signalni qayta ishlash;
-Axborotni uzatish va tarqatish.