MəruzəÇİ: dos. Həşimov Xalıq Məhəmməd oğlu MÖvzu giRİŞ. Qİda kimyasi fəNNİ, MƏQSƏd və VƏZİFƏLƏRİ

2. Yağların parçalanması:
Yağların (triqliseridlərin) parçalanması onların 
hidrolizi nəticəsində baş verir. Hidroliz nəticəsində qliserin və ali yağ turşuları 
alınır. Ali yağ turşuları tərkibində əsasən karbonun miqdarı 16:18 olan (həmişə cüt 
karbon olur) doymuş: palmitin–
C
15
H
31
COOH
, stearin – 
C
17
H
35
COOH
və araxin – 
C
19
H
39
COOH
turşuları, doymamış: olein – 
C
17
H
33
COOH
, linol – 
C
17
H
31
COOH, 
linolein – 
C
17
H
29
COOH
, araxidon – 
C
19
H
31
COOH
turşuları olur.
Yağların hidrolizi nazik bağırsaqda mədəaltı vəzin hazırladığı lipolitik 
fermentlərin (əsasən lipazanın) təsirilə baş verir.
Lipolitik fermentlər iki tipdə olur. Birincilər triqliseridlərdə olan 
α
-efir 
rabitəsinin, ikincilər isə β-efir rabitəsinin hidrolizini kataliz edirlər. Triqliseridlər 
birbaşa hidrolizə uğramır. Hidroliz prosesi mərhələlərlə baş verir. Əvvəlcə 
α-
efir 
rabitələri, sonra isə 
β
-efir rabitələri hidrolizə məruz qalır.

---

154 
 
β
-monoqliseridlərin bir hissəsi bağırsaq divarlarından qana sorulur. Digər 
hissəsi resintez prosesinə uğrayır. Qalan hissəsi isə qaraciyərdə spesifik olmayan 
aliesteraza fermentinin təsirindən hidrolizə uğrayır.
Sonrakı proses orqanizmdə qliserin və ali yağ turşularının parçalanması ilə 
davam edir.