MəruzəÇİ: dos. Həşimov Xalıq Məhəmməd oğlu MÖvzu giRİŞ. Qİda kimyasi fəNNİ, MƏQSƏd və VƏZİFƏLƏRİ

/
kq, tam yetişmədə 5,4 mq
/
kq 
tiamin olur. Tiamin dənli-paxlalı bitkilərin (düyü, noxud, buğda, vələmir və s.) 
qabığında daha çoxdur (0,02-0,06 mq %). Buğda dənində 1-1,5 mq % B
1
vitamini 
var. 
B
1
vitamini heyvan məhsullarından ən çox qaraciyərdə, böyrəklərdə, ürəkdə, 
daha çox isə pivəmayasında mövcuddur. 
B
2 
vitamini
-
B
2
vitamini və ya riboflavin metilləşmiş izoalloksazinlə ribitol 
spirtindən əmələ gəlir. O, süni halda da sintez edilmişdir. 
Bu vitaminin kimyəvi adı 6,7 dimetil-9-ribitilizoalloksazindir. 
B
2
vitamini sarı kristalik maddə olub, suda yaxşı həll olur, 2,92
0
C tempe-
raturda əriyir. Temperatur və ultrabənövşəyi şüaların təsirinə davamsızdır. İşığın 
təsirilə ribitola və dimetilizoalloksazinə parçalanır. 
B
2
vitamin heyvan orqanizmində sərbəst və zülallarla birləşmiş formada-
kompleks şəklində olur. 
Riboflavin asan fosforlaşır. Riboflavin fosfat efiri formasında aminturşuları 
oksidazasının, ksantinoksidazanın, müxtəlif dehidrogenazanın da tərkibinə daxil- 
CH
2
−(CHOH)
3
−
CH
2
OH 
│
N 
N 
N 
N 
N 
N 
İzoalloksazin 
NH 
NH 
CO 
CO 
H
3
C
─
H
3
C
─
B
2
-Vitamini 
CO 
CO 

---

79 
dir. Sarı tənəffüs fermenti də riboflavinin fosfat efiri ilə zülaldan ibarətdir.
B
2
vitamini çatışmadıqda insan və heyvanlarda hemoqlobinin, oksireduk-
tazaların sintezi, boy və inkişafla əlaqədar olan oksidləşmə prosesləri pozulur, 
dermatit əmələ gəlir, boy prosesi və qanın regenerasiyası ləngiyir, gözlər 
xəstələnir, tüklər tökülür. 
Riboflavinin çatmazlığına donuz, it və quşlar daha həssasdır. B
2
vitamininin 
sintezi həm işıqda, həm də qaranlıqda gedir. Onun miqdarı toxum cücərməyə
başlayandan çiçəkləmə fazasına qədər artır. Bu vitamin cavan orqanlarda daha 
çoxdur. 
Bitkilərdə B
2
vitamini sintez olunduqda onların azot ehtiyatı çoxalır. B
2
vitamini bitkinin dənində, xüsusən kəpəyində daha çox olur. Buğdanın qabığında 
0,5 mq %