Microsoft Word ihyo ilm ziyouz com doc

«Allohdan bandalari orasidagi olim-bilimdonlarigina qo‘rqur»
, 
degan oyati karimaga muvofiqdir. 
Imom Shofe’iy (r.a) bu zuhd va xavfni salam, ijara va boshqa fiqhiy ilm kitoblaridan 
hosil qilmaganlar, balki Qur’oni karim va hadislardan chiqarilgan oxirat bilimlaridan 
olganlar. Zero, avvalgi-oxirgilarining hukmi Qur’on bilan bog‘liq. U zotning qalb sirlari va 
oxirat bilimlari olimi ekanliklarini quyida rivoyat qilinajak hikmatlardan bilib olasan.
Imom Shofe’iydan (r.a.) riyo haqida so‘rashganda, u kishi xotirjam tarzda: «Riyo bir 
fitnadir. Hoyu havas bu fitnani ulamolarning qalb ko‘zlari ro‘parasiga osib qo‘ygan. 
(Ulamolar) nafslaridagi yomon xohish tufayli u pardaga qaradilar. Natijada qilgan 
amallarini bekor qildilar», deb javob berdilar. 
Imom Shofe’iy (r.a) aytadilar: «Agar sen qilgan amalingda g‘ururga ketishdan 
qo‘rqsang, (qilgan amaling bilan) kimning roziligini izlayotganingga, qaysi savobni 
istayotganingga, qaysi azobdan qo‘rqayotganingga, qaysi ofiyat uchun shukr 
qilayotganingga va qaysi balo-ofatlarni eslayotganingga qara. Agar sen ushbu 
xislatlardan biri haqida fikr yuritsang, qilgan amaling ko‘zingga kichik ko‘rinadi». 

---

Ihyou ulumid-din (Din ilmlarini jonlantirish) – Ilm kitobi. Abu Homid al-G’azzoliy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
43
U zot riyoning haqiqati va g‘ururning davosini qanday bayon etganlariga qara (va fikr 
qil). Riyo bilan g‘urur qalbning katta ofatlaridandir. 
Imom Shofe’iy (r.a.) aytadilar: «Kim qalbini gunohdan saqlamasa, unga ilmi naf 
bermaydi». 
U kishi yana aytadilarki: «Kim ilmi bilan Alloh taologa itoat etsa, ilm uning ma’naviyatiga 
naf beradi». 
Yana aytadilar: «Har kimning yaxshi ko‘ruvchi va yomon ko‘ruvchi kishisi bor. Mudom 
ish shunday ekan, sen Alloh taoloning toatida bo‘lganlar bilan birga bo‘l». 
Rivoyat qilishlaricha, Abdulzohir ibn Abdulaziz degan solih va taqvoli kishi Imom 
Shofe’iydan (r.a.) taqvo haqida turli masalalar so‘rar, u zot uning taqvosi tufayli bergan 
savolini qabul qilib, unga javob berar edilar. Bir kuni u kishi Imomdan: «Sabr, mehnat, 
tamkin, bulardan qaysi biri afzal?» deb so‘radi. Shunda Imom Shofe’iy (r.a.): «Tamkin 
payg‘ambarlarning darajasidir. Tamkinga faqat mehnatdan so‘ng erishiladi. Kishi imtihon 
qilinsa (ya’ni, biror musibat bilan balolansa), sabr qiladi. Agar sabr qilsa, makon topadi». 
Qara, Alloh azza va jalla Ibrohim alayhissalomni avval imtihon qildi, so‘ng makon berdi, 
Muso alayhissalomni imtihon qilib, so‘ng makon berdi, Ayyub alayhissalomni ham avval 
imtihon qilib, keyin makon berdi, Sulaymon alayhissalomga ham imtihondan so‘ng 
makon va mulk berdi. Tamkin darajalarning afzalidir. Alloh taolo: