Microsoft Word kimyoi saodat ziyouz com doc
Yüklə 1,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com кутубхонаси
133 Tarjimasi: «Oyo, alar nazar qilmadilarmi, osmonlar va yer saltanatig‘a va Alloh taolo yaratgan har bir narsag‘a va shul narsaga hamki, shoyad alarning ajallari yaqin kelib qolg‘on bo‘lsa». (Oltinxon to‘ra tafsiridan olindi). Vaqtiki, bu fikri taammul (chuqur o‘ylash) birla dili sof bo‘lsa, zodi oxirat qilmoqg‘a rag‘bat va harakat paydo bo‘lg‘aykim, hayotlig‘ ayyomida gunohva ma’siyatdin xazar qilish bilan xayr va saloh ishlarig‘a sa’y va qo‘shish aylab, favt (qo‘ldan berilgan) amallari tadoriki, fikr-andeshasida bo‘lg‘ay. Kishiki ko‘ngli ochiq bo‘lsa, toki osmon va zamin ajoyiblari va masnuotu g‘aroyiblarig‘a, balki hazrati Sone’ (Yaratguvchi) azza va jallaning ismi qadimlig‘i va oliy rag‘barlig‘ig‘a fikr-andesha qilsa, hamma ibodat va hamma tafakkurlardan ortiqrokdurki, Haq subhonahu va taoloning ta’zimi dilda barqaror bo‘lur. To ta’zim g‘olib bo‘lmag‘uncha muqabbat g‘olib bo‘lmas. Va saodatning kamoli muhabbatning kamoli bilandur. Va lekin bu har kishiga muyassar bo‘lmas. Magar kishikim, Haq subhonahu va taoloning ato qilg‘on ne’matlarini tafakkur aylab, olamdagi mehnatlardan, bemorlik va darveshlikda (ko‘rgan) andog‘ uqubatlardan xalos qilg‘onig‘a shukrguzorliq qilsa. Va shukr qilg‘oni uldurkim, Haq subhonahu va taoloning farmoniga bo‘ysunib, gunoh va ma’siyatdan yiroq bo‘lg‘ay. Bas, kecha va kunduzlari bul tafakkurga mashg‘ul bo‘lg‘ay. Ammo, ikkinchi vird to oftob chiqqandan to choshtgohg‘acha (tushga yaqin vaqt- peshin vaqtigacha)dir. Oftob bir nayza bo‘yi o‘rlaguncha masjidda sabr qilg‘ay. Vaqtiki, karohiyat vaqti o‘tsa, ikki rakaat namozi ishroq (quyosh chiqqondan so‘ng o‘qiladigan) namozni o‘tagay. To choshtgoh bo‘lg‘uncha zikr va fikrga mashg‘ul bo‘lg‘ay. Va choshtgoh kunning to‘rt hissasidin avvalg‘i hissasidur. Bu vaqtda to‘rt rakaat namoz o‘tagay. (Ba’zi rivoyatda olti rakaat va ba’zida sakkiz rakaat). Naql qilubdirlarkim, odam namozi choshgoxdin forig‘ bo‘lsa, mo‘‘minlar xayriyotiga taalluqli ishlarga mashg‘ul bo‘lg‘ay. Chunonchi, kasal ko‘rmoq va namozi janozaga bormoq va musulmonlar hojatini ravo qilmoq va olimlar suhbatiga bormoq. Uchinchi vird choshgohdan to namozi peshing‘achadur. Mo‘‘minlar haqida turlicha fikr borki, barchasi to‘rt holatdan xoli bo‘lmas. Avvalg‘i holati ulki, kishi ilm o‘rganmakka mashg‘ul bo‘lsa, hech ibodat bundan fozilroq emasdur. Vaqtiki, farz namozlardan forig‘ bo‘lsa, ilm o‘rganmoqqa mashg‘ul bo‘lg‘ay. Va lekin ul ilmni o‘rgangaykim, oxiratda manfaat qilg‘ay. Dunyo rag‘batini zaif va oxirat rag‘batini qaviy (kuchli) qilg‘ay. Va yaxshi amallari ayb va ofatlarini vayron aylab, sidqi ixlos tarafiga boshlag‘ay. Ammo ilmi jadal (tortishuv, bahs) va xilof va ilmi qisas (qissachilik) va munga o‘xshash ilmlarkim, qofiya birla tartib beribdurlar, bu nav’i ilm dunyo hirsini ziyoda qilur. Hasad va mubohat ruxsatlar tuxmini ko‘nglida paydo aylar. Va ilmi nofe’ni (foydali ilmlarni) kitobi «Ihyoul ulum» va «Javohirul Qur’on» va bu «Kimyoyi saodat»da jam’ qildim. Bularg‘a boqib amal qilg‘ay. Ikkinchi holat ulki, ilm o‘rganmakka qodir bo‘lmas, lekin zikr, tasbih va ibodatg‘a mashg‘uldur, bu ham ibodatlar darajasidurkim, ulug‘ martabadur. Alalxusus, ul zikrki, dilg‘a g‘olib va barqaror bo‘lg‘ay. Uchinchi holat ulki, xalqqa rohat va osoyish bo‘ladurg‘on ishga mashg‘ul bo‘lg‘ay. Chunonchi so‘fiy, zohid, darveshlar va olimlarga xizmat qilg‘ay. Bas, bu nafl ibodatdan yaxshiroqdurki, ham ibodatdur va ham musulmonlarga rohat va ham solihlar ibodatiga ko‘makdurki, ularning duosi xosiyatlar bergusidur. To‘rtinchi holat ulki, bu xizmatga ham qodir bo‘lmasa va lekin o‘z axli ayolining nafaqasi uchun kasb va hunarga mashg‘ul bo‘lsa va yo xalqning amonatini saqlasa. Xaloyiqga uning qo‘li va tilidin ozor yetmasa. Va kifoyat qilg‘ulikdan ziyoda dunyoni talab etmasa. Bas, bu tariqa (yashash) ham ibodat jumlasidandur. Agarchi muqarrar |