11.3. Yer qabığının mineralları və süxurları
Yer qabığı olduqca mürəkkəb kimyəvi tərkibə malik olub təbiətdə rast gəlinən bütün kimyəvi ele-
mentlərə təsadüf etmək olar.Amerika alimi Klark Yer qabığında geniş yayılmış 50 kimyəvi elementin or-
ta miqdarını göstərmişdir.Litosferdə ən geniş yayılan kimyəvi elementlər aşağıdakılardır.(% - lə).
Oksigen- 49,42
Silisium- 33,0
Alüminium- 7,13
Dəmir-3,80
Kalsium- 1,37
Natrium- 0,60
Kalium – 1,36
Hidrogen- 0,01
Titan- 0,61
Karbon- 2,0
Xlor- 0,02
Fosfor- 0,08
Kükürd- 0,08
Azot- 0,01
Yer qabığı kütləsinin 99,95% - ni 25 element, 0,05 % - ni isə qalan elementlər təşkil edir.Bu kimyəvi
elementlərdən Yer qabığını yaradan aşağıdakı minerallar əmələ gəlmişdir.
Minerallar. Yer qabığı müxtəlif süxurlardan təşkil olunmuşdur. Hər süxur isə özü mineraldan ibarətdir.
Bəsit süxurun tərkibinə yalnız hər hansı bir mineral daxil olur. Mürəkkəb süxur isə bir neçə müxtəlif mine-
raldan ibarətdir.
Kimyəvi cəhətdən eyni olub tərkibi dəyişməyən və müəyyən fiziki xüsusiyyətlərə malik olan cisimlərə
mineral deyilir.Mənşəyinə görə minerallar 3 qrupa bölünür: maqmatik, çöküntü və metomorfik.
Dostları ilə paylaş: |