Microsoft Word Qebele-Son variant
Yüklə 1,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Bu yerlərin gözəlliyi məni heyran etdi. HEYDƏR ƏLİYEV HEYDƏR ƏLİYEV QƏBƏLƏDƏ eni Azərbaycan Partiyasının yaranması xəbəri hər tərəfə o cümlədən Qəbələyə əks-səda verdi. Bunun da əsas səbəblərindən biri onun özülünün xalqımızın sevimli oğlu Heydər Əliyev tərəfindən qoyulması idi. Çünki o zaman Azərbaycan xalqı uçurumda ikən öz taleyini ancaq bu mahir siyasətçiyə etibar edə bilərdi. Bütün dünyanın tanıdığı, siyasət arenasında özünü təsdiqləyən bir insana güman var idi. Azərbaycanın rəhbəri olduğu dövrdə öz ölkəsinin sabahı naminə onun nə qədər böyük işlər gördüyünün real şahidi olanlar inanırdılar ki, millətin dar günündə xilaskarı ancaq Heydər Əliyevdir. Onunla müqayisə ediləcək heç kim yox idi. Özü qədər xalqına bağlı olan ikinci bir dövlət xadimi tanımırdıq. “Xalqın gözü tərəzidir”-deyən atalarımızın yenə haqlı olduğu təsdiqləndi. Heydər Əliyevin bilərəkdən siyasətdən uzaqlaşdırılmasına çalışanların bəd niyyətinə görə onun hakimiyyətdən getməyi ilə Azərbaycanın məhvi labüd idi. Bunu anlayanlar birinci növbədə belə məkrli bir addım atıb, onu gah xalqın gözündən salmağa səy göstərdilər, gah da siyasi iradəsini qırmaq fikrinə düşdülər. Ancaq yanıldılar, çünki onun böyüklüyü də elə onda idi ki, Heydər Əliyev məğlubedilməz idi. Onu hələ yaxşı tanımamışdılar. Doğma xalqına arxalanan Heydər Əliyev bu inamdan güc alaraq cəsarətləndi, qətiyyəti ilə dözümlü olduğunu sübuta yetirdi. 20 Yanvar faciəsi törədilən zaman Azərbaycanın Moskvadakı səlahiyyətli nümayəndəliyinə gələrək öz övladları ilə bərabər etiraz səsini yüksəltdi. Dünya mətbuatının nümayəndələrinə Azərbaycandakı real durumu bildirdi. Əliyalın insanların tanklar altında əzilməsində günahı olanları bir-bir tanıtdı. Nə yırtıcı Sovet hakimiyyətinin xofundan qorxdu, nə də Rusiyanın paytaxtında həqiqəti deməkdən çəkindi. Xaricdən qaynaqlanan yad əllərin ssenarisi ilə ölkənin başında duran bəzi qüvvələrin Heydər Əliyevə mənfi münasibət bəsləməsi də onun iradəsini qıra bilmədi. Moskvada mənəvi təzyiqlərə məruz qalan Heydər Əliyev öz milləti naminə bütün mərhumiyyətlərə dözdü. Öz torpağına qayıtdı. Naxçıvanlılar onun gəlişindən məmnunluq duyub hava limanında onu gözlərində yaş, əlləri göylərə açılı qarşıladılar. Heydər Əliyevin Naxçıvandakı fəaliyyəti Azərbaycan tarixinin ən qiymətli səhifələrindən biridir. Onun cəmiyyətdəki nüfuzu imkan verdi ki, hələ 1992-ci ildə Naxçıvanda təsis konfransı keçirən Yeni Azərbaycan Partiyası qısa bir vaxtda təşkilatlansın, ölkənin bütün bölgələrində ilk özəklərini yaratsın və 1993-cü ildə iqtidara gəlsin. Bütovlükdə Azərbaycanın Heydər Əliyevə ehtiyacı var idi. Onun hakimiyyətə gətirilməsi, millətə sahib çıxması xalqın tələbi idi. Y Hüquq elmləri doktoru, professor Alış Qasımovun “Taleyi