Microsoft Word KichikBiznes doc

Y. Shumpeter uchta asosiy motivni 
ajratgan: -
birinchidan, hokimlik qilish, hukmronlik, ta’sir qilishga ehtiyoj; 
-
ikkinchidan, aniq harakatlarni bajarish orqali erishish yehtimoli 
bo’lgan g’alabaga iroda, muvaffaqqiyat sari harakat; -uchinchidan, mustaqil 
ish faoliyati beruvchi ijodkorlik quvonchi. 
Ammo, Y. Shumpeter
tomonidan taklif etilgan motivlashtirish nazariyasi 
g’arbiy mamlakatlar tadbirkorlarining fikrlash uslubini aks ettiradi. Tadbirkor-
likning tarixiy tomirlariga ega O’zbekistonda tadbirkorlikning zamonaviy 
haqiqatlarga asoslangan o’z motivi bo’lishi kerak. O’zbekistonda tadbirkorlik 
faoliyati bir qator o’ziga xos alomat va xususiyatlar bilan birga bo’ladi. Mam-
lakatimizda tadbirkorlikni motivlashtirish xususiyatlari quyidagi alomatlarga 
ega: -o’z salohiyatini amalga oshirishga harakat qilish; 
-
eng muhim, ijtimoiy va iqtisodiy samara keltiruvchi g’oyalarni amalga 
oshirish istagi; -to’rachilik tuzilmalari bilan bog’liqlikdan qochish, hara-
katlar erkinligi va faoliyat yuritish jarayonida mustaqil bo’lish; -qiziqarli ish 
bilan mustaqil va erkin shug’ullanish; -o’zining ijtimoiy maqomi va obrusini 
oshirishga intilish hamda o’ziga va o’z yaqinlariga munosib turmush sharoitlarini 
ta’minlash. 
«Tadbirkorlik»
tushunchasi tadbirkorning ensiklopedik lug’atida 
quyidagicha ta’riflanadi: 
Tadbirkorlik
– (ingl. interprise) shaxsiy daromad, foyda olishga qaratil-
gan fuqarolarning mustaqil faoliyati. Bu faoliyat o’z nomidan, o’z mulkiy 
mas’uliyati va yuridik shaxsning yuridik mas’uliyati evaziga amalga oshiriladi. 
Tadbirkor (frn. yentrepreneur) qonun tomonidan ta’qiqlanmagan barcha 
xo’jalik faoliyati, shu jumladan, vositachilik, sotish, sotib olish, maslahat ber-
ish, qimmatbaho qog’ozlar bilan ish olib borish bilan shug’ullanishi mumkin. 
Bizning fikrimizcha: Tadbirkor 
- bu mulkchilikning turli shakllarida 
mehnat qilayotgan kishilarga nisbatan o’zining ilmiy-amaliy salohiyoti, 
ongli mehnati, asosli va ishonchli tavakkalchiligi, yaratuvchanlik qobiliyatiga 

---

10 
egaligi, tabiat, jamiyat va iqtisodiy qonunlardan to’g’ri foydalana oladigan, 
texnologik va iqtisodiy, moliyaviy, siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy, ekologik 
dunyoqarashni o’zida mujassamlashtirgan, boshqalarga qaraganda ustunlik-
ka erishib kelayotgan zamon kutgan kishidir
 
Xulosa qilib aytadigan bo’lsak, bugungi kunda tadbirkorlik, ishbilar-
monlik va biznes yo’nalishlarini infratuzilma sohalarida, tarmoqlarida
ko’proq tashkil qilish maqsadga muvofiq deb bilamiz.