Microsoft Word chingizxon ziyouz com doc
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com
kutubxonasi 34 ta’kidlashardi. O’sha baqiroq no‘yon undan battar jahlga minib, kashtachidan chaqaloqning otasi kim ekanligini aytib berishni qayta-qayta talab qila boshladi. Arava yana bir to‘p suvoriylar oldiga kelib to‘xtashi bilan tag‘in ayoldan so‘rashdi: — Aytchi, haromi, sen kimdan tug‘ib olding? Xuddi ana shu safda, o‘zining yuz suvoriysiga bosh bo‘lib, yuzboshi Erdene qashqa Oqyulduz otida turardi. Do‘g‘ulang bilan Erdene bir-birini ko‘rib qolishdi. Shovqin-suronda ularning uzoq tikilib turganlarini, Do‘g‘ulangning seskanib, to‘zg‘ib ketgan sochlarini tartibga keltirganini, chehrasining bir lahza yonib-yorishib ketganini hech kim sezmadi. Bu ko‘z urishtirishning Do‘g‘ulang uchun qanchalik qimmatga tushganini, shu bilan birga bu lahza uning uchun qanchalik baxtli, ayni vaqtda qanchalik azobli onlar ekanini faqat Erdenegina sezar edi. Do‘g‘ulang bir zum o‘z hushini yig‘ib oldi-da qutirgan itday vovullayotgan no‘yonning savoliga bamaylixotir javob qildi: — Yo‘q, bolamning otasi bular orasida yo‘q! Shu so‘zlarni eshitish bilan Erdenening kallasi shilq etib tushdi, u sir bermaslik uchun shu zahoti boshini ko‘tarib, hech narsani bilmaganday qotib turdi, buni hech kim payqamadi. Jallodlar qatlga tayyor turishgan edi. Qora kiyim kiyib, yengini shimarib olgan uch kishi ikki o‘rkachli dordaygan tuyani yetaklab o‘rtaga tushishdi. Tuya deganning shunchalik kattasi ham bo‘lar ekan-da, otning ustida turgan chavandozning kallasi tuyaning qorniga zo‘rg‘a yetar edi. Yalang dashtlarda yog‘och-taxta anqoning urug‘i bo‘lganidan ko‘chmanchilar gunohkorni shu usulda qatl qilib kelganlar — jazoga hukm qilingan kishilarni juft-juft qilib tuyaning ikki o‘rkachi orasiga osishgan; buning uchun arqonning ikki uchi ikkalasining bo‘yniga sirtmoq qilib bog‘lanadi-da, arqon tuyaning ustiga tashlanadi, jinoyatchi bitta bo‘lsa, arqonning ikkinchi uchiga qum to‘ldirilgan qop bog‘lanadi. Qum solingan qop Do‘g‘ulang uchun oldindan tayyorlab qo‘yilgan edi. «Cho‘k, cho‘k!» deb qichqirishib, qamchi dastasi bilan tizzasiga uraverib, baqiroq bug‘ra tuyani cho‘ktirishdi. Beso‘naqay tuya oyoqlarini bag‘riga buklab yotib oldi, dor tayyor bo‘ldi. Dovullar sekin-asta jonlanib, tilga kira boshladi, hozircha pastroq jaranglab turadi-da, kerak bo‘lib qolgan paytda quloq-miyani yeb, gulduros ovozlar taratadi. Shu paytda no‘yon gurullagan ovozda kashtachiga shunchaki ermak uchunmi yana murojaat qila boshladi: — Sendan so‘nggi marta so‘rayapman, esi past yengil oyoq ayol — o‘zingku qatl etilasan, bolang ham bari bir o‘ladi! O’liming oldidan kimdan bo‘g‘oz bo‘lganingni aytsangchi, nahotki kim bilan o‘ynashganingni bilmasang? O’ylab ko‘r, balki bilarsan! — Eslay olmayman. Bu ish ancha oldin va bu yerdan uzoqda bo‘lgan, — dab javob berdi kashtachi. Shunda erkaklar xoxolab, ayollar chiyillab kulib yuborishdi. No‘yon bo‘lsa tinmay savol beraverdi: — Eslay olmayman deganing nimasi? Nima, bozorda don olishibmiding? — Ha, bozorda bir yo‘lini qilganmiz, — Ho‘mrayib javob berdi Do‘g‘ulang. — Savdogarmidi yoki darveshmidi o‘sha ma’shug‘ing? Bozordagi o‘g‘rilardan biri bo‘lmasin tag‘in? — Savdogar ekanini ham, dunyo kezib yurgan darvesh ekanini ham bilmayman. Yana kulgi ko‘tarildi. Savdogar deyishadimi, ovorayi jahon deyishadimi, o‘g‘ri deyishadimi, Do‘g‘ulangga bari bir edi, bozorda bo‘lgan ish deb bu savollardan qutilsa bo‘ldi. Shu payt qalin lashkar orasidan kimningdir qattiq ovozi eshitildi: — Bolaning otasi men bo‘laman! Mana men, bilib qo‘yinglar. Birdan atrofga jimjitlik cho‘kdi, hamma serrayib qotib qoldi. O’sha jumard kim ekan, kashtachi juvon sirini aytmasdan qatl etilayotgan bir onda o‘zini o‘limga urayotgan kim ekan o‘zi? Oqyulduzni qamchilab o‘rtaga yuzboshi Erdene kirib kelganda hamma o‘z ko‘ziga ishonmay, og‘zi ochilib qoldi. Erdene otining tizginini tortib to‘xtatdi, keyin u uzangiga oyog‘ini tirab, ot ustida tik |