tarixə dönən şəxsiyyət” kitabından bəzi məqamları oxucuların diqqətinə çatdırmaq istəyirəm. “Konstitusiya, qanunlara hörmətsizlik bütün cəmiyyəti çaşqın vəziyyətə salmışdı. İnzibati orqanlara peşəkar rəhbərlik yox idi. İnsanlar evlərindən çıxmağa belə qorxurdular. Hərtərəfli böhranlı bir dövrdə millətin sağlam nəzərləri Naxçıvana dikilmişdi. Məhz Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması xalqımızın bu problemlərini həll etmək zərurətindən irəli gəlmişdi. Həmin ağır və faciəli dövrün hadisələrindən müəyyən vaxt keçdikcə bu problemlərin böyüklüyünü, onların milli taleyimiz üçün necə real təhlükə olduğunu daha yaxşı dərk edirik. Belə bir vəziyyətdə xilaskarlıq missiyasını üzərinə götürən güclü rəhbərin və onun partiyasının tarix səhnəsinə gəlməsinin nə dərəcədə qaçılmaz olduğu bütün cəmiyyətdə müzakirəyə çevrilmişdi. Xalq çətin məqamda özündə qüvvə tapa bildi- bu qüvvə o zaman Naxçıvanda yaşayan və Muxtar Respublikanın Ali Sovetinin sədri olan Heydər Əliyev və onun ətrafında birləşməyə tələsən vətənpərvər insanlar, sadə zəhmətkeş adamlar idi. Onların birliyi və inamı Yeni Azərbaycan Partiyasının siyasət səhnəsinə çıxmasına, tarixi məsuliyyəti öz üzərinə götürməsinə imkan verdi. Ümummilli böhran yetişən kimi xalq üzünü ümid etdiyi Yeni Azərbaycan Partiyasına, onun yaradıcısı və rəhbəri möhtərəm Heydər Əliyevə tutdu. 1993-cü ildə böyük rəhbər Heydər Əliyev xalqın təkidli tələbi ilə ikinci dəfə hakimiyyətə qayıtdı.” Heydər Əliyevin böyük siyasətə qayıdışı ilə milli fəlakətdən qurtulan ölkənin həyatında mühüm dəyişikliklər baş verdi. Bütün sahələrdə islahatlar aparıldı. Ən vacibi hərbi sahədəki xaos siyasi uzaqgörənliklə dəf edildi. Müstəqil dövlətimizin formalaşması, dünyada qəbulu və indi söz sahibi olan ölkəyə çevrilməsində Heydər Əliyevin xidmətləri deyilənlərə əsas verir ki, həqiqətən bu dahi insan müstəqil Azərbaycanın qurucusu və banisidir. Onun tərəfindən əsası qoyulan möhtəşəm layihələr bir-birinin ardınca reallaşdıqca ölkəmizin iqtisadi cəhətdən gücü hiss olunmaqdadır. Ona görə də Azərbaycan Respublikası regionda seçilən ölkə kimi diqqəti cəlb edir. Bütün qazanılan müvəffəqiyyətlər üçün ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin rəhbərlik etdiyi Yeni Azərbaycan Partiyası üzvlərinin fəxrlə danışmağa haqqı var. Dərin zəka sahibi olan bir liderin ətrafında toplaşanlar dərk edirdilər ki, millətin işıqlı yoluna ancaq onunla bir yerdə getmək mümkündür.. Yeni Azərbaycan Partiyasının Qəbələ rayon təşkilatının yaradılmasında xidməti olan insanlar da Heydər Əliyevə sonsuz məhəbbət bəsləyən, məhz onun hakimiyyətə gəlişi nəticəsində ölkəmizin xilasının mümkünlüyünü düşünənlər idi. 1992-ci ilin dekabrında 7 nəfərdən ibarət təşəbbüs qrupunun üzvləri Əhmədiyyə Məmmədov, Tahir Hacıyev, Elxan Səlimov, Əmirxan Ağamaliyev, Sədiyar Məmmədov, Tofiq Şükürov, Rasim Nəbiyev öz sözlərini deyirlər. 