Microsoft Word texnik tizimlarni boshqarish fanidan
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
2. Faning vazifalari.
Avtomobillarga firma usulida xizmat ko’rsatishni tashkil etish yo’llari, Bularni tashkil etishdagi iqtisodiy muammolari hal qilish bilan bog’lik bo’lgan muhandislik masalalariga muqobilona yondashish asosida tajriba, hisoblash va komьpyuter texnologiyasidan foydalanib o’qitish va yetkazishdir. Tarmokda ish sharoiti bilan bog’lik bo’lgan davlat qonunlari, texnik – texnologik va loyihalash meьyoriy xujjatlar hamda firmalar ish usullari bilan tanishtirish, sistemali tahilning dasturiy maqsad va oldindan baholash usullarini o’zlashtirish, ishlab chiqarishdagi qarama-qarshiliklar, kamchiliklarni ko’ra bilish,odamlar bilan hamkorlikda ishlashni o’rgatish. Jamiyatimizning barcha sohasida, tashkilotlarda, korxonalarida insonlar ishlaydi, o’kiydi, maьlum vazifalar bajaradi, ular faoliyatini boshqaradi. O’zbekiston respublikasida davlat tasarrufida yarim millionga yakin turli quvvatga ega 2000 dan ziyod korxonalarda faoliyat ko’rsatmokda. (Andijontrans, Agentlik, Viloyatdagi ATK larni misol qilib aytish kerak). Aholi avtomobillari esa bir milliondan ortiq. Bularga texnik xizmat ko’rsatish uchun qator korxonalar mavjud. Transport vositasi xayotimiz va xo’jaligimizning «qon tomiri»ga o’xshatilishi bejiz emas. U yo’l va haydovchilarsiz, ularni taьminlovchi korxonalarsiz samarali, 8 maqsadga muofiq ravishda aholiga va xalq xo’jaligiga transport xizmati ko’rsata olmaydi. Bu tizim muntazam rivojlanishda takomillashishdadir. Demak transport korxonalarining hodim yoki kadrlariga samarali ta’sir etib, oldilariga qo’yilgan maqsadlariga erishtirish korxona rahbari (egasi)dan bo’lim va bo’linmalar menejerlaridan har bir bo’g’in ijrochilaridan atroflicha yetuklik har davrning, faslning muhitning haroratini idrok qilgan xolda hozir javobgarlik talab qilinadi. Har xudud, jamoa, jamiyat, tabiat, xattoki har bir individning o’ziga xos qoidalari, tamoyillari, qonunlari, nazariya va bilimlari tinimsiz o’rganib, o’zgarib turadi. SHuning uchun bu yo’nalishda korxona maqsadiga erishishi uchun kadrlar saloxiyatidan samarali foydalanish usullari, bajariladigan ish tartiblari fanning predmeti bo’lib xizmat qilishi mumkin. Har qanday fan boshqa fanlardan o’z predmeti xususiyatlari bilan farq qilganidek, avtotransport korxonalarida menejment fanining predmetini ikkiga bo’lib qaraymiz: 1. kadr (hodim)lar ruxiyatining predmeti. 2. korxona iqtisodiyotining predmeti. Korxonada ishlayotgan hodimlar ruxiyatining predmeti deyilganda, avvalo, ruxiy xayotning muayyan dalillari nazarda to’tiladi, ruxiy xayotga doir har bir dalil esa ham miqdor ham sifat jihatdan tavsifli xususiyatlarga ega. Insonning idrok qilishi, xotira, tafakkur, iroda, xissiyoti ichki dunyosini, uning ruxiy xayotini tashkil etsa, insonning tevarak atrofdagi narsalar o’zgarib tursa ham idrok qilingan predmetning inson ongidagi obrazi nisbatan o’zgarmay kolaveradi. SHuning uchun ham ruxiy dalillar bilan birgalikda ruxiy qonunlar psixologiyada o’rganiladigan predmet bo’lib yuzaga chiqkan. Avtotransport va TXK korxonalari iqtisodiyotining predmetiga kelganda shuni aniq ajrata bilish lozimki, har qanday korxona – bu umumiy maqsad yo’lida ongli birlashgan insonlar faoliyat ko’rsatadigan guruh. Korxona maqsadiga erishsa, demak korxona hodimlari yutuqqa erishgan hisoblanadi. Korxona maqsadini ishlab chiqarish munosabati orqali amalga oshiradi. 