Aytish lozimki, bazis davri uchun omillarning global unumdorligi birga teng, chunki mahsulotning narxlar omili bo‘yicha qiymati omillar sarflari yig‘indisiga teng. Boshqa davrlar unumdorligining darajalari qiyoslanadigan narxlar omilidagi mahsulot qiymatini omillarning qiyoslanadigan narxlardagi sarflariga bo‘lishdan olinadigan natija sifatida aniqlanadi. Bu indekslarni hisoblashni soddalashtirish va har bir omilning yaqqol ta’sirini ko‘rish maqsadida yuqoridagi indekslarga o‘zgartirish kiritiladi:
O‘zgaruvchan tarkibli mehnat unumdorligi indeksi:
O‘zgaruvchan tarkibli mehnat unumdorligi indeksi:
Bu o’zgaruchilar . Bunda ikkinchi o’zgarish shundan kelib chiqadi:
bu-o‘rtacha tortilgan arifmetik usul.
O‘rtachaning ayrim matematik xususiyatlaridan biri shundan iboratki, agar «soizmeritel» qandaydir bir xil doimiy songa ko‘paytirilib yoki bo‘linsa o‘rtacha miqdor o‘zgarmaydi. Shuning uchun T uning salmog‘i tenglashtirilib olinadi.
Bu yerda: birinchi omil ( va )
Ikkinchi omil ( va ).
Birinchi omilning ta’sirini o‘rganish uchun ikkinchi omil o‘zgarmas tarkibda olinadi. Doimiy tarkibli indeks:
Iw
Ikkinchi omilning ta’sirini o‘rganish uchun birinchi omil o‘zgarmas holda olinadi. Tarkibiy siljish indeksi:
Iw(dT)
Doimiy tarkibli va tarkibi siljish indekslari o‘zgaruvchan tarkibli indeksning hosilalari bo‘lganligi uchun, ular orasida quyidagi bog‘liklik mavjud:
Doimiy tarkibli va tarkibi siljish indekslari o‘zgaruvchan tarkibli indeksning hosilalari bo‘lganligi uchun, ular orasida quyidagi bog‘liklik mavjud:
Yuqorida ko‘rib chiqilgan, turli xil usulda hisoblangan doimiy tarkibli indekslar natijalari turli xil bo‘ladi:
Bu ikkala usulda hisoblangan indekslarga indekslashtirilayotgan ko‘rsatkich turli xil o‘zgarmas «soizmeritel»da olingan:
birinchi indeksga o‘zgarmas mahsulot salmog‘i - (dq);
ikkinchi indeksga o‘zgarmas sarf qilingan vaqt salmog‘i - (dT).