1993-cü il sentyabrın 15-də isə 158 nəfərin təmsil olunduğu təşkilatın ilk yığıncağı keçirilir. O gündən partiyanın sıralarına axın başlayır... Yeni Azərbaycan Partiyası Qəbələ rayon təşkilatının sıraları bu gün daha da genişlənir. 2008-ci il iyun ayının 27-də keçirilən yerli partiya təşkilatının 7-ci konfransında səslənən rəqəmlərə görə 4100 nəfərin təmsil olunduğu bu siyasi qrumda qadınlar və gənclər də fəallıq nümayiş etdirir. O da qeyd edildi ki, təşkilata üzv olmaq istəyənlərin sayı həddindən artıq çoxdur və Azərbaycan dövlətçiliyinə xidməti dəyən layiqli insanlara etimad göstərilir... Dünya siyasətçilərinin şəxsiyyətinə, siyasi iradəsinə həsəd apardığı, qeyri-adi yaddaşına qibtə elədiyi və millətimizin fəxri sayılan ulu öndərimiz Heydər Əliyev ölkəmizin bütün bölgələrinə qarşı diqqətli idi. Azərbaycana rəhbərliyi illərində ölkəsinin birinci olması üçün elə siyasət yürüdürdü ki, nəticədə adı dillərdə gəzən respublikamızın səsi-sorağı uzaqlardan eşidilirdi. Sovet ölkələri arasında inkişaf tempinə görə “Azərbaycan iri addımlarla irəliləyir” şüarı həqiqətən də düz səslənirdi. Bütün sahələrdə irəliləyişə nail olmaqdan ötrü o vaxtkı Birinci Katib Moskvanın diqqətini bura yönəltməklə kənd təsərrüfatının, sənayenin və başqa sahələrin sürətli inkişafına təkan vermişdi. Aqrar sahədəki uğurlar o dövrün insanlarının yaxşı yadındadır. Pambıq sahələrinin ağappaq çiçəkli mənzərəsi könül oxşayırdı və əmək adamları həvəslə çalışırdılar. Onların arxasında duran rəhbərlik belə insanların qiymətini bilir, sadə peşə sahiblərinə hörmət eləyirdi. Kolxozçu öz əlinin qabarı ilə gözəl yaşayış əldə edir, boş sahələr əkin üçün yararlı hala salınır, əkilir və diqqətlə becərilirdi. Maraqlısı bu idi ki, əkin-biçin vaxtı, ən çox da məhsul yığımında Heydər Əliyev kolxozçulara baş çəkir, onlardan qayğısını əsirgəmir, həm qollarına güc, həm də mənəvi ruh verirdi. Heydər Əliyevin tapşırığı və nəzarəti ilə Qəbələdə də kənd təsərrüfatının əksər sahələri üzrə inkişaf nəzərə çarpırdı. Tütünçülük, baramaçılıq, tərəvəz məhsulları və üzüm sahələri genişləndirilir, torpaq üçün spesifik olan məhsullara üstünlük verilirdi. Sarı buğda zəmiləri kəhraba kimi yırğalanır və meyvə ağaclarının salınmasına diqqət yetirilirdi. Nəticədə bol məhsul yetişdirən kəndli həm ruzisini qazanır, həm də torpaqla ünsiyyət yaradaraq gələcək həyatının təminatçısı olurdu. Təsadüfi deyil ki, Qəbələ rayonunda 13 nəfər Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülüb... Aqrar sahənin inkişafı sayəsində ölkənin iqtisadi təməli də möhkəmlənirdi. O dövrdə inşa edilən möhtəşəm tikililərin hamısı bu gün ölkəmiz üçün dəyərlidir. Heydər Əliyevin birinci hakimiyyəti və sonralar onun Mərkəzdəki rəhbər vəzifədə işlədiyi dövrlərdə ölkəmiz üçün gördüyü böyük işləri qoruyub saxlamaq mümkün olsaydı, hazırda Azərbaycan daha da qüdrətli ölkə kimi tanınardı. Əfsuslar olsun ki, min bir əziyyət bahasına yaradılan müəssisələr hakimiyyət dəyişikliyi zamanı talan edildi. Heydər Əliyevə qarşı olan qüvvələr ölkədəki bütün ab-havanı dəyişməyə cəhd göstərərək, respublikanın iqtisadiyyatına elə zərbə endirdilər ki, dəyən ziyanın məbləği hesablanarsa nələri itirdiyimiz barəsində dəhşətli rəqəmlərlə üzləşməli olarıq. Tikinti-quruculuq işlərində nailiyyətlər dövrü kimi yadda qalan hadisələr tariximizin çox da uzaq olmayan yaxın keçmişidir. Azərbaycanda inşa olunan nəhəng tikililər SSRİ miqyasında öz əhəmiyyəti ilə seçilir, onun bəhrəsindən ilk növbədə respublika əhalisi faydalanırdı. Siyasi elmlər namizədi, politoloq Aydın Mirzəzadə “Azərbaycan, zaman, inkişaf” kitabında yazır. “Heydər Əliyevin azərbaycansevərliyi onun diyarımıza 1969-1982-ci illərdə etdiyi birinci siyasi rəhbərliyi dövründə özünü çox qabarıq şəkildə göstərdi. Bu dövr haqqında ədəbiyyatda şox analitik materiallar yazılmışdır. Həmin zaman kəsiyini “Azərbaycanın intibah dövrü” adlandırsaq səhv etmərik. Cəmi 13 il ərzində respublikanın sənaye potensialı bir neçə dəfə, mənzil fondu iki dəfə, elmi potensialı bir neçə dəfə, qabaqcıl texnologiyalarla təchizatı bir neçə on dəfə artırıldı.” Tarixi abidələrin bərpası, mühafizə olunması istiqamətində Heydər Əliyevin gördüyü işlər də təqdirəlayiqdir. O vaxtlar Qəbələ rayonunda Radiolokasiya Stansiyasının tikintisi üçün bölgəyə gələn Rusiya mütəxəssislərinin əsrlərə şahidlik edən tarixi abidələrdən birinə, Qədim Albaniyanın nişanəsini bildirən bu məkana laqeyd münasibəti cavabsız qalmır. Belə ki, həmin stansiyaya Mingəçevirdən çəkilən yüksək gərginlikli elektrik xətti qalanın cənub darvazasının üstündən keçməli idi. İş o qədər sürətlə gedirdi ki, artıq xəttin özülləri də (bu dirəklər indi də qalmaqdadır) basdırılmışdı. Təbii ki, bu layihə reallaşsa idi, onda arxeoloqların qazıntıları da yarımçıq qala bilərdi. Elektrik xətti çəkildiyi zaman mərhum alimimiz, tarix elmləri namizədi Firudin Qədirov vəziyyətlə bağlı Heydər Əliyevə teleqram vurur. Məsələdən hali olan Heydər Əliyev təcili Dövlət Komissiyasına tapşırıq verir ki, işi araşdırsın. Azərbaycan SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sədri Qurban Xəlilovun rəhbərliyi ilə işə başlayan komissiya üzvləri Əliş Lənbəranski, İqrar Əliyev və Həsən Abdullayev doğrudan da bu tarixi ərazinin təhlükə qarşısında olduğunu bildirirlər. 