Microsoft Word Qasimov-ias docx

8.5.  Axtarış spamları və onlara qarşı mübarizə 
Axtarış spamı (spamdeksinq və ya web-spam) – axtarı-
şın nəticəsində yüksək mövqe qazanmaq məqsədilə infor-
masiya-axtarış sistemlərini aldatmaq və onun nəticələrini 
manipulyasiya etmək üçün çəhd edən web-saytlar və ya 
səhifələrdir. Axtarış spamları son nəticədə istifadəçilərin 
aldadılmasına yönəlmiş olur.  
Axtarış spamı informasiya-axtarış sistemləri tərəfindən 
axtarışın nəticələrinə daxil edilməsini (yeridilməsini) tə-
min etmək məqsədilə məqsədyönlü şəkildə saytların qeyri-
obyektiv (“qara”) optimallaşdırılması üçün nəzərdə tutul-
muş geniş istifadə olunan alətdir. 
Bu gün saytların internetdə irəliləməsi (daha geniş tanı-
dılması) məqsədilə axtarış spamlarının tətbiqinə qadağa 
qoyulmasına baxmayaraq, praktiki olaraq, bu texnologi-
yadan çox istifadə olunur. Axtarış spamlarını düzgün isti-
fadə edilməsi qısa zamanda web-saytın tanınmasına və 
ona müraciətlərin həcminin artmasına kifayət qədər  əhə-
miyyətli təsir göstərə bilər.  
Bir çox hallarda yeni fəaliyyətə başlayan web-sayt 
mütəxəssisləri bilmədən axtarış spamının bu və ya digər 

---

237 
üsullarından istifadə edirlər. Axtarış spamının bir növü 
qismində URL istinadların siyahısının alınmasını (satın 
alınmasını) göstərmək olar. Qeyd etmək lazımdır ki, bir 
çox hallarda belə axtarış spamları saytlara axtarış sistem-
ləri tərəfindən süzgəclərin (məhdudiyyətlərin) qoyulma-
sına gətirib çıxarır.  
Saytların optimallaşdırılması üçün istifadə olunan kifa-
yət qədər çoxlu sayda axtarış spamları mövcuddur. Axtarış 
spamlarını əsas iki qrupa bölmək olar: 
-  kontekst (məzmun) və ya mətn spamları; 
-  istinad spamları.