min tərkibi və keyfiyyəti çox böyük təsir
göstərir. Hər bir balıqçılıq obyektində ye-
min tərkibi öyrənilərək, balıqların hansı
parazitlərlə yoluxacağını proqnozlaşdırmaq
mümkündür. Məlumdur ki, mürəkkəb inki-
şaf dövrünə malik olan helmintlərin aralıq
sahibləri plankton və bentik orqanizmlərdir.
Yemin çatışmamazlığı müxtəlif, o cümlədən
parazit xəstəliklərin baş verməsinə səbəb
ola bilər. Məsələn, yetişdirilən 1 yaşa qədər
olan karp balıqlarının yayın son dövrlərində
yeminin azlığı nəticəsində onlar qışlamaya
aşağı dolğunluq göstəriciləri, yəni qidalı
maddələr ehtiyatının kifayət dərəcədə olma-
ması ilə keçirlər. Bu da qışlamanın sonuna
yaxın onların Chilodonella cyprini və b.
ektoparazitlərlə kütləvi yoluxması üçün
şərait yaradan distrofiyasına gətirib çıxarır.
Yetişdirilən balıqların yüksək dolğunluğunu
təmin edən yaxşı yemləmə şəraitinin yara-
dılması balıqçılıq təsərrüfatlarında profilak-
tikanın çox vacib elementlərindəndir.
Bundan əlavə, təbii yemin tərkibi, yem
payında çoxlu miqdarda patogen helmintlə-
rin aralıq sahiblərinin olması da bu və ya
digər xəstəliklərin baş verməsinə səbəb
olur. Məsələn, çəki və karp balığının kario-
fillyoz xəstəliyi onların çoxlu miqdarda xəs-
təliyin aralıq sahibləri olan azqıllı qurdlarla
qidalanarkən baş verir. Ağ amur balığının
körpələri kürəkayaqlı xərçənglərlə qidala-
nanda xəstəliyin törədicisi olan Bothriocep-
halus opsariichthydis, B.acheilognathi para-
zitləri ilə yoluxurlar.
Balıqların xəstəliklərlə yoluxması onla-
rın göllərdə sıxlığından da çox asılıdır. Ba-
lıqların sıxlığı yüksək olduqda, onların yeni
sahibə keçmə ehtimalı böyük olur. Doğru-
dan da aparılan tədqiqatlar göstərmişdir ki,
balıqların yüksək sıxlıqda yerləşdiyi Kiçik
Qızılağac balıqyetişdirmə təsərrüfatında
müayinə olunan çəki balığında 80-90% yo-
luxma ekstensivliyi ilə daktilogiroz xəstəliyi
qeyd olunmuşdur. Əsasən də bu faktorun
balıqların ektoparazitləri tərəfindən törədilən
xəstəliklərlə yoluxmasında rolu böyükdür.
Belə təsərrüfatlarda kiçik göllərdə bir və ya
bir neçə balıq növünün yüksək sıxlıqda
yerləşməsi bu parazitlərin geniş yayılma-
sına səbəb olur. Qeyd etmək lazımdır ki,
cəmi bir növ balıq yetişdirilən təsərrüfatlarda
dar spesifikliyə malik xəstəlik törədiciləri
daha geniş yayılırlar. Əksinə, geniş spesifik-
liyə malik xəstəlik törədiciləri, məsələn ixti-
oftirius müxtəlif növlü balıqyetişdirmə
təsərrüfatlarında geniş yayılırlar. Bununla
yanaşı, onu da qeyd etmək lazımdır ki, çox
da böyük olmayan yeni yaradılan balıq-
əmtəə təsərrüfatlarında yetişdirilən bir və ya
bir neçə növdən olan balıqların ektopa-
razitlərlə yoluxması həm ekstensivlik, həm
də intensivlik cəhətdən xeyli zəif olmuşdur.
Belə vəziyyət körpə balıqların xəstəliklərə
qarşı tədbirlər aparılan təsərrüfatlardan alın-
ması və göllərin sanitar-meliorasiya
tədbirlərinə riayət edərək hazırlanması, özəl
əmtəə-balıqçılıq təsərrüfatlarında balıqların
keyfiyyətli, vitaminlərlə zəngin yemlərlə
yemləndirilməsi ilə izah edilə bilər.
41
Elmi-praktik jurnal
Dostları ilə paylaş: |