Microsoft Word Баходир лотинча тузатилган doc

 
3
-§.
 Maktabgacha yoshdagi bolalar jismoniy tarbiya
tizimida– gimnastika
Gimnastika mazmunini asosiy harakatlar, umumrivojlan-
tiruvchi hamda saf tortish mashqlari tashkil yetadi. 
Asosiy harakatlar 
Asosiy harakatlar – bola hayot faoliyati uchun zaruriy 
harakatlar majmuasi bo‘lib, bola ulardan o‘z faoliyatida 

---

-
147
-
doimiy foydalanadi. Ular safiga: emaklash, tirmashish, 
uloqtirish, otish, yurish, yugurish hamda sakrash harakatlari 
kiradi. Bolaning yoshligidan unga doimiy hamroh bo‘ladigan 
asosiy harakatlar tabiiy ravishda organizmning salomatligini 
ta’minlash bilan bir qatorda shaxsning har tomonlama 
barkamoligiga ta’sir ko‘rsatadi. Rus fiziolog olimlari 
I.M.Sechenov, I.P.Pavlov, A.A.Uxtomskiy, V.M.Bexterev, 
L.A.Orbeli, shuningdek o‘zbek psixolog, fiziolog olimlari 
E.G‘oziev, Sh.Qurbonov, A.Qurbonov, E.N.Nuriddinov, 
B.T.Haydarov ishlarida asosiy harakatlar va ularning 
organizmga ta’siri masalalari ilmiy jihatdan asoslangan. 
Asosiy harakatlar malakasini shakllantirishning maqsadi 
bolani: 
1)
o‘z harakatlarini ongli ravishda boshqarish; 
2)
turli vaziyatlarni mustaqil ravishda kuzatish va tahlil 
qilish asosida o‘z harakatlarini eng qulay yo‘nalishda 
moslashtirish; 
3)
asosiy harakatlarning har bir turining o‘ziga xos 
xususiyatlarini tushunish;
4)
asosiy harakatlarni har kungi faoliyatda ijodiy tarzda 
qo‘llash malakalariga ega bo‘lishga o‘rgatishdan iborat 
Bolaning asosiy harakatlaridan dastlabkilarini ushlash, 
irg‘itish, uloqtirish elementlari tashkil etib, ular keyinchalik 
to‘p bilan turli harakatlarni amalga oshirish, ya’ni irg‘itish 
hamda ushlab olish harakatlarigacha o‘sib boradi. To‘p bilan 
amalga 
oshiriladigan 
harakatlar 
bola 
psixikasi 
va 
motorikasining rivojlanishiga ulkan ta’sir ko‘rsatadi.