Microsoft Word Materiallar Full

İNSAN AMİLİNİN  AHƏNGDAR İNKİŞAFININ ƏSAS VƏZİFƏSİ 

 

Təkminə CABBAROVA  

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti 

[e-mail] 

 

Təhsil əsri hesab olunan XXI  əsrdə insan amilinin formalaşması bir çox mühüm problemlərin: insan və texnika, insan 

və təbiət, insan və dünya, insan və müasir sivilizasiya və s. anlayışların qlobal modernləşməsinin (bilik və qiymətləndirmə 

arasında olan nisbət, aksiologiyanın formalaşması, bilik və  həqiqət arasında mövcud olan nisbət, insan amili və insan 

aliliyinin formalaşması meyli) elmi praktik həllini tələb edir.  

Ulu öndərimiz Heydər Əliyev deyirdi ki, Azərbaycan müstəqil dövlət kimi yeni iqtisadi, siyasi yol ilə gedərək dünyanın 

bütün ölkələrinin, xüsusən qərb ölkələrinin təcrübəsindən istifadə etməyə çalışır və  təhsilin də  təkmilləşdirilməsində bu 

təcrübədən istifadə etmək lazımdır. Bu fikirləri yaradıcılıqla davam etdirən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham 

Əliyev cənabları qeyd edir ki, Azərbaycan təhsil sisteminin qarşısında insan kapitalının yaradılması probleminin həlli əsas 

məqsədimizdir, bunun üçün müasir elmi-texniki tərəqqinin bütün yeniliklərini bilmək, onları qavramaq, qabaqcıl ali 

məktəblərlə əlaqə yaratmaq təhsil prosesinin inkişafında mühüm rol oynayacaqdır. Azərbaycan da məhz bu yolu seçibdir.  

İnsan amilini – insan kapitalı kimi yetişdirmək üçün yeni pedaqoji təfəkkürün formalaşdırılması zamanın vacib 

problemi olaraq ön plana çıxır. Qarşıda duran bu mühüm vəzifələr idrak prosesi olan təlimi müasir dövrün tələbləri 

səviyyəsində təşkil etməklə həyata keçirilir.  

İdrak prosesi olan təlim daim yeni biliklərin öyrənilməsini həyata keçirdiyi üçün məhz yeni pedaqoji təfəkkürün 

formalaşmasına xidmət edir. İnsana məxsus olan təfəkkür fəaliyyət prosesində formalaşdığı üçün məhz pedaqoji təfəkkür də 

pedaqoji fəaliyyət prosesində formalaşır. Məsələn,  şagirdlərin  şəxsi təcrübəsi ilə qazandıqları biliklər arasındakı idrak 

məsələlərini həll etmək imkanları arasındakı ziddiyyətlər canlı idrak prosesini təşkil edir. Bu zaman şagirdlər axtarışlar 

---