Microsoft Word informatika cavab az docx

 

47. İnternetin xidmətləri. 

İ

nternet xidmətləri cürbəcürdür. Əsas xidmətlər aşağıdakılardır: elektron poçt, telekonfrans, 

informasiya  yayımı  siyahıları,  fayllara  məsafədən  müraciət,  uzaq  terminal  rejimində  iş, 

Ümumdünya hörümçək toru. 

İ

nternet xidmətləri: interaktiv, birbaşa və təxirə salınmış oxu kimi 3 növə bölünür. Təxirə 

salınmış oxu xidmətində sorğu ilə cavab eyni vaxtda baş vermir. Elektron poşt bu xidmət 

növünə aiddir.  Birbaşa müraciət xidmətində sorğuya həmin anda cavab verilir. Lakin cavab 

alanın əlbəəl reaksiya verməsi tələb olunmur. Faylların ötürülməsi bu növ xidmətə aiddir. 

Alınmış informasiyaya əlbəəl reaksiya verilməsi tələb olunan xidmət növü interaktiv sayılır 

və Ümumdünya hörümçək toru belə xidmətdir.  

Elektron  poşt  (e-mail)  İnternetin  daha  populyar  xidmətidir.  Bu  zaman  bir  kompüterdən 

ötürülən mətni ünvan öz kompüterində alır, lakin onu özünə münasib vaxtda oxuyur. 

Müxtəlif prinsiplərlə qurulmuş, müxtəlif protokollarla işləyən şəbəkələrdə elektron məktub 

ötürmək üçün SMPT (Simple Mail Transfer Protocol) protokolundan, qəbul etmək üçün isə 

POP

  protokolundan  istifadə  edilir.  Windows  ƏS  mühitində  elektron  poçt  üçün  Outbook 

---

Express

,  Microsoft  Outbook,  Netscape  Communikator  və  digər  proqramlardan  istifadə 

etmək olar. 

Şə

bəkə yenilikləri Usenet və ya telekonfrans da İnternetin geniş yayılmış xidmətlərindəndir. 

Bu halda xəbər alan şəbəkə düyünü həmin xəbəri siyahıda olan bütün düyünlərə translyasiya 

edir.  Beləliklə,  bir  xəbər  çoxqat  təkrarlanaraq  qısa  müddətdə  bütün  dünyaya  (Usenet 

konfrans iştirakçılarına) yayılır.  

İ

nformasiya yayımı siyahıları elektron poçtla işləyən sadə İnternet xidmətidir. Bu halda bir 

məktub siyahıda qeydiyyata düşmüş bütün abonentlərə ötürülür. Bu yayımı hansı təşkilat 

icra edirsə, o da yayıma nəzarət edir. Halbuki belə nəzarət Usenet xidməıtində yoxdur.  

FTP

  xidməti  xüsusi  serverlərdə  saxlanan  fayllara(  həmçinin,  arxiv  fayllarına)  müraciəti 

təmin edir.  

Ümumdünya hörümçək toru (World Wide Web – WWW) İnternetin ən populyar xidmətidir. 

Bu xidmət hipermətn anlayışına əsaslanır. Mətn informasiyasının ardıcıl, xətti formada deyil, 

bir-biri ilə iqtibaslar şəklində bağlı olan mətnlər çoxluğu kimi təşkil edilməsinə hipermətn 

deyilir.  Bir mətn daxilindəki iqtibas digər mətnə keçidə imkan verir. İqtibas edilən mətn 

başqa kompüterdə, başqa ölkədə, başqa kontinentdə ola bilər. Hipermətn ideyası əsasında 

mulyimediya  texnologiyasına  əsaslanan    hipermediya  yaradılmışdır.  Hipermətn  sənədi 

HTML

 (Hyper Text Markup Language) dilində tərtib edilir. HTML formatını ötürmək üçün 

HTTP

  (Hyper  Text  Transfer  Protocol)  protokolundan  istifadə  edilir.  WWW    sənədindəki 

iqtibaslar  elə  təşkil  edilmişdir  ki,  hər  bir  informasiya  resursu  İnternetdə  birmənalı 

ünvanlaşdırılır.  İnternetdə  informasiya  resursuna  iqtibaslar  UTL-ünvanlar  (Uniform 

Resource Locator

) adlanır. 

WWW

 xidmətinin köməyi ilə  istifadəçi öz informasiya fəzasını vahid bütöv kimi qəbul edir. 

İ

qtibaslar WWW müştərisi olan brauzer adlanan proqramlar vasitəsilə dərk edilir.  

Telnet

 xidməti məsafədəki kompüterlərə terminal müraciətini təmin edir.  

Proxy

-server  (əlaqələndirici  server)  tez-tez  müraciət  edilən  informasiyanın  üzünü  özündə 

saxlayır və təkrar müraciətlərdə uzaq qoşmalara ehtiyac qalmır.