Microsoft Word tez son kontrol docx

 

 

 

---

66 

 

ÖZET 

KSEA altında elektif histerektomi ameliyatı geçirecek olgularda intratekal verilen 

levobupivakain – morfin ve levobupivakain - fentanilin, motor ve duyusal blok oluşma, 

bloğun başlama, gerileme ve sonlanma süreleri, dermatomlara ulaşma süreleri, ilk 

analjezik gereksinim süreleri, hemodinamik parametreler üzerine etkileri, komplikasyonlar, 

analjezi kalitesi, hasta ve cerrah memnuniyeti açısından karşılaştırmayı amaçladık. 

Çalışmamız; ASA I-II, 30-72 yaş arası, elektif histerektomi ameliyatı uygulanacak 

toplam 50 olguda gerçekleştirildi. Levobupivakain - morfin uygulanan olgular Grup M 

(n:25), levobupivakain – fentanil uygulanan olgular Grup F (n:25) olarak ayrıldı. Her iki 

grup arasında yaş, boy, ağırlık gibi demografik özellikler açısından istatistiksel olarak 

anlamlı fark yoktu. Her iki gruptaki hastalara el sırtından 20 G kanül ile damar yolu açıldı. 

Premedikasyon amacıyla 0,03 mg kg

-1

 midazolam intravenöz yoldan yapıldı. KSE blok 

öncesi 30 dk. süresince gidecek şekilde 10 ml/kg % 0.9 izotonik NaCl infüzyonu başlandı. 

Hastalar ameliyathaneye alınarak standart DII derivasyonunda elektrokardiyografi (EKG), 

kalp atım hızı (KAH), noninvaziv sistolik arter basıncı (SAB), diastolik arter basıncı 

(DAB), ortalama arter basıncı (OAB) ve periferik oksijen satürasyonu (SpO2) 

monitörizasyonu yapıldı Epidural blok öncesi, epidural başlangıç, 5.dk, 10.dk, 15.dk, 

30.dk, 45.dk, 60.dk, 90.dk, 120.dk, ameliyat bitimi 15.dk, 30.dk’ lardaki değerleri 

kaydedildi. 

Hastalara oturur ya da lateral dekübit pozisyon verilip, cilt dezenfeksiyonu 

povidone–iyot ile sağlandı. Uygun pozisyonda L

3–4

 veya L

4-5

 aralığından girilerek %2 

lidokain 3 ml (60 mg) ile infiltrasyon anestezisi uygulandı. Epidural aralık 18 G Tuohy 

iğnesi ile serum fizyolojik kullanılarak “direnç kaybı” yöntemi ile tesbit edildi. Epidural 

aralık saptandıktan sonra 27 G spinal iğne ile Tuohy iğne içinden geçilerek dural 

ponksiyon yapıldı. Spinal iğne ile duranın geçildiği hissedilip, serbest beyin omurilik 

sıvısının (BOS) akışı gözlendikten sonra kilit sistemi kapatıldı. 30 saniyelik bir sürede M 

grubundaki hastalara 3 ml (15 mg) levobupivakain % 0.5 (Chirocaine®, Abbott, Newyork) 

+ 0.5 ml (0.1 mg) morfin, F grubundaki hastalara 3 ml (15 mg) levobupivakain % 0.5 + 0.5 

ml (20 µg) fentanil (Fentanyl citrate®, Janssen-Cilag, Belçika) subaraknoid aralığa enjekte 

edildi. Subaraknoid enjeksiyonun tamamlanmasından sonra 27 G spinal iğne çıkarıldı. 

---

67 

 

Epidural kateter Tuohy iğnesinin içinden kranial yönde ilerleyecek şekilde epidural 

boşlukta 2-3 cm ilerletilerek tespit edildi. İşlem bitiminden sonra hastalar supin pozisyona 

getirilerek baş tarafları 30

o

 yukarı kaldırıldı. Sempatik blok buz testi ile, duyusal blok 

seviyesi orta klaviküler hatta bilateral "pin-prick" testi ile, motor blok seviyesi ise 

Modifiye bromage skalası ile, lokal anestezik verilmesi sonrası, her iki dakikada bir 

değerlendirildi. Bu takiplerle duyusal blok başlama, duyusal bloğun T

6

’ ya ulaşma süresi, 

motor blok başlama, gerileme, duyusal blok iki segment gerileme süresi, ilk analjezik 

ihtiyaç süresi, bulantı-kusma, hipotansiyon, bradikardi gibi yan etkiler, hasta ve cerrah 

memnuniyeti, analjezi kalitesi kaydedildi. İstenilen anestezi düzeyi T

6

 olarak belirlendi ve 

"pin-prick" testi ile kontrol edilip ameliyat başlatıldı. 

Duyusal bloğun başlama zamanı olarak L

1

 dermatomundaki duyu kaybı olduğu an, 

iki segment gerileme zamanı olarak da duyusal bloğun ulaştığı en yüksek dermatomdan 

iki dermatom gerilediği zaman kabul edildi. Motor blok üst seviyesi; iki grupta da 

Bromage 3’e ulaşma süresi olarak belirlendi. Motor blok geri dönüşüm zamanı olarak 

hastanın ulaştığı en yüksek motor blok skalasından bir puan gerilediği zaman 

değerlendirildi. Cerrahi işlem başladıktan sonra ağrı şiddetini belirlemek amacıyla Vizüel 

analog skala (VAS) kullanıldı. Hastalardan ağrı şiddetleri için 0'dan 10'a kadar bir numara 

vermesi istendi. Bu değerlendirme; 0-4: iyi, 5-7: orta, 8-10: kötü olarak gruplandırıldı.  

Hastaların ameliyat sonrasındaki dönemde ilk analjezik ihtiyacına kadar geçen süre 

kaydedildi. Hastaların analjezik ihtiyacı VAS değeri 5 ve üzeri olduğu zaman kabul edildi. 

Hasta ve cerrah memnuniyeti, cerrahi işlem bitiminde hastaya ve cerraha memnuniyet 

skoru sorularak değerlendirildi. 

Grupların duyusal ve motor blok başlama ve gerileme süreleri, ilk analjezik ihtiyacı 

süresi, hasta ve cerrah memnuniyeti ve KAH, SAB, DAB, OAB, SPO2 değerleri arasında 

istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmedi (p>0.05). 

Her grup kendi içinde SAB, DAB, OAB KAH ölçümleri açısından bazal değerlerle 

karşılaştırıldı istatistiksel olarak anlamlı (p<0.05) derecede düşmeler gözlendi. Ancak bu 

düşmeler M grubunda 2 ve F grubunda 3 hastada efedrin kullanımını, M grubunda 3 

hastada atropin kullanımını gerektirecek düzeyde oldu. 

---

68 

 

Grup M de bulantı varlığı 12 (%48) grup F den 4 (%16) istatistiksel olarak anlamlı 

derecede yüksek bulundu (p=0,015). 

Sonuç olarak KSEA uygulamalarında lokal anestezik – opiyoid 

kombinasyonlarında morfin ya da fentanil tercihinin analjezik yeterlilik, hemodinamik 

stabilite açısından benzer olduğuna ama düşük riskli yan etkiler gözönüne alındığında 

fentanilin, morfine tercih edilebilir olduğu kanaatine vardık.