Microsoft Word Düzeltilmis tez

3.6.2.1.3 İstisnalar 
 
Banka ve sigorta muameleleri vergisi konusuna giren işlemler ile ilgili 
istisnalar BSMV Kanununun 29. maddesinde şu şekilde sıralanmıştır;
• Merkezleri Türkiye'de bulunan bankaların kendi şube ve ajansları ile 
veya bu şube ve ajansların birbirleriyle yaptıkları muameleler 
dolayısıyla tahakkuk eden paralar, 
• Merkezleri Türkiye dışında bulunan bankaların Türkiye'de mevcut 
şube ve ajanslarının birbirleriyle yaptıkları muameleler dolayısıyla 
tahakkuk eden paralar, 
189
Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Sirküleri No: 2008/53. 

---

98
•
Hususi kanunlarla her türlü vergiden istisna edilmiş olan esham ve 
tahvillerin, faiz, temettü ve ikramiyeleri ile Merkez Bankasınca ihraç 
edilen likidite senetlerinden elde edilen faiz gelirleri,
• Bankaların müşterileri nam ve hesabına başka şahıs ve müesseselere 
yaptırdıkları hizmetler mukabili olarak aldıkları ve aynen mezkûr 
şahıs veya müesseselere ödedikleri paralar, 
• Bankaların, bankerlerin ve sigorta şirketlerinin sermayelerinin 
tamamı kendilerine ait veya iştirakleri bulunan sınaî işletmelerden 
sağladıkları karlar,
• Bankaların, bankerlerin ve sigorta şirketlerinin sermayelerine iştirak 
ettikleri banka, banker ve sigorta şirketlerinin bu kanuna göre banka 
ve sigorta muameleleri vergisine tabi muamelelerden mütevellit 
karları, 
• 5842 sayılı Denizcilik Bankası Türk Anonim Ortaklığı Kanununun 
6,7 8,9, 10 ve 11 inci maddeleri ile 12. maddesinin (b) ve (c) 
fıkralarında zikrolunan işler dolayısıyla Denizcilik Bankası Türk 
Anonim Ortaklığı lehine tahakkuk edecek paralarla aynı kanunun 2. 
ve 13. maddeleri gereğince, bankanın veya kuracağı ortaklıkların, 
yukarda sayılan işlerin görülmesine veya tesislerin işletilmesine dair 
hakiki veya hükmi şahıslarla yaptıkları anlaşmalar dolayısıyla elde 
edecekleri paralar ve bankanın veya kuracağı ortaklıkların anlaşmalar 
yaptıkları hakiki ve hükmi şahıslar lehine aynı işler dolayısıyla 
tahakkuk edecek paralar, 
• 6266 sayılı kanuna göre kurulan kan bankalarının mezkur kanunda 
yazılı işler dolayısıyla elde edecekleri paralar, 
• Emeklilik sözleşmeleri, hayat sigortaları (hayat sigortalarında ferdi 
kaza, hastalık sonucu maluliyet ve tehlikeli hastalıklar teminatlarının 
da ek teminat olarak verildiği sözleşmeler dahil) ve sağlık sigortaları 
ile ihracata ait nakliyat sigortalarında ve 2499 sayılı Sermaye 
Piyasası Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan 
konut finansmanı kapsamında yapılan sigortalarda sözleşme ve 
poliçe üzerinden alınan paralar, 

---

99
• Mükerrer sigorta muameleleri ile retrosesyon muameleleri 
dolayısıyla alınan prim, komisyon v.b. paralar, 
• Biçilmemiş veya toplanmamış her türlü tarım mahsulleri ile tarım 
hayvanları için akdolunan zirai sigortalar dolayısıyla alınan paralar, 
• Nükleer rizikolara karşı yapılan sigortalar dolayısıyla alınan paralar, 
• Türkiye Halk Bankasının, ihtisas kredileri kapsamında küçük ve orta 
ölçekli sanayi işletmelerine verdiği krediler ya da bu işletmelerin dış 
ticaret işlemlerine yaptığı aracılık hizmetleri dolayısıyla aldığı 
paralar ile Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet Kooperatiflerinin kefaleti 
altında esnaf ve sanatkarlara verdiği krediler dolayısıyla alınan 
paralar ve bu kooperatiflerin ortaklarından masraf karşılığı adıyla 
aldığı paralar, 
• Mevduat toplamayan bankaların açmış oldukları yatırım kredileri 
dolayısıyla kendi lehlerine aldıkları paralar. 
• Bankaların, yetkili müesselerin, özel finans kuruluşlarının ve PTT'nin 
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Kararlar ve bu kararlara 
dayanılarak çıkarılan tebliğlere göre Merkez Bankasına yapacakları 
zorunlu, döviz ve efektif devirleri, 
• Arbitraj muameleleri ve bu muameleler sonucu lehe alınan paralar. 
• Kooperatifler aracılığı ile Başbakanlık Toplu Konut İdaresi ve 
bankalar tarafından açılan konut kredileri dolayısıyla lehe alınan 
paralar. 
• Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan birleşme, devir, bölünme 
ve hisse değişimi işlemlerinden doğan kazançlar. 
• Emeklilik yatırım fonlarının, sermaye piyasalarında yaptıkları 
işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar, 
• Bankalar, sigorta şirketleri, emeklilik şirketleri ve ipotek finansmanı 
kuruluşlarının kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada 
çıkardıkları hisse senetlerinin itibarî değerlerinin üzerinde elden 
çıkarılması sonucu kendi lehlerine kalan paralar, 

---

100
• 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci 
fıkrasının (12) numaralı bendi kapsamındaki işlemler dolayısıyla lehe 
alınan paralar, 
• İpotek finansmanı kuruluşlarının, konut finansmanı kuruluşlarının ve 
konut finansmanı fonlarının, 2499 sayılı Sermaye Piyasası 
Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut 
finansmanı kapsamında yaptıkları tüm işlemler dolayısıyla lehe 
alınan paralar.