Microsoft Word Yaxin ve orta serq olkeleri doc

Xarici ticarət. BƏƏ-nin başlıca ixracat məhsulları neft və ya 
mayeləşdirilmiş qaz, alüminium, sement, gübrə, xurma, mirvari və 
tütündür.  İdxalatının  əksər hissəsini maşın və avadanlıq, nəqliyyat 
vasitələri, yarımfabrikatlar, tikinti materialları, həm də əhali arasında 
geniş istehlak xarakteri daşıyan sənaye və  ərzaq məhsulları  təşkil 
edir. Ölkənin ticarətində, xüsusilə geri ixracın əhəmiyyəti böyükdür. 
Geri ixracın 75 faizi Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Ürdün və Bəhreynə 
istiqamətləndirilir. Bu ölkələrə başlıca olaraq minik və yük 
avtomobilləri, tütün məmulatları, qaz turbinləri, qaldırıcı və yükləmə-
 
66
boşaltma mexanizmləri daşınır. 
Əmirliklərin xarici ticarətinin 45 faizi neft və neft 
məhsullarının payına düşür. Ölkənin ixrac etdiyi məmulatların dəyəri 
1993-cü ildəki, 23,6 mlrd. ABŞ dollarından 2005-ci ildə təqribən 60,0 
mlrd. dollara qədər artmışdır.  İxracatda Yaponiya (29.1 faiz), Koreya 
Respublikası (14,2 faiz), Hindistan (5,4 faiz), Oman (3,7 faiz), İran 
(2,2 faiz) kimi ölkələr üstünlük təşkil edir. 
İxrac olunan məmulatların dəyəri artdığı kimi idxal olunan 
məmulatların da dəyəri artır. Məsələn, 1999-cu ildə idxalatın dəyəri 
27,5 mlrd. olduğu halda, 2004-cü ildə bu rəqəm 33,1 mlrd. dollara 
çatmışdır. 
Ölkənin idxal-ixrac əməliyyatlarında ABŞ (6,9 faiz), Almaniya 
(6,7 faiz), Yaponiya (6,5 faiz), Fransa (6,3 faiz), Çin (6,1 faiz), Böyük 
Britaniya (5,9 faiz), Koreya Respublikası (5,5 faiz) ilə  əməkdaşlıq 
daha sıxdır. 
BƏƏ-nin dünya ölkələri ilə iqtisadi əlaqələrinin mühüm 
forması xarici ölkələrə böyük miqdarda kapital qoyuluşudur. Bütün 
bunlar da ölkəyə  gəlir gətirir. Bununla yanaşı 1971-ci ildə Abu-
Dabidə yaradılmış  Ərəb  İqtisadi  İnkişaf fondu adlanan təşkilatda 
BƏƏ  fəal iştirak edir. Bu fonddan Asiya və Afrikanın müxtəlif 
ölkələrinə göstərilən köməkliklər bir neçə mlrd. dolları ötüb 
keçmişdir. Ölkənin pul vahidi federal dirhəmdir.