17 yanvar 1978-ci ildə Azərbaycan KP MK “Qutqaşın rayonunda tarix və mədəniyyət abidələrinə səhlənkar münasibət haqqında” qərar qəbul edir. Qərara müvafiq olaraq elektrik xətti cənub darvazasından uzaqlaşdırılır, ətrafdakı çayın kənarına bənd çəkilir, arxeoloji tədqiqatlar genişləndirilir. Qəbələdən bəhs edən dissertasiyaların əhatə dairəsi artırılır, ən başlıcası isə Qəbələ Dövlət-Tarix Mədəniyyət Qoruğu yaradılır... Elə o zaman sözünün dəyəri olan Heydər Əliyevin qəti iradəsi ilə layihə dəyişdirilərək başqa istiqamətə çəkilir. Halbuki həmin layihə daha ucuz başa gəlirdi və elektrik dirəklərinin basdırılmasına xeyli maliyyə vəsaiti xərclənmişdi. Ancaq buna baxmayaraq Heydər Əliyevin ciddi narazılığına səbəb olduğundan layihə dəyişdirilir. Beləliklə, daha bir mənəvi sərvətimiz, möhtəşəm tarixi abidəmiz mühafizə olunaraq diqqətdən kənarda qalmadı. Qədim məskəndə aparılan qazıntılarla bağlı alimlərimizin, arxeoloqlarımızın son yenilikləri bu gün də elmi ictimaiyyət tərəfindən maraqla izlənilir. Heydər Əliyevin rayonlarda əhali ilə görüşü maraqlı hadisələrlə zəngin olduğu üçün heç vaxt unudulmur. Özü ilə bölgəyə yenilik aparan, hansısa müəssisənin təməlini qoyan, yaxud sadə camaatla görüşündən məmnunluq duyub, yurdunun əzəmətindən ilham alan mahir siyasətçi elə bu keyfiyyətlərinə görə də əhali tərəfindən yüksək səviyyədə qarşılanırdı.. Qəbələ rayon sakinlərinə onu yaxından görmək, söhbətini dinləmək səadəti nəsib olmuşdu. Xüsusən də yaşlı nəsil Heydər Əliyevin 1978-ci il səfərini tez-tez xatırlamalı olur. Hər dəfə də bölgəyə gələndən sonra sakinlərə nə vəd edirsə, dedikləri çox keçmir ki, reallığa çevrilir. Bir vaxtlar əhalinin paytaxta gələrkən uzaq məsafələr qət etməsi çətinlik yaradırdısa, Heydər Əliyevin tapşırığı ilə Şamaxı-İsmayıllı istiqamətindən çəkilən avtomobil yolunun inşası təkcə bir rayonu deyil, bura yaxın digər əraziləri də Bakıya yaxınlaşdırdı. Yaşlı insanların dediyinə görə, İkinci dünya müharibəsindən əvvəl bu barədə söz-söhbət getsə də insanlar xəyalən bu barədə düşünürdülər. Yeni yol isə məhz bu dahi insanın səyilə salındı. Həm də Heydər Əliyevin özünün dediyi kimi, bu yol ona görə maraqlıdır ki, Azərbaycan təbiətinin gözəlliyini nümayiş etdirir. Səfəri başa vurana qədər bir neçə rayonu fəth etməli olursan. Bəlkə bu yolları elələri var ki, min dəfə adlayıb. Ancaq yol yoldaşı olanda insanların sifətindən elə oxunur ki, sanki birinci dəfədir bu yola çıxırlar. Nəzərlər təbiətin gözəlliyinə yönəlir və hamı sükut içində ilahinin qələmə aldığı canlı tablolara tamaşa etməkdən zövq alır. Mərkəzi yoldan kənara çıxsan Pirqulunun möcüzəsinə düşürsən, ya da balaca bir yol səni sirli aləmə, Lahıca aparır. Yoluna davam eləyib, kənara çıxmasan daha möhtəşəm məskənə- tarixlərin, əsrlərin yaddaşı olan Qədim Qəbələyə yetişirsən. Rayonun ən böyük kəndi Vəndam indi qəsəbə statusu alıb. Xalqın sevimli oğlunun kənd sakinləri ilə görüşü isə bütünlükdə vəndamlılarda xoş xatirələrlə yadda qalsa da, söhbətin məğzini anlayanda görülən işlərin böyüklüyü, Heydər Əliyevin nələrə nail olması, nə etmək istəyi və bunların arxasında gələcək inkişaf üçün çalışan bir insanın düşüncələri ilə rastlaşırsan. Həmin söhbəti olduğu kimi xatırlayaq. |