Microsoft Word chingizxon ziyouz com doc
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com
kutubxonasi 7 kommunizmning tantanasi sari qadam tashlayotirmiz: bu zamon jilovini qo‘lida tutib turgan bizning dono dohiymiz, tushunib turibsiz, karvon boshimiz bizning qimmatli Iosif Vissarionovichdir! Va biz unga ergashamiz, u karvonni boshlab ketayotir, biz esa uning ortidan borayotirmiz, bir yo‘ldan. Bizdan boshqacha o‘ylaydigan biron kishi yoki kallasida biznikidan boshqa g‘oyalarni ko‘tarib yurgan hech bir kimsa temir Dzerjinskiy bizga vasiyat qilib ketgan jazokor chekist qilichidan qutulib ketaolmaydi. Tushunib turibsiz, Biz dushmanlarga oxirigacha urush e’lon qilganmiz. Ularning nasl- nasabi, oilalari va ularga xayrixoh unsurlar proletar ishi yo‘lida, kuzda xazonrezgini bir joyga to‘plab yoqqanday qirib tashlanadi. Chunki mafkura faqat bitta bo‘lmog‘i kerak, tushunib turibsiz, boshqa mafkura bo‘lishi mumkin emas. Mana biz siz bilan yerni mafkuraviy dushmanlardan, burjua va boshqalardan tozalayapmiz, dushman qaerga yashirinmasin, qanchalik ayyorlik qilmasin, unga shafqat yo‘q. O’rtoq Stalin bizga ta’lim berganidek, tushunib turibsiz, sinfiy dushmanni hamma joyda fosh qilish, dushman agenturasini ochib tashlash, dushmanni yer bilan yakson qilish, xalq ommasining ruhini mustahkamlash — bizning shiorimiz ana shu; men taqdirlangan, menga muddatidan oldin unvon berilgan kunda bundan buyon ham Stalin ko‘rsatgan yo‘ldan og‘ishmay boraveraman, dushman jinoiy niyatlarini fosh qilaveraman deb qasam ichaman, ana shunday kirdikorlari uchun dushman albatta qattiq jazo olajak. Tushunasizmi, bosh millatchilarni biz zararsizlantirdik, lekin institutlarda, muharririyatlarda ularning hamfikrlari yashirinib olishgan. Biroq ular ham bizdan qochib qutula olmaydi va ularga hech qanday shafqat bo‘lmaydi. Bir marta so‘roq paytida bir millatchi menga «baribir sizning tarixingiz boshi berk ko‘chaga kirib qoladi, va sizlar shaytonga o‘xshab tavqi la’natga qolasizlar» desa bo‘ladimi! Tushundingizmi?! — Bunaqani o‘sha joyida otib tashlash kerak edi!— o‘zini to‘xtata olmay dedi Tansiqboev va jahli chiqqanidan o‘rnidan turib ketdi. — To‘g‘ri, mayor, men ham xuddi shunday qilgan bo‘lur edim, — uning fikrini quvvatlab dedi kenja polkovnik, — lekin tergov uchun u hali kerak edi va men, tushunib turibsiz, unga: biz boshi berk ko‘chaga kirib qolmasdan oldinoq sen o‘lib ketasan, ablah, dedim. It huradi, Stalinning karvoni o‘taveradi. O’sha manfur millatchiga qaqshatqich zarbani ma’qullab hamma birdan kulib qarsak chalib yuborishdi, hamma barovariga o‘rnidan turib, qadah ushlagan qo‘llarini cho‘zishdi. Dasturxon atrofida o‘tirganlar yoppasiga «Stalin uchun» deb qadah ko‘tarib birvarakayiga ichib yuborishdi. Bo‘shagan qadahlarni bir-birlariga to‘ntarib ko‘rsatar ekanlar, bu bilan ular aytilgan so‘zlarning samimiy ekanligini va o‘zlarining bu so‘zlarga sodiq ekanliklarini isbotlagan bo‘ldilar. Shundan keyin bu fikrni qo‘llab quvvatlab qancha qo‘shimchalar, qadahlar aytildi. Bu so‘zlar bir- birlariga qo‘shilib, borgan sari ko‘payib, yig‘ilganlarning tepasida talay vaqtgacha aylanib yurar ekan, zaharga to‘la yovvoyi arilar galasi singari yashirin g‘azab va qahr tashir edi. Tansiqboevning dilida esa po‘rtana o‘ynab fikrlarini qo‘zg‘ab yubordi, uning o‘z qat’iyatligi to‘g‘ri ekanligini yana bir bor isbotladi, gap ziyofatda, tesha tegmagan mulohazalar aytilganida emas, aksincha, o‘zining hayoti hamda ko‘p sonli xizmatdoshlarining hayoti, qolaversa tevarak-atrofdagi doiralar hayoti uzluksiz xezlashlar, shiddatli sinfiy kurash oqimida davom etar va shu ma’noda kurash mutlaq o‘rinli deb hisoblanar edi. Lekin bu asnoda maxfiy bir muammo bor edi. Kurashni mudom jo‘shga keltirish uchun yangidan yangi muxoliflar, raqiblar, fosh qilinishi lozim bo‘lgan oqimlar kerak edi; shu borada ko‘p narsalar, hatto butun-butun xalqlarni Sibir hamda O’rta Osiyoga o‘lim bilan barobar surgun qilishgacha bo‘lgan barcha usullar sinovdan o‘tgan, nihoyasiga yetkazilgan edi; shu ma’noda chekka milliy o‘lkalarda o‘z vaqtida ish bergan eski usul — burjua feodal millatchilikda ayblash yo‘li bilan dalalardan «yalpi hosil» olish borgan sayin qiyin bo‘la bordi. Biron kishining mafkuraviy jihatdan shubhali ekanligi haqida arzimas «yumaloq» xat keldi deguncha o‘sha kishi bilan birga qarindosh-urug‘lari jazoga mustahiq etilaverilgandan keyin odamlar usta bo‘lib ketishdi — millatchilikda ayblashga olib keladigan so‘zlarni gapirmaydigan, yozmaydigan bo‘lib qolishdi. Aksincha, ko‘plar shu qadar ehtiyotkor, bir cho‘qib yetti qaraydigan bo‘lib ketishdiki, har qanday milliy qadriyatlarni baralla inkor etishga, hatto ona tilidan voz kechishgacha bordilar. Men faqat Lenin tilida |