MəMMƏdov qəRİb xəLİlov mahmud

I. Massiv – kristallik  püskürmə  süxurlar  iki  böyük  qrupa – effuziv  və  intruziv  süxurlara  bölünür. 

Maqma  püskürüb  yer  səthinə  çıxaraq  aşağı  temperatur  və  təzyiq  şəraitində  soyuduqda  bu  süxura  ef-

fuziv  (püskürmə)  süxur, maqma  yer səthinə  çatmayıb  yüksək  təzyiq  şəraitində  müəyyən  dərinlikdə  yavaş 

– yavaş  soyuyub  kristallaşarsa  buna  intruziv  (dərinlik)  süxurları  deyilir. 

Maqmatik  süxurların  xarakteristikası 

Qranit – dərinlik  (intruziv)  süxuru  olub  boz,  çəhrayı, qırmızımtıl – qonur  və  hətta  tünd  qırmızı  rəngdə  

ola  bilər. 

Siyenit – tam  kristallaşmış  dərinlik  süxuru  olub  ortoqlaz, biotit  və  piroksenitdən  ibarətdir. 

Traxit – Siyenit  tərkibli  süxurdur, lakin  kiçik  dənəvaridir. 

Qabbro – dərinlik  süxuru  olub  qara, boz  və  yaşılımtıl  rənglidir. 

Diabaz  - plaqioqlazdan  təşkil  olunub, tərkibində  avqit  də  iştirak  edir. 

Andezit – effuziv  süxuru  olub  plaqioqlaz  və  biotitdən  ibarətdir. Rəngi  açıq – boz  və  ya  qonur – qırmı-

zıdır. 

Bazalt – Effuziv süxur  olub  qabbronun  analoqudur, tünd – boz  və qara rənglidir. Tərkibi plaqioqlaz, avqit  

və olivindən  ibarətdir. 

 

Cədvəl 11.2.