Microsoft Word Düzeltilmis tez

Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 16, Sayı 1-2, 1995/1996, 
www.uludag.edu.tr
son erişim 2007 
Kasım. 
155
R. BIYIK ve A. KIRATLI, s. 7. 
156
İsmail ÇİLOĞLU,“Teşvik Politikalarının Yönlendirme Gücü”,Hazine Dergisi Ocak 2000,Sayı 13, 
ss.29–49. 

---

79
Diğer taraftan vergi kayıp ve kaçaklarının yaygın olduğu ülkelerde veya 
bölgelerde ise, vergi teşviklerinin pek değeri yoktur. Çünkü firmalar zaten vergiden 
kaçınma yollarını teşviksiz de elde edebilirler
157
. 
3.4.3.1 Sigortacılık Sektöründe Vergi Harcamalarının Sınırı 
 
Muafiyet ve istisnaların boyutu; sahip oldukları bilgilerin ve izlemeyi 
amaçladıkları politikaların ışığı altında, yasama organı tarafından belirlenmektedir. 
Önemli olan aşırı ve gereksiz boyuttaki uygulamalardan kaçınmaktır
158
. Basit bir 
ifade ile vergi teşviklerinin yatırımcılara sağlayacağı yararın üst sınırı; aksi halde 
karşılaşacakları vergi yükü kadardır
159
.
Vergi muaflığı müessesesinin uygulanması ile ortaya çıkacak ilk mesele 
muaflığın kapsamına hangi vergilerin ne ölçüde alınacağıdır. Genel kanı teşebbüsler 
için en ağır vergi yükünün mevcut olduğu vergi üzerinde muafiyete gidilmesi 
yönündedir. Diğer bir soru ise muaflığın ne kadar bir süre için uygulanacağı ve hangi 
zaman diliminde başlatılacağı ile ilgilidir
160
. 
Vergi; kanunla koyulan ve herkesin vergi ödeme gücüne göre adil bir şekilde 
ödenmesi gereken bir yüklenim olduğundan, söz konusu uygulamanın şu veya bu 
nedenle dışında bırakılacak kişi ya da konuların da kanunla belirlenmiş olması 
gerekmektedir. Vergi adaletinin sağlanması ve korunması bakımından, çok dikkatli 
olunmasını gerektiren muafiyet ve istisna uygulamaları, aşırı ve gereksiz boyutlara 
ulaştığı takdirde hem idare hem de mükellefler açısından olumsuz sonuçlarla 
karşılaşılmasına neden olabilir
161
. 
Doğurdukları sonuçlar bakımından istisna ve muafiyetler birbirinden tümüyle 
ayrıdır. Vergi teorisi açısından bu usullerden birine veya diğerine başvurmak için 
objektif bir kural mevcut değildir. Kanun koyucu, içinde bulunulan sosyal, iktisadi 
157
M. DURAN, s. 35. 
158
A.AKDOĞAN, s. 238. 
159
M. DURAN, s. 34. 
160
Ö.ULUATAM, s. 50 -51. 
161
A.AKDOĞAN, s. 149. 

---

80
ve mali koşulların bir sonucu olarak, “vergi dışına çıkarmak” keyfiyetini, izleyeceği 
amaca göre, istisna veya muafiyet şeklinde düzenleyebilir. Unutmamak gerekir ki, 
burada vergi türünün konu, matrah ve mükellefi de istisna ve muafiyetin 
oluşturulmasında etkili olabilmektedir
162
. 
Mevcut mevzuat hükümlerince sigorta sektöründe muafiyet ve istisnaların 
birlikte uygulanmakta olduğu görülmektedir. Sigorta şirketlerinin KDV’den muaf 
olmaları, sigorta sözleşmesi katılımcılarının primlerinin bir kısmının gelir 
vergisinden muaf tutulması ve tazminatların bir kısmının vergiden istisna tutulması 
sigortacılık sektöründe vergi harcamalarına örnek olarak gösterilebilir.