Nazorat uchun savol va topshiriqlar
1.
Muxandis xodimining ijtimoiy ongi va uning asosiy funktsiyalarini izohlang.
2. Muxandis tizimida kasbiy qobiliyat va kasbiy mahorat qanday o’rin tutadi?
3. Kasbiy buzilishning sabablari va ularni hal etish yo’llari qanday?
4. Kasbiy buzilishning oldini olish uchun nimalarga e’tibor berish kerak?
144
VII. KASBIY TANLOVNING UMUMIY MASALALARI VA UNING
TUZILIShI
Reja
1. Kasbiy tanlov tushunchasining mohiyati.
2. Kasbiy tanlovga ta’sir etuvchi omillar.
3. Kasbiy tanlov psixologik tomonining asosiy vazifalari.
1. Kasbiy tanlov tushunchasining mohiyati
Kasb-jamiyatga zarur bo‘lgan faoliyatning tarixan yuzaga kelgan
shakllaridir. Uni bajarish uchun inson bilim, ko‘nikma va malakalar yig‘indisiga
mos keluvchi qobiliyat va kasbiy muhim sifatlarga ega bo‘lish lozim
.
Kasb (aniq
bir kishi nuqtai nazaridan)-bu faoliyat bo‘lib, uning yordamida ushbu shaxs
jamiyat hayotida ishtirok etadi va bu unga yashash uchun zarur bo‘lan moddiy
vositalar asosiy manbai bo‘lib xizmat qiladi. Shuningdek, u shaxsiy
o‘zini o‘zi
amalga oshirishning vositasi ham hisoblanadi.
Mutaxassislik
-kasb ichidagi kasbiy faoliyat ko‘rinishlaridan biridir. Biroq
birmuncha qisman, oraliq natijalarni erishishga yo‘nalgan (muhandis-tadqiqotchi,
muhandis-o‘qituvchi, muhandis-konstrkutor).
Professionallik
- ahamiyatli kasbiy natijalarga erishish va faoliyatini yuqori
darajada amalga oshirish imkonini beruvchi, psixik sifatlarni zarur me’yoriy
to‘plamiga ega bo‘lgan shaxsning ichki tavsifnomasidir.
Har qanday holatda xam shaxs kasb tanlash jarayonida 2 ta savolga to‘qnash
keladi va unga javob berishga harakat qiladi. Xususan, tanlayotgan kasbim menga
qay darajada to‘g‘ri keladi yoki men tanlagan kasbimga mosmanmi? Boshqacha
qilib aytganda, menga tanlagan kasbim qay darajada yoqadi? Menda ushbu kasbga
nisbatan layoqat, qobiliyat, imkoniyatlarim yetarlimi? Yuqoridagi savollarga javob
berish shaxs kasbiy ta’limining samaradorligini bildiradi va kelgusidagi
muvaffaqiyatli faoliyatini ta’minlaydi.
•
Kasbiy tanlov
– insonning aniq kasbga, ish joyiga yaroqliligini aniqlovchi
omildir. Kasbiy tanlov 4 jihat bo‘yicha farqlanadi: tibbiy, fiziologik,
145
pedagogik, psixologik.
•
Dostları ilə paylaş: |
