Microsoft Word mulki huquq doc

məhkəmə  tərəfindən  iddia  icraatı  qaydasında  etibarsız  hesab  edilməsi  prinsipini  müəyyənləşdirirdi.  Bu 

prinsipə görə, maraqlı şəxs mübahisə edilən əqdin etibarsız sayılması barədə tələblə məhkəməyə müraciət edir. 

Bu tələb iddianın predmeti kimi çıxış edirdi.  

Maraqlı şəxs mübahisə edilən əqdin etibarsız sayılmasını irəli sürən şəxs idi. Onun mübahisə etmək hüququ 

var idi. Qanun dəqiq olaraq həmin şəxslərin dairəsini müəyyən edirdi. Məsələn, aldatma, zorakılıq, hədə təsiri 

altında və  ya şəxsin ağır vəziyyətə düşməsi nəticəsində bağlanmış əqdlərin etibarsız sayılması barədə iddianı 

zərərçəkən şəxslər verirdilər. Mühüm (vacib) əhəmiyyətli yanılmanın təsiri altında bağlanmış əqd barədə iddia-

nı yanılmanın təsiri altında hərəkət etmiş tərəf verirdi və s. Məhkəmə iddiaya baxaraq, mübahisə edilən əqdləri 

yalnız o halda etibarsız hesab edə bilərdi ki, məhkəmə baxışında həmin əqdlərin etibarız sayılmasını şərtləndi-

rən və qanunda göstərilən halların mövcudluğu sübuta yetirilsin. Əgər həmin hallar sübut edilməsə idi, əqd eti-

barsız sayılmırdı. 

24 iyun 2005-ci il tarixli qanunla MM-ə dəyişikliklər və əlavələr edilməsindən sonra isə vəziyyət tam dəyiş-

mişdir. Belə ki, indi Mülki Məcəllə mübahisə edilən əqdə «məhkəmə tərəfindən etibarsız sayılmasına görə eti-

barsız olan əqd» kimi leqal anlayış vermir. Buna görə də bu günkü qanunvericilik mübahisə edilən əqdin etibar-

sız hesab olunması üçün məhkəmə qərarının olmasını tələb etmir; bu əqdin məhkəmə baxışının və araşdırılma-

sının obyekti (predmeti) olması artıq məjburi, mütləq və labüd xarakter daşımır. Ona görə ki, 24 iyun 2005-ci il 

tarixli qanunla MM-ə dəyişikliklər və əlavələr edilməsindən sonra mübahisə edilən əqdlərə belə

 

anlayış verilir 

(MM-in 337-ci maddəsinin 2-ci bəndi); əqd barəsində mübahisə edildikdə etibarsızdır. Bu, o deməkdir ki, 

ə

gər əqd barəsində mübahisə edilərsə, o, etibarsız sayılır; Əgər əqd barəsində mübahisə edilməzsə, müvafiq qü-

sura malik olmasına baxmayaraq o, etibarlı hesab edilir. Başqa sözlə desək, əqd mübahisə edilməsinə görə eti-

barsız sayılır; etibarsız əqd kimi tanınması üçün onun barəsində mübahisə edilməsi kifayətdir; bunun üçün 

hər hansı məhkəmə qərarının olması tələb edilmir. Bu, Almaniyanın qanunvericilik təjrübəsinə uyğun gəlir.