Mediator team Fiziologiya Klinika



Yüklə 0,52 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə14/38
tarix27.12.2023
ölçüsü0,52 Mb.
#198681
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   38
Trombotsitlar va qon ivishi

protrombin 
aktivatori
deyiladigan kompleksni hosil qiladi. 
!!!
 
tashqi va ichki yoʻl birgalikda, bir vaqtda, amalga oshadi. Tashqi yoʻl qisqa boʻlganligi sababli erta 
tugallanib umumiy yoʻlga oʻtadi.
 
Ichki yoʻl
Ichki yoʻldan 
protrombin aktivatorining
hosil boʻlishi travmalangan qon tomir devori kollagenlariga qonning 
taʼsiri natijasida boshlanadi. Ichki yoʻl quyidagicha amalga oshadi:
 
1. XII faktor aktivlanishi
Qon travmasi yoki endoteliyning jarohatlanishi va qon hujayralarining endoteliy ostidagi kollagenga taʼsiri 
natijasida XII faktor aktivlanib XIIa faktorga aylanadi, shundan soʻng ichki yoʻl boshlanadi. Shuningdek, 
trombotsitlar ham aktivlanadi. 
2. XI faktorning aktivlanishi
XIIa faktor XI faktorga taʼsir qilib, uning XIa shaklga oʻtishini taʼminlaydi. Kininogen va prekallekrin bu 
reaksiyani tezlashtiradi. 
3. IX faktor aktivlanishi 
IXa ning hosil boʻlishi Ca ishtirokida XIa faktor orqali amalga oshadi. 
4. X faktorning aktivlanishi
Aktivlangan VIII faktor, Ca va fosfolipidlar (aktivlangan trombotsitlardan ajralgan) X faktorni aktivlab Xa 
koʻrinishiga keltiradi. Trombotsitopeniya va VIII faktor yetishmasligi (klassik gemofiliya) da bu reaksiyada 
nuqson boʻladi. 
Protrombin aktivatori nima? 
Xa faktor, aktivlangan trombotsitlardan ajralgan fosfolipid, Va faktor va Ca
2+
birgalikda 
protrombin aktivatori
deb nomlanuvchi kompleksni hosil qiladi.
!!!
 
Tashqi yoʻl qon tomir devori yoki qon tomir tashqarisidagi toʻqima travmasi natijasida boshlanadi. Ichki 
yoʻl qonning oʻzi zararlashi bilan boshlanadi.

Tashqi yoʻl portlovchi xususiyatga ega, toʻqima travmasi natijasida 15 sekundda, ichki yoʻl esa ancha sekin 
sodir boʻladi, odatda ivish 2-6 minutda sodir boʻladi.



Zebo Iskandarova. Aziza Zaynutdinova. Mirmuhsin Axtamov
. | 
MEDIATOR team
 
Tashqi va ichki yoʻllar turli faktorlar orqali boshlansada, ikkala yoʻl ham X faktorda birlashadi, soʻngra 

Yüklə 0,52 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   38




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin