Microsoft Word al adab oqshom ziyouz com doc

69-bob. Qo’shnini ko’chib ketishga majbur qilgan kishi haqida 
127. Savbon (r.a.) aytdilar: "Ikki kishi bir-biri bilan uch kundan ortiq arazlashib yurib, 
bittasi vafot etsa yoki ikkalasi ham yarashib olmay, shu holda o’lsa, albatta, ikkisi ham 
Allohning qahriga yo’liqadi. Qaysi bir qo’shni o’z qo’shnisiga zulm qilib, uni o’z hovlisidan 
chiqib ketadigan holatga keltirsa, albatta halokatga uchraydi", dedilar. 
70-bob. Qo’shni yahudiy bo’lsa ham... 
128. Mujohid (r.a.) aytdilar: "Ibn Abdulloh ibn Amr (r.a.)ning yonida edim. Quli bir 
qo’yni so’yish uchun sudrab olib ketayotgan edi. "Ey, yigit! - dedi Ibn Amr. - qo’yni 
so’yganing zahoti ulush berishni yonimizdagi yahudiy qo’shnimizdan boshlash esingdan 
chiqmasin!" Yonimizda turgan bir odam: "Yahudiyga ehson qilasanmi? Alloh seni isloh 

---

Al-adab al-mufrad. Imom Ismoil al-Buxoriy 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
24
qilsin!" - dedi. Abdulloh ibn Amr: "Rasululloh (s.a.v.) qo’shniga ehson qilishlikni tavsiya 
etganlarini eshitganman, shunchalar ko’p tavsiya qilganlarki, hatto qo’shni bizga 
merosxo’r bo’ladimikin, deb o’ylab qolganmiz". deb javob berdi . 
71-bob. Karam Haqida 
129. Abu Hurayra (r.a.) rivoyat qildilar: "Sahobiylar Rasululloh (s.a.v.)dan: 
"Odamlarning eng karimi kim?" - deb so’rashdi. Rasululloh (s.a.v.): "Odamlarning eng 
karimi Alloh taolodan qo’rquvchirog’idir", dedilar. Ular: "Yo Rasululloh, biz uni 
so’ramadik", deyishdi. Rasululloh: "Odamlarning karimrog’I Hazrat Ya'qub payg’ambar 
o’g’li va Ibroxim xalilullohning nabirasi Hazrat Yusuf payg’ambar (a.s.)dirlar", dedilar. 
Ular yana: "Bizning savolimiz bu haqida ham emas edi", deganlarida, Rasululloh 
(s.a.v.): "Siz arablarning ma'dani qabilalari haqida so’rayotgan bo’lsan-giz kerak, 
jo?iliyat zamonida kim yaxshi bo’lgan bo’lsa, Islom dinini qabul qilib, uni yaxshi o’rganib 
va shunga muvofiq amal qilsa, ularning yaxshi nomi karimliklari davom etaveradi", - 
dedilar. 
Karam so’zi ko’p ma'noni o’z ichiga oladi. Karam insonga xos bo’lgan viqor va fazilatlar, 
barchaga ma'qul keladigan fel-atvorni ifoda etadi. Karam to’grisida savol bergan 
sahobiylarning maqsadlariga Rasulullohtushunib turgan bo’lsalar ham musulmon kishilar 
uchun avzal karamning yuqori qismi bo’lgan taqvoni eslatdilar. Keyin nasabi 
paygambarlardan bo’lgan Yusuf (a.s.)ni zikr etdilar, chunki arablar nasabning diniy 
tomoniga e'tibor bermay, faqat hukmronlik va mol-mulkda ustunlikni nazarda tutar 
edilar. Savol berayotganlar uchinchi bor takrorlapshlarida Rasululloh (s.a.v.) maqsadni 
anglatib, shunda ham asosiy e'tiborni dinga qaratish keraklshmni uqtirdilar. Din bu 
o’rinda taqvogina emas, goya va vijdon hamdir .