Microsoft Word mulki huquq doc

yəsi adlanır. Bu nəzəriyyəyə görə, hüquqi şəxs sosial əlaqələrin müəyyən sistemidir.  kinci nəzəriyyəni B.I.Pu-

qinski  formulə  etmişdir.  Həmin  nəzəriyyəyə  görə  hüquqi  şəxs  dedikdə,  elə  bir  hüquqi  vasitə  (hüquqi-texniki 

üsul) başa düşülür ki, bunun sayəsində və köməyi ilə konkret təşkilat mülki dövriyyədə iştirak etmək imkanı əl-

də edir. Biz elə hesab edirik ki, hüquqi şəxsləri onu yaradan təsisçilərlə, iştirakçılarla, işçilərlə və kollektivlə ey-

niləşdirmək olmaz. Hətta bir və ya bir neçə və yaxud da bütün təsisçilər (iştirakçılar) hüquqi şəxsdən çıxdıqda 

belə, o, prinsip etibarilə mövcud olmaqda davam edir. Hüquqi şəxs müstəqil və mürəkkəb sosial qurumdur. O, 

müstəqil təsərrüfat fəaliyyətinin təşkilinin xüsusi üsuludur. Bu üsulun mahiyyəti həmin fəaliyyətin həyata keçi-

rilməsi üçün müəyyən əmlakın ayrılmasından (əmlakın personifikasiyasından) ibarətdir.  

Hüquqi  şəxsin  mahiyyəti  barədə  çoxsaylı  nəzəriyyələrdən  hansının  üstün  olması  fikrini  söyləmək  olduqca 

çətin məsələdir. Bu nəzəriyyələrdən hər birinin, şübhəsiz, həm üstün, həm də zəif və nöqsanlı cəhətləri vardır. 

Onların hamısı birlikdə mürəkkəb xarakterə malik olan hüquqi şəxs adlı mülki-hüquqi hadisənin mahiyyətini 

açmaüa imkan verir. Amma onu deyə bilərik ki, hüquqi şəxsin mahiyyətini hər hansı bir substrat — insan subst-

ratı və ya əmlak substratı aspektindən izah etmək yersiz və lazımsız işdir. 

Gələcəkdə  hüquqi  şəxsin  mahiyyəti  barədə  yeni  nəzəriyyələrin  yaranması  istisna  edilmir,  bu  mümkündür. 

Onların əmələ gəlməsi iqtisadi şərait ilə əlaqədardır. Belə ki, iqtisadi münasibətlər sistemi inkişaf etdikcə, hü-

quqi şəxs institutu da inkişaf edir. Buna uyüun olaraq hüquqi şəxs barədə elmi baxışlar da inkişaf edir. 

Xarici ölkələrin sivilistika doktrinası hüquqi şəxsin hüquqi təbiətini izah edərkən bu və ya digər nəzəriyyəyə 

üstünlük verir. Məsələn, alman mülki hüquq elmində fiksiya nəzəriyyəsi, məqsədli əmlak nəzəriyyəsi əsas kimi 

gütürülür. Mülki Məjəllə qəbul edilən zaman Yaponiya qanunvericiliyi fiksiya nəzəriyyəsinin tərəfində olmuş-

dur. Amma Mülki Məjəlləyə kommentariya verilərkən hüquqşünaslar realist konsepsiyanın tərəfində dururlar