Microsoft Word P. doc titul doc
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
__________________Milli Kitabxana__________________
43 qədər dərindən tədqiq edilərsə, insan üçün bir o qədər əlverişli şərait, normal vəziyyət yaranar. Lap gündəlik həyatda və məişətdə də insan özünün Yer şəraitinə uyğunlaşmış zərif bir indikator olduğunu unutmamalıdır. Mühit bərk isti və ya ifrat soyuq olduqda orqanizm özünün tənzimedici funksiyaları ilə müdafia olunmağa çalışır. Qan damarlarının daralması və ya genəlməsi daimi olaraq dərinin qanla təchiz edilməsini və orqanizmin istilikkeçirməsini nizama salır. Soyuq hiss etdikdə bədən titrəyir, maddələr mübadiləsi güclənir və ayrılan istilik miqdarı artır. Bərk isti olduqda tər vəziləri fəaliyyət göstərir. Bədən səthində gedən buxarlanma hesabına soyuyur. Lakin təəssüf ki, təbiətdə baş verən həqiqi proseslər bu qədər də sadə deyil. Dəridəki nəmlik buxarlanırsa bu molekulların bir qismi paltarda toplanaraq istilik balansına mənfi təsir göstərir. Orqanizmin əhatəsində su buxarının təzyiqi çox böyük olduqda, su diffuziya yolu ilə dəridən keçərək yenidən orqanizmə daxil ola bilər. Insanın dərisi tərlədikdə suyun dəri vasitəsilə diffuziyası hər iki istiqamətdə baş verə bilər. Su molekullarının hərəkətinin hansı istiqamətdə üstünlük təşkil etməsi dəri üzərində yığılan duzların konsentrasiyasından asılıdır. Dəri təmiz su ilə örtülmüşdürsə onda orqanizmin hər kvadrat metr səthi saatda 50 q qədər su qəbul edir; dəridə xörək duzunun 20 %-li məhlulu olduqda, başqa şərtlər dəyişmədikdə orqanizm 200 q su ayırır. Dərini örtən duzların konsentrasiyası 5% - dən çox olmadıqda da tər dəri ilə orqanizmə daxil ola bilər. Bu vəziyyət, don vurmaqdan qorunmaq məqsədi ilə geyilən corabın fiziki xassələrinin dəyişməsinin qarşısını alır. Ayaq tərləsə də bu yenidən orqanizmə qayıdır, o quru qalır və corabın istiliyi izoletmə xassələri dəyişmir. Nəm havada tərlədikdə də buna oxşar hadisə baş verir. Dəridə toplanan tərdə duzların konsentrasiyası əhəmiyyətsiz dərəcədə az olduqda həmin tər dəridən keçərək diffuziya yolu ilə orqanizmə daxil olur. Güclü buxarlanma şəraiti yaradan quru hava və külək olduqda isə dəridəki tərdə duzların kopsentrasiyası artır və bu halda torləməklə itən suyun üzərinə diffuziya ilə itən su da əlavə olunur. Bu cür əlavə itki qızmar istidə, səhra şəraitində müşahidə |