Microsoft Word T?bi?td?n istifad?nin huquqi ?saslar?doc

Torpaq üzərində hüquqların döviət qeydiyyatı 
Respublikamızda inzibati rayonlarda torpaq sahələri üzərində hüquqlarm dövlət 
qeydiyyatı torpaqların hüquqi vəziyyətini öyrənən, onları uçota alan torpaq kadastr 

---

tədbiridir. Hər bir inzibati rayonun sərhədləri daxilində bütün torpaq mülkiyyət 
formalarından olan torpaq istifadəçiliyinin dövlət qeydiyyatı məcburi hesab edilir. 
Torpaq mülkiyyətçilərinin və istifadəçilərinin inzibati rayonda qeydiyyatı «Torpağın 
mülkiyyətə dair şəhadətnamələrin qeydiyyatı kitabı»nda (Azərbaycan Respub-likası 
Prezidentinin 10.01.1997-ci il tarixli 534 JVs-li Fərmanı ilə təsdiq edilmiş 
Ə
sasnaməyə 4JV°-li əlavə) və «Torpağa mül-kiyyət, torpaqdan daimi istifadə 
hüququna dair dövlət aktlarmm, torpağm mülkiyyətə verilməsinə dair və torpaqdan 
müvəqqəti istifadə hüququna dair şəhadətnamələrin qeydiyyatı kitabı»nda 
(Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 10.01.1997-ci il tarixli 534JSp2-li Fərmanı 
ilə təsdiq edilmiş Əsasnaməyə 5JV2-1İ əlavə) yazılmaqla aparılır. Qeydiyyat 
kitablarında aşağıdakı məlumatlar öz əksini tapmışdır: 
1)
torpaq mülkiyyətçisinin və istifadəçisinin soyadı, adı; 
2)
torpaq sahəsinin kimin tərəfındən verilməsi; 
3)
qərar və sərəncamın tarixi; 
4)
ümumi sahə (hektarla); 
5)
o cümlədən, 4JSs-li əlavədə - əkin, dincə qoyulmuş, çoxillik əkmələr, 
tikintilər altında; 5J\
r
2
-li əlavədə - əkin, dincə qoyulmuş, çoxillik əkmələr, biçənək, 
örüş, sair torpaqlar; 
6)
4 J№-li əlavədə şəhadətnamənin nömrəsi, 5JS
r
s-li əla-vədə dövlət aktının və 
şə
hadətnamənin nömrəsi; 
7)
şəhadətnamənin (5JS
r
2
-li əlavədə dövlət aktının və şəhadətnamənin) 
alınması barədə sənədin adı və ya alanın adı, soyadı, imzası və tarixi. 
Ölkəmizdə torpaq sahələrinin ümumi sahəsi onların hüquqlarını təsdiq edən 
dövlət aktları və şəhadətnamələr əsasında qeydiyyata alınır. Əgər torpaq 
mülkiyyətçisinin və ya istifadəçisinin torpaq sahəsinin bir hissəsi inzibati rayonun 
sərhəd-lərindən kənardadırsa, qeydiyyatda bu haqda məlumat verilir. 
Başqa inzibati rayonun torpaq istifadəçisinin və ya mülkiyyətçisinin qeydiyyat 
aparılan rayonda torpaq sahəsi olarsa, bu fakt da həmçinin qeydiyyat sənədlərində öz 
ə
ksini tapır. Hər qeydiyyata alınmış torpaq mülkiyyətçisindən və ya istifadəçisindən 
sonra cari dəyişiklikləri qeyd etməkdən ötrü 5 təmiz sətir saxlanılır. 
Torpaq sahələri üzərində hüquqların dövlət qeydiyyatının plan-xəritə sənədi 
rayonun torpaq istifadəçiliyi (yerqurulu-şu) xəritəsidir. İnzibati rayonun torpaq 
istifadəçiliyi (yerquru-luşu) xəritəsinin hazırlanması, tərtibatı və sonradan 
yerləşdirilməsi Dövlət Torpaq və Xəritəçəkmə Komitəsinin Yerquruluşu Layihə 
İ
nstitutu tərəfmdən həyata keçirilir. Bu ayrı-ayrı torpaq mülkiyyətçilərinin, 
istifadəçilərinin və icarəçilərinin torpaq sahələrində apanlmış tədqiqat materialları 
ə
sasında tərtib edilir. Respublikamızda inzibati rayonlar üçün bu cür xəritələr 
1:50000 miqyasmda tərtib edilir. 
Torpaq istifadəçiliyinin (yerquruluşu) rayon xəritəsi su-rəti çıxarmaqla başqa 

---

təyinatlı və məzmunlu torpaq-kadastr xəritələrinin tərtibi üçün kartoqrafık əsas kimi 
də istıfadə edilə bilər. Həmin əsas üzərində rayonun torpaq-uçot xoritəsi, tor-paq 
xəritəsi, torpaqların bonitirovkası və torpaqların iqtisadi qiymətləndirilməsi xəritələri 
tərtib edilir. 
Rayonun torpaq istifadəçiliyi (yerquruluşu) xəritəsində aşağıdakı kartoqrafık 
məlumatlar öz əksini tapır: 
1)
inzibati rayonun sərhədi, torpaq mülkiyyətçilərinin və istifadəçilərinin 
torpaqlarının sərhədi; 
2)
yaşayış məntəqələri (ümumi konturlarla); 
3)
kənd təsərrüfatı yerləri (uqodiyalar): əkin, çoxillik əkmələr, biçənək, örüş; 
4)
hidroqrafıya və hidrotexniki elementlər: çaylar, göllər, gölməçələr, su 
anbarları, kanallar, kollektorlar, bulaqlar, kəhrizlər, həmçinin otlaq sahələrində 
yerləşmiş artezian quyuları, gölməçələr və s.; 
5)
yollar, cığırlar, elektrik xətləri, neft-qaz və su boru kəmərləri və s. 
Zəruri olan hallarda xəritə üzərinə suvarılan torpaqların sərhədi, meşə massivləri 
və digər kartoqrafık elementlər də daxil edilir. Xəritədə şəhərlərin, şəhər tipli 
qəsəbələrin, kurort və kənd yaşayış məntəqələrinin, meşə təsərrüfatlarmın, 
qoruq-ların, hidroqrafıya elementlərinin və s. adları qeyd edilir. Ya-şayış 
məntəqələrinin adları inzibati-ərazi sorğu kitabçaların-dakı məlumatlara uyğun 
gəlməli və qısaldılmadan yazılmalıdır. Çayların relyef elementlərinin adı plan-xəritə 
materiallarından götürülür. Başqa inzibati rayonlann torpaq mülkiyyətlərinin və 
istifadəcilərinin adı və tabeliyində olduqları rayonun adı da xəritədə qeyd edilir.