27-modda. Ota-onalik huquqidan mahrum qilinmagan ota-
onasi bo’lgan voyaga yetmaganga vasiy yoki homiy tayinlash
. Ota-onalik huquqidan mahrum
qilinmagan ota-onasi bo’lgan voyaga yetmaganga vasiy yoki homiy, agar ota-onasi bilan turishi
ushbu shaxsning qonuniy manfaatlariga javob bermasligi hamda uning hayoti yoki sog’lig’i
uchun bevosita tahdid mavjudligi vasiylik va homiylik organi tomonidan aniqlansa, tayinlanishi
mumkin.Voyaga yetmagan vasiylikda yoki homiylikda bo’lgan davrda vasiylik va homiylik
organi uning oilasini ijtimoiy-pedagogik jihatdan reabilitatsiya qilish hamda voyaga yetmaganni
oilasiga qaytarish masalalari bo’yicha, agar bu uning qonuniy manfaatlariga zid bo’lmasa,
huquqni muhofaza qiluvchi organlar, tahlim muassasalari, fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish
organlari, nodavlat notijorat tashkilotlari bilan hamkorlik qiladi.
5-bob. Vasiylik va homiylikni tugatish. Vasiyning va homiyning o’z majburiyatlarini bajarishdan ozod qilinishi hamda chetlashtirilishi 28-modda. Vasiylikni va homiylikni tugatish asoslari
. Vasiylik quyidagi hollarda
tugatiladi: vasiylikdagi shaxs vafot etganda;voyaga yetmagan o’n to’rt yoshga to’lganda;voyaga
yetmagan ota-onasiga qaytarilganda;vasiylikdagi shaxs farzandlikka olinganda;fuqaroning
muomala layoqati sud tomonidan tiklanganda.Voyaga yetmagan o’n to’rt yoshga to’lganligi
sababli vasiylik tugatilgach, vasiyning majburiyatlarini bajaruvchi shaxs belgilangan tartibda
tayinlanmagan holda voyaga yetmaganning homiysi bo’lib qoladi.
Homiylik quyidagi hollarda tugatiladi:homiylikdagi shaxs vafot etganda;homiylikdagi
shaxs voyaga yetganda; homiylikdagi shaxs ota-onasiga qaytarilganda;homiylikdagi shaxs
farzandlikka olinganda;fuqaroning muomala layoqatini cheklash haqidagi sudning hal qiluv
qarori bekor qilinganda;voyaga yetmagan to’la muomalaga layoqatli deb ehlon qilinganda
(emansipatsiya);homiylikdagi shaxs nikohga kirganda;sog’lig’ining holatiga ko’ra homiylik
belgilanishiga muhtoj bo’lgan shaxsning sog’lig’i yaxshilanganda.Vasiylikdagi yoki
homiylikdagi shaxs tarbiya, sog’liqni saqlash, aholini ijtimoiy muhofaza qilish muassasalarida va
boshqa shunga o’xshash muassasalarda vaqtincha bo’lganda vasiyning yoki homiyning uzrli
sabablarga ko’ra o’z majburiyatlarini bajara olmasligi vasiyning yoki homiyning vasiylikdagi
yoki homiylikdagi shaxsga nisbatan huquqlari va majburiyatlarini bekor qilmaydi.
LexUZ sharhi.SHuningdek, qarang: O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014 yil 22 sentyabrdagi 269-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Vasiylik va homiylik to’g’risida»gi nizomning 100, 101 va 102-bandlari.