9 Avtotransport va TXK korxonalari ham fukarolarning, ham davlatning mulkiga asoslangan. Qo’shma korxona uning huquqiy shaxs huquqidan va Mehnat resurslaridan foydalanadigan mutaxasislarning mol-mulkini birlashtirish asosida barpo etiladi. Bajariladigan maqsadlarga ko’ra avtotransport korxonasi avtomobilga xizmat ko’rsatuvchi va avtomobilni ta’mirlovchi korxonalar turiga bo’linadi: 1. Bajaradigan ish turiga karab – yuk, yo’lovchi tashiydigan, aralash, maxsus, shahardagi, shahardan tashkaridagi, shahar atrofi, mahalliy, shaharlararo, xalqaro avtomobilь transporti korxonasi. 2. Tavsiya maqsadi va ishlab chiqarish xo’jalik faoliyatiga karab – umumiy foydalanish ATK va idoralar, vazirliklar, dehkonchilik sanoati birlashmasining korxonasi. Avtomobillashtirish jarayoni avtomobillar saroyining ko’payishi bilangina chegaralanmay, balki kuchalarning avtomobillarni o’tkaza olishi qobiliyatini oshirish zarurligini, yo’l ko’rilishi va ularning kulayligi, to’xtab turish va saqlash joylarini tashkil etish, avtomobilь extiyot kisimlar sotish bo’yicha savdo korxonalari, harakat xavsizligi va atrof muhitni muxofaza qilishni ta’minlash, aholi avtomobillariga TXK korxonalari, omborxonalar, avtomobillarga yonilgi quyish shaxobchalari va boshqa korxonalarni qurish kabilarni qamrab oladi. Barcha korxonalarning faoliyati maxsulot pul muomilasi asosida ko’rilib xizmat ko’rsatish jarayonida va transport maxsulotini harid etishda vositalarning muntazam aylanish qonuniyatiga asoslangan. Lekin har bir turdagi avtomobilь transport korxonasi har xil moliyaviy tarkibda bo’lishi mumkin. Masalan: yuk tashiydigan ATK uchun yuk tashish ishidan, transport- ekspeditsiya jarayonlaridan, yuklash – tushirish va boshqa ish bajarishda davomat olinsa, yengil avtomobilь- taksi korxonasining daromadi to’lovli masofaning miqdori, yo’lovchining avtomobilga o’tirish soni, o’rtacha avtomobilь-taksini mijoz ixtiyorida turishidan iborat. Korxonalarda ishlab chiqarish faoliyatini tashkil etish obektning ishlab chiqarish va boshqarish tarkibini tanlash va shakillantirishda, tizimning tarkibiy unsurlari orasidagi nisbat va ularning o’zaro tavsifini aniqlashda, 10 korxonaning ishlab chiqarish (xizmat ko’rsatish) jarayonlarini optimallashga hamda zamonaviy texnologik jarayonlar yaratishda o’z ifodasini topadi. Xulosa qilib aytganda, korxonadagi aqliy va jismoniy kuchlardan, korxonaning asosiy mablag’laridan oqilona foydalanishga qarab korxonaning iqtisodiy faoliyati baholanadi. Iqtisodiy va ishlab chiqarish faoliyatlarining darajasi foydalanish samaradorligi ko’rsatkichlari bilan baholanadi. Bu ko’rsatkichlar esa asosiy predmet hisoblanadi, ularning korxona faoliyatida joriy etishda ilmiy fikrlash maxsuli bilan jamoa a’zolarining xayotiy muammolaridagi tushunchalaridan farq qila bilish lozim. Masalan: Bozor deganda, ko’pchilik yig’ilib savdo qilinadigan joy tushuniladi. Ilmiy fikrlash maxsuli sifatida qaralsa bozor-bu pul yordamida ayirboshlash, ya’ni odamlar o’rtasida oldi-sotdi munosabatlarini anglatadi, bu ham ko’p o’rganiladi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|