Mehnat jamoasi va uning shakllanishi

Xodimlarni rejalashtirish - bu inson omiliga bo‘lgan ehtiyojni oldindan aniqlashdir. Bu jararayon uch bosqichdan iborat

• Xodimlarni rejalashtirish - bu inson omiliga bo‘lgan ehtiyojni oldindan aniqlashdir. Bu jararayon uch bosqichdan iborat

1

Mavjud xodimlarni baholash

2

Istiqbolda xodimlarga bo‘lgan talabni rejalashtirish

3

Xodimlarni rivojlantirish dasturini ishlab chiqish

Xodimlarni rejalashtirish

• Mavjud xodimlarni baholashda, eng avvalo ularning shakllanishiga ta’sir etuvchi tashqi omillarga, xususan mehnat bozoridagi vaziyatga e’tiborni nqaratmoq lozim.
• Zero, mehnat bozoridagi holat ko‘p jihatdan quyidagilarga bog‘liq:
• -aholi soni, yoshi, jinsi salmog‘idagi o‘zgarishlar;
• -tarmoq va hududiy bandlikdagi o‘zgarishlarga;
• -qo‘shimcha ishchi kuchini yollash darajasiga;
• -ishlab chiqarish hajmi, tarkibi va o‘sish sur’atiga;
• -mehnat resusrlarini boshqarish usuliga va hk.
• Ichki omillarni baholash uchun quyidagi ma’lumotlar tahlilini bajarmoq zarur:
• -doimiy band bo‘lgan xodimlar soni, familiyasi, yashash joyi, ishga qabul qilingan vaqti va hk.;
• -xodimlarning tarkibi (malakasi, mutaxassisligi, yosh tarkibi, milliy tarkibi, nogironlar, salmog‘i, ishchi va xizmatchilar, ITX va hk.);
• -xodimlar qo‘nimsiziligi;
• -ish kunining davomliligi (to‘liq yoki qisman bandligi, necha va qaysi smenada ishlashi, ta’tilning davomliligi va hk.);
• -ish haqi, uning tarkibi, qo‘shimcha ish haqi, ta’rif yoki ta’rifdan yuqori to‘lova va hk.;
• -davlat yoki huquqiy tashkilotlar tomonidan ko‘rsatiladigan ijtimoiy-maishiy xizmat (ijtimoiy ehtiyojlarga ajratiladigan mablag‘)lar.

Qayd qilingan tashqi va ichki omlilarning ta’sirida mehnat bozoridagi vaziyat o‘zgarib turadi va shunga mos ravishda mehnat resurslariga bo‘lgan talab va taklif ko‘lami aniqlanadi.

• Qayd qilingan tashqi va ichki omlilarning ta’sirida mehnat bozoridagi vaziyat o‘zgarib turadi va shunga mos ravishda mehnat resurslariga bo‘lgan talab va taklif ko‘lami aniqlanadi.
• Mehnat resurslariga bo‘lgan talabni rejalashtirish xodimlarni rejalashtirish jarayonining boshlang‘ich bosqichi bo‘lib, uni tuzishda quyidagi ma’lumotlar asos vazifasini bajaradi:
• -mavjud va rejalashtirilayotgan ish joylari;
• -tashkiliy va texnik tadbirlar rejasi;
• -shtatlar ro‘yxati va bo‘sh lavozimlarni to‘ldirish rejasi.
• Xodimlarga bo‘lgan ehtiyojni rejalashtirishda mahsulot ishlab chiqarish rejasi, mahsulot birligiga sarflanadigan vaqt normasi va bir yilda o‘rnatilgan ish vaqti fondidan foydalaniladi. Amaldagi texnologiya darajasi doirasida xodimlarga bo‘lgan talabni rejalashtirish uchun quyidagi formuladan foydalaniladi: