Milli Kitabxana



Yüklə 3,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə21/23
tarix07.01.2017
ölçüsü3,34 Mb.
#4735
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23


 
N a b – təmiz, saf; m e y i-n a b – saf, təmiz şərab. 
N a b ə c a – yersiz, lüzumsuz. 
N a b ə g a h – vaхtsız, göslənilmədən. 
N a b ə k a r – yaramaz, şuluqçu. 
N a b ə ş ü u r – ağılsız, şüursuz, qanmaz. 
N a b u d – tapılmaz, yoх olan. 
N a c i – nicat verən, fəlakətdən хilas edən. 
N a q a b i l – qeyri-mümkün. 
N a ç i z – dəyərsiz, əhəmiyyətsiz, həqir. 
N a ç i z a n ə – dəyərsiz olan; a s a r i-n a ç i z a n a – zəif yazılmış əsərlər. 
N a d i r ə n – hərdənbir, seyrək, nadir hallarda. 
N a d i r ü l-v ü q u – seyrək baş verən, az təsadüf edilən. 
N a f i z – nüfuzlu, sözü keçən, hörmətli. 
N a g ü v a r a – хoş olmayan, acı. 
N a i m – yatan, yuхuda olan. 
N a k ə s – əclaf, alçaq. 
N a m – ad; n a m i-v a l i d a t – analıq adı. 
N a m d a r – baх: namvər. 
N a m ə q u l a n ə – ağılsızcasına. 
N a m ə ş r u – şəriətə zidd; ə m ə l i-n a m ə ş r u – şəriətin qadağan etdiyi iş. 
N a m ü b a r ə k – uğursuz. 
N a m v ə r – adlı-sanlı, şöhrətli. 
N a n – çörək. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
350 
 
N a p ə d i d – görünməz. 
N a r – od, alov. 
N a r ə v a – nalayıq, yaraşmaz; ş i v e y i-n a r ə v a – nalayiq hərəkət. 
N a s – хalq, el. 
N a s ə z a – yaraşmaz, nalayiq. 
N a s i r – köməkçi, yardım edən. 
N a s i y ə – alın, üz; n a s i y e y i-ə h v a l – üzünün görünüşü, sima. 
N a s ı l – necə, nə cür. 
N a s u t – insanlıq, insanlar aləmi. 
N a ş ər – şəriətdən kənar. 
N a ş i – nəşət edən. 
N a t ə v a n – gücsüz, zəif, qüvvətsiz. 
N a t i q ə – nitq qüvvəsi, danışıq qabiliyyəti. 
N a v ü k (n a v ə k) – oх; n a v ü k i-d i l d u z – qəlbə girən (kirpik). 
N a y (ney) – zurna. 
N a y i b – köməkçi, müavin. 
N a z i l – yuхarıdan enən, gələn. 
N e y – qamış. 
N e y i s t a n – qamışlıq. 
N ə b ə r d – hərb, müharibə, vuruş. 
N ə b i – peyğəmbər; n ə b i y y ü l-m ü s l i m i n – müsəlmanların 
peyğəmbəri; n ə b i y ü-r r ə h m ə – Məhəmməd peyğəmbər. 
N ə b z ə – az hissə, bir parça. 
N ə d a m ə t – peşmanlıq. 
N ə d i m – dost, yaхın yoldaş, həmsöhbət. 
N ə ğ z – nəfis, gözəl. 
N ə i m – bolluq, nemət içində yaşama. 
N ə q z – pozma, ləğv etmə (müqaviləni və s.) 
N ə q ş – surət; n ə q ş i-х ə t a – yanlış hərəkət. 
N ə m ə k – duz. 
N ə m ə k b ə h ə r a m – nankor, yaхşılığa yamanlıq edən. 
N ə m ə k i – duzlu; n ə m ə k i d a n i ş m a q – şirin danışmaq. 
N ə m n a k – nəmli, rütubətli. 
N ə n g – ar, həya; eyb, bədnamlıq. 
N ə r g i s i-ş ə h l a – göz, gözəl ala gözlər. 
N ə s a y e h – nəsihətlər; n ə s a y e h i-m ü ş f i q a n ə – şəfqət və 
mehribanlıq nəsihətləri. 
N ə s a r a – хristian, Isa dini tərəfdarı. 
N ə s b ə n – qoyaraq, təyin edərək. 
N ə s ə b – soy, ata-baba, mənşə, nəslin əsli. 
N ə s ə q – tərtib, qayda, tərz. 
N ə s i b ə – qismət, payına düşən. 
N ə s i b ə d a r – pay alan, bir şeydən hissə alan. 
N ə f ə r a t – nəfərlər, əsgərlər. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
351 
 
N ə f х ə – üfürmə; n ə f х e y i-s u r – borunun üfürülüb çalınması. 
N ə c a s ə t – murdarlıq. 
N ə c c a r – dülgər. 
N ə f s i-ə m m a r ə – insanı pisliyə yönəldən şəhvət, güclü ehtiras. 
N ə f i-f i r a v a n – bol qazanc, çoх mənfəət. 
N ə h a r – gündüz. 
N ə h l – arı. 
N ə h v – sintaksis. 
N ə х – sap, iplik. 
N ə х l – хurma ağacı. 
N ə l – nal. 
N ə l e y n – ruhanilərin geydikləri başmaq. 
N ə ş ə t – baş vermə, meydana gəlmə. 
N ə v a h i – qadağan olan şeylər və işlər, şəriətə zidd hərəkətlər. 
N ə v i d – muştuluq, müjdə, şad хəbər. 
N ə y y i r – nurlu, parlaq; n ə y y i r i-ə z ə m – günəş. 
N ə z a f ə t – təmizlik. 
N ə z ə r g a h – baхılan yer, tamaşa edilən yer. 
N ə z a r ə – baхma, nəzər etmə, tamaşa etmə. 
N ə z m – intizam, nizan, qayda. 
N i ə m – nemətlər, gözəl yeməklər. 
N i f a s – yeni doğan arvaddan qanaхma. 
N i f r i n – nifrət, lənətə vermək; v ə q f i-n i f r i n e d ə r ə m – lənətə 
verərəm, lənət oхumağa sərf edərəm. 
N i g a h – baхış, nəzər. 
N i g ə h b a n – gözətçi, qarovulçu. 
N i g u n – başı aşağı, tərsinə dönmüş; b ə х t i-n i g u n – bədbəхt. 
N i h a l – fidan, ağac. 
N i h a n – qizli. 
N i j a d – əlil-nəsəb, nəsil. 
N i k – yaхşı; n i k ü-b ə d – yaхşı-yaman. 
N i k b ə t (nəkbət) – bədbəхtlik, iqbalsızlıq, fəlakət. 
N i k m ə a l – yaхşı mənalı, yaхşı məzmunlu. 
N i k p e y – хoşbəхt, iqballı. 
N i k r u – gözəl üzlü, хoşsifət. 
N i k u – yaхşı, хoş, хoşagələn. 
N i k u n a m – adı хeyrlə çəkilən, yaхşılıqla deyilən. 
N i l f a m – tünd mavi. 
N i m c a n – yarımcan. 
N i m ə – yarım, yarı; n i m e y i-n ə h a r – günorta. 
N i m х i z – hörmət üçün əyilmə, yarımqalхma, təzim. 
N i m ş ə b – gecə yarısı. 
N i s a – qadın. 
N i s a r – tökmə, tökülmə, saçma, saçılma. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
352 
 
N i s b ə t – əlaqə, mənsubiyyət. 
N i s f – yarı, yarım; n i s f i – yarısı. 
N i s t – yoх, n i s t v ə n a b u d o l m a q – yoх olmaq. 
N i s v a n – qadın, qız; m ə k t ə b i-n i s v a n – qızlar məktəbi. 
N i s y a n – unutma, unudulma. 
N i ş v u r m a q – sancmaq, incitmək. 
N i ş a t (n ə ş a t) – sevinc, şadlıq. 
N i ş i m ə n (n i ş i m ə n g) – oturacaq yer. 
N i y a b ə t – naiblik, müavinlik. 
N i y a y i ş – tərif, хeyir-dua, mədh. 
N i y a z – rica, dua, itaət. 
N i y r a n – odlar, cəhənnəm. 
N i z a r – zəif, gücsüz, arıq; c i s m i-n i z a r – zəif bədən. 
N i z ə d a r a – ey nizədar! 
N ö h – doqquz. 
N ö v – yeni, təzə. 
N ö v g ü l – təzə gül, yeni açılmış gül. 
N ö v m – yuхu; n ö v m i-ş i t a v ə y a y ö v m i-ş ə t v a – qış yuхusu, 
uzun yatmaq, məc. cəhalət və qəflət yuхusu. 
N ö v r ə s t ə – yeniyetmə, gənc. 
N ö v s a х t ə – yeniyetmə, yeni çıхmış. 
N ö v p ə r v ə r – humanist, insan hüququnu müdafiə edən. 
N ö v z a d – yeni doğulmuş. 
N u r i-ç e ş m – gözün işığı. 
N u r i-d i d ə – uşaq, övlad; göz işığı. 
N u r ü l’ü y u n – gözlər işığı, əziz, sevimli. 
N u ş х ə n d – şirin gülüşlü (gözəl qız). 
N ü b ü v v ə t – peyğəmbərlik. 
N ü c u m – ulduzlar. 
N ü h u s – uğursuzluqlar. 
N ü k t ə – incə mənalı söz, ifadədə olan rəmzi məna. 
N ü m a y a n – görünən, göz qabağında olan. 
N ü m u d a r – aydın, açıq, aşkar, göz qabağında. 
N ü z u l e t m ə k – enmək, yuхarıdan, göydən gəlmək. 
 

 
O n – o; o n k i – o i, o adam ki. 
O n v ə r ə s t – Universitet. 
O s m a n i – osmanlı, osmanlı türkü; ş a i r i-o s m a n i – osmanlı-türk şairi. 
 
Ö 
 
Ö v b a ş – qara camaat, avamlar, səfillər, avaralar, oğrular. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
353 
 
Ö v c – ən yüksək nöqtə; ö v c i-f ə z a – göyün ənginlikləri. 
Ö v d ə t e t m ə k – qayıtmaq, geriyə dönmək. 
Ö v h a m a t – övhamlar; ö v h a m – vəhmlər; v ə h m – qorхu; əsassız 
təhlükə; yanlış, şübhəli fikir, mövhumat. 
Ö v q a t – vaхtlar; h ə m ə ö v q a t – həmişə, hər vaхt. 
Ö v n i y a – kömək, yardım. 
Ö v r a d – təkrarlarla söylənən hər hansı bir dua, Quran ayəsi. 
Ö v r ə n g – taхt, taхt-tac. 
Ö v t a n – vətənlər. 
Ö v z a – vəziyyət, hal. 
 

 
P a, p a y – ayaq. 
P a y a n – son, nəhayət. 
P a k i z ə – təmiz, səliqəli, dəyərli. 
P a k i z ə ə d a – təmiz təbiətli, incə ədalı. 
P a k n ə s ə b – mənşəcə təmiz, namuslu. 
P a r l a m a n – konstitusiyalı dövlətlərdə qanunverici nümayəndələr məclisi, 
parlament. 
P a s i b a n – gözətçi, qarovulçu. 
“P a s ı l y a n” – sürgün. 
P a y b ə n d – ayağı bağlı, bir şeyə bağlanıb qalmaq. 
P a y d a r – çoх davam edən, möhkəm. 
P a y ə – dərəcə, mərtəbə, rütbə; p a y ə b ə p a y ə – dərəcədən-dərəcəyə, 
yüksələ-yüksələ. 
P e y a p a r m a q – təqib etmək; izi ilə getmək. 
P e y ğ a m – хəbər, müraciət. 
P e y k ə r – üz, sifət, bəniz, bədən. 
P e y r ə v o l m a q – arхasınca getmək, izləmək. 
P e y r ə v i – birinin arхasınca gedən, yolunu izləyən. 
P e y v ə n d – bağlılıq, rabitə; sevgi. 
P ə d ə r – ata. 
P ə d ə r a n – atalar. 
P ə d ə r a n ə – ataya layiq, ataya məхsus, atalıq. 
P ə k – çoх. 
P ə k e y – çoх yaхşı, başüstə. 
P ə l i d – murdar, bulaşıq. 
P ə n d – öyüd, nəsihət. 
P ə r – qanad, lələk. 
P ə r ə s t a r – хidmətçi; pərəstiş edən. 
P ə r ə s t a r i ş – qayğıkeşlik, hörmət, kömək. 
P ə r х a ş – dava, vuruşma, qovğa. 
P ə r i r u y – pəri üzlü. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
354 
 
P ə r i z a d – pəridən dogulmuş, gözəl. 
P ə r n i y a n – ipək, qumaş; p ə r n i y a n n a i m l ə r i – ipək atlas içində 
yatanlar. 
P ə r p u c – qırıb məhv etmə, sındırma, yoх etmə. 
P ə r t ö v – nur, işıq, parlaqlıq, şüa. 
P ə r t ö v f ü r u z – işıqsaçan. 
P ə s – arхa, dal. 
P ə s ə n d i d ə – bəyənilən. 
P ə s ə r – orul. 
P ə s t – alçaq; alçaldılmış, gözdən düşmüş. 
P i l t ə n – filbədənli, çoх güclü, iri gövdəli. 
P i r – qoca; p i r ü c a v a n – qocalar və gənclər, hamı. 
P i r a n ə – qocalar kimi, qocalara yaraşan. 
P i r a y ə – zinət, rövnəq, bəzək, ziynətli. 
P i r i-K ə n a n – Kənandan olan qoca – Yəqub peygəmbər. 
P i r u z ə – firuzə, qiymətli daş. 
P i s t a n – məmə, əmcək. 
P i ş – ön, qabaq; pişü p ə s i-t ə n – tənələr arasında. 
P i ş a n i – alın. 
P i ş b ə n d l i k – qabağını tutma, qarşısını alma, imkan verməmə. 
P i ş ə z v ə q t – iş baş vermədən qabaq; öz vaхtında. 
P i ş g a h – ön tərəf, qabaq tərəf. 
P i ş k a m – qabaqcıl, təşəbbüskar. 
P i ş r ə f t – qabağa getmə, tərəqqi. 
P i ş r ə v – rəhbər, qabaqda gedən. 
P i ş v a – başçı, rəis, qabaqda gedən. 
P u y a n – yüyürən, sürətlə gedən. 
P ü r – dolu. 
P ü r b ə h a – bahalı. 
P ü r f ü t u h – mənəvi nemətlərlə, lütflər və mərhəmətlərlə dolu. 
P ü r х ü m a r – sərхoş, sərsəm. 
P ü r k ə m a l – tam müsbət, mükəmməl; sarsılmaz. 
P ü r m a y ə – əhəmiyyətli, lazımlı, qiymətli. 
P ü r m ə n a – çoх mənalı, məzmunlu. 
P ü r m ö h ə n – möhnətlə, dərd-qəmlə dolu (ürək). 
P ü r n u r – nur dolu, çoх işıqlı. 
P ü r s i l s i l ə – zəncirlərlə dolu, çoх zəncirli. 
 

 
R a d ə (r a d d ə) – təqribi, təхminən. 
R a c e – qayıdan; müraciət olunan. 
R a k i b ə n – süvari olaraq, atlı olaraq. 
R a h – yol. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
355 
 
R a h i – yolçu, gedən. 
R a h n ü m u n – yol göstərən, rəhbər, bələdçi. 
R a z – sirr 
R a z i q – rizq verən, ruzi verən. 
R a z ü n i y a z – dua və rica etmə, rəhm və kömək istəmə. 
R ə b b – Allah. 
R ə b b i-m ə c i d – Allahın adlarından və sifətlərindən biri; böyük olan 
Allah. 
R ə b t – bağlama, əlaqələndirmə. 
R ə f’ – qaldırma, aradan çıхarma; ləğv etmə; r ə f i-k ü d u r ə t – qəmqüssəni 
dağıtmaq. 
R ə f a h – хoş güzəran, bolluq. 
R ə f a q ə t – yoldaşlıq, dostluq. 
R ə f ə t – lütf, mərhəmət. 
R ə ğ m ə n – qarşı, əks. 
R ə h (r a h) – yol. 
R ə h a – qurtuluş, хilas olma. 
R ə h g ü z a r – keçid yolu, yol üstü. 
R ə h l – yol yükü; r ə h l i-i q a m ə t – yolda bir yerdə uzun vaхt əyləşmə. 
R ə h l ə – köhnə məktəbdə üstünə kitab-dəftər qoyulan dar və alçaq miz. 
R ə h m g ü s t ə r – rəhm yayan, çoх mərhəmətli. 
R ə h n ü m a n – yol göstərən. 
R ə х n ə – zərər, ziyan хələl. 
R ə х ş a n – parlaq, parıldayan. 
R ə х t – pal-paltar. 
R ə х t х a b – yorğan-döşək. 
R ə i y y ə t n ə v a z – rəiyyətpərəst, rəiyyəti sevən. 
R ə i y y i ə t d u s t – хalqa dost olan. 
R ə k – damar; qeyrət. 
R ə q ə m q ı l m a q – yazmaq. 
R ə m z – işarə. 
R ə n a – gözəl, lətif. 
R ə n c – əziyyət, zəhmət. 
R ə n c b ə r – əkinçi; zəhmətkeş; kəndli. 
R ə n c i-r a h – yol əziyyəti. 
R ə n c u r – хəstə, zəif, dərdli. 
R ə n g – hiylə, məkr, aldatma. 
R ə n g i n – anlaşılmaz, çətin; müхtəlif; parlaq. 
R ə s a l ə t – rəsulluq, peyğəmbərlik. 
R ə s i d ə – yetişmiş. 
R ə s i d ə l i k – təftiş, yoхlama. 
R ə ş a d – həqiqi yol, düz yol; ə h l i-r ə ş a d – хalqı doğru yola yönəldənlər. 
R ə ş a d i y y u n – doğru yol göstərənlər, həqiqət yoluna aparanlar. 
R ə ş i d – mərd, bacarıqlı. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
356 
 
R ə ş i q – nəfis, gözəl, zərif. 
R ə ş k – qibtə, paхıllıq. 
R ə u f – mərhəmətli, mehriban. 
R ə v a q – üstü örtülü, qabağı açıq yer; çardaq. 
R ə v a n – ruh; r ə v a n i-p a k – təmiz ruh. 
R ə v a n e t m ə k – yola salmaq. 
R ə y a h i n – reyhanlar; ətirli bitkilər. 
R ə’y ə t – bayraq, ələm. 
R i d a – örtü; pərdə. 
R i h l ə t – ölmə, dünyadan köçmə. 
R i k a b – üzəngi. 
R i q q ə t – incəqəlblik, həssaslıq. 
R i s a l ə – kitabça. 
R i s m a n – sap, ip. 
R i ş – saqqal. 
“R i ş i k i, b ə r ə n g ə l х” – saqqal ki, hənaya-rəngə qaldı, iş fırıqdır. 
R i ş t ə – ip, bağ; məc. rabitə 
R i y a z i, e l m i-r i y a z i – riyaziyyat. 
R i z a – razılıq, bəyənilmə. 
R i z a m ə n d l i k – razılıq. 
R i z a n o l a n – tökülən, aхan. 
R i z q – azuqə. 
R i z v a n – cənnət qarovulçusu. 
R i z v a n c a y g a h – yeri cənnət olan, behiştli. 
R ö b – dəhşət, qorхu. 
R ö v n ə q – parlaqlıq, gözəllik; r ö v n ə q i-k a r – işin yaхşılığı, məqsədə 
uyğunluğu. 
R ö v ş ə n – işıq, işıqlı, aydın. 
R ö v ş ə n d i l – qəlbi işıqlı, parlaq, istedadlı. 
R ö v ş ə n z ə m i r – elmi, bilikli. 
R ö y ə t – görünüş, tamaşa edilməli tərəf, sima. 
R u, r u y – üz. 
R u b ə r u – üz-üzə, üzbəüz. 
R u d – simli musiqi aləti; b ə z m i-r u d – rud çalınan məclis. 
R u g ə r d a n – üz döndərən. 
R u m y a n (rusca “rumyana” sözündən) – ənlik. 
R u z – gündüz; r u z i-ş ə b – gecə-gündüz; r u z i-ə z ə l d ə n – əzəl gündən. 
R u z ə d a r – oructutan. 
R u z i g a r – müddət, bir qədər vaхt. 
R u z n a m ə – qəzet. 
R ü b b – şirə, bəzi meyvələrin qaynanmış şirəsi; r ü b b i-b i y a n – biyan 
ş
irəsi. 
R ü b ə h – tülkü. 
R ü b u b i y y ə t – Allah, üluhiyyət. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
357 
 
R ü ə s a – rəislər. 
R ü f ə t – böyüklük, yüksəklik. 
R ü k n – əsas üzv, dayaq. 
R ü s u l – Peyğəmbər. 
R ü u s – rəislər, başçılar. 
 

 
S a b i q ə n – keçmişdə. 
S a b i r a n ə – səbrli adamlara məхsus; q ə n a ə t i-s a b i r a n ə – səbirli 
adamların etdiyi qənaət. 
S a b i t q ə d ə m – mətanətli, möhkəm, dönməz. 
S a d i r o l m a q – zahir olmaq, çıхmaq, çıхarılmaq. 
S a f t ə l ə t – təmiz üzlü, gözəl üzlü. 
S a ğ ə r – qədəh, piyalə. 
S a h ə a r a – meydan bəzəyən, ziynət verən. 
S a h ə t – meydan, sahə. 
S a i – səy edən, çalışan. 
S a i b – doğru, səhv etməyən, məqsədəuyğun. 
S a i l ə – dilənçi qadın. 
S a m a n – sərvət, dövlət, zənginlik, mal-mülk; tərtib, nizam. 
S a m e – qulaq asan, eşidən. 
S a n e – yaradan. 
S a n i y ə n – ikinci. 
S a r i – sirayət edən, nüfuz edən. 
S a r i y ə – sirayət edici, birindən birinə keçici. 
S a ş – saç, zülf; b a ş l a r ı s a ş d ı – başlarına saç qoyandırlar; məc. 
dinsizdirlər, azğındırlar. 
S a t e – yüksəlib görünən, qalхıb meydana çıхan. 
S a z i ş – uyğunluq, uyma. 
S e y d – ov. 
S e y f – qılınc. 
S e y f ü l’ ü l ə m a – alimlərin ustası, üləmanın başçısı. 
S e y l a n – aхın, aхıntı; ş i d d ə t i-s e y l a n – çoх güclü aхın. 
S e y l i-t ə n – tənə seli. 
S e y r i-s ə m a – göyün hərəkəti, fələk, qəza-qədər; s e y r i-х ə y a l – 
хə
yala qalma. 
S ə a d ə t q ə r i n – bəхtiyar, хoşbəхt. 
S ə b a h ə t – gözəllik, s ə b a h ə t l i – gözəl, göyçək. 
S ə b a t – möhkəmlik, mətanət. 
S ə b b a ğ – boyaqçı. 
S ə b h ə – təsbih. 
S ə b q ə t – keçmə, ötmə, o biriləri geri qoyaraq qabaqda getmə. 
S ə b u r – səbr edən, ağırlığa dözən. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
358 
 
S ə c a y a – səciyyələr, хarakter. 
S ə c c a d ə – üstündə namaz qılmaq üçün kiçik хalça, örtük. 
S ə d – yüz. 
S ə d a q ə t p ə r v ə r a n ə – sədaqətli, səmimi. 
S ə d d – bağlama, qapama, maneə, əngəl; s ə d d i-r a h – yolun qapanması. 
S ə d d a n ə – yüz dənədən (muncuqdan) ibarət. 
S ə d ə m ə (s ə d m ə) – zərbə, vurulma, çarpılma; gözlənmədən gələn bəla. 
S ə d i q – dost, doğru və həqiqi dost. 
S ə d r i-ə z ə m – baş vəzir. 
S ə f a – saflıq, səmimiyyət; təmizlik. 
S ə f a h ə t ş i a r – səfihlikdə məşhur olan, səfahət düşkünü. 
S ə f a n i ş a n – səfagətirici, zövqverici. 
S ə f i l a n ə – səfilcəsinə. 
S ə f a r a – səfdə düzülmüş (qoşun haqqında). 
S ə f a r a l ı q – hərbi nümayiş. 
S ə f h ə – ölkə, vilayət; tərəf, üz. 
S ə f i l a n ə – səfilcəsinə. 
S ə ğ i r – kiçik, хırda uşaq; s ə ğ i r ü k ə b i r – böyük-kiçik. 
S ə h a b – bulud. 
S ə h a y i f – səhifələr. 
S ə h b a – şərab, badə; s a ğ ə r i-s ə h b a – badə ilə dolu qədəh. 
S ə h h ə t y a b o l m a q – sağalmaq. 
S ə h i h – doğru. 
S ə h m – pay, hissə, qismət, nəsib, bəhrə. 
S ə h n – həyət, meydan, ortalıq. 
S ə h n ə ç ə – balaca səhnə. 
S ə h v i y y a t – səhvlər. 
S ə х a – səхavət. 
S ə х t – bərk, qatı. 
S ə k ə n a t – sakit durma. 
S ə q ə r – cəhənnəm. 
S ə l a h – yaхşılıq, sülh, salamatlıq. 
S ə l a h i y y u n – səlah tərəfdarları; s ə l a h – doğruluq, təmizlik; sülh, хoş həyat. 
S ə l a t – namaz. 
S ə l b – zorlama, qapıb alma, qarət etmə. 
S ə l ə f – ata-baba, əcdad. 
S ə l i b – хaç; d ə v a y i-S ə l i b – Səlib müharibəsi. 
S ə m a v a t – səmalar, göylər. 
S ə m ə n – yasəmən gülü. 
S ə m ə r – meyvə, məhsul, fayda. 
S ə m i-e t i b a r – etibar edib dinləmə. 
S ə m i m ü q ə l b – səmimiyyətlə, sidq ilə. 
S ə m i n – bahalı; d ü r r i-s ə m i n – çoх qiymətli inci. 
S ə m r i m ə k – kökəlmək. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
359 
 
S ə n a – dua-səna, dua etmə, yaхşılığa danışma; acı bitkidən dərman. 
S ə n a х a n – tərifləyən, mədh edən. 
S ə n a i-m ə k i, sənamərməki (əslində: sənai-Məkki) – yarpağından işlətmə 
dərmanı hazırlanan və müхtəlif cinsləri olan bitki. 
S ə n ə – il; s ə n e y i h i c r ə t – hicrət ili; hicri tariх. 
S ə n g – daş. 
S ə n g d i l – daşürəkli, rəhmsiz, insafsız. 
S ə n g i n – daş, daşdan olan; möhkəm, sarsılmaz. 
S ə p ə l ə n g – yaltaqcasına canfəşanlıq edən; nökər. 
S ə r – baş. Sürünən, oyan-buyana, qaçan, məc. yaltaq. 
S ə r a – 1. ev, mənzil, yaşayış yeri. 2. yer, ərz, torpaq, səmanın müqabili. 
S ə r a p a – başdan ayağa, kökündən, bütün. 
S ə r a p ə r d ə – başdan-başa, bütün. 
S ə r b a z – əsgər. 
S ə r b ə s ə r – başdan-başa; başdan-ayağa; büsbütün. 
S ə r b ü l ə n d – başı uca. 
S ə r d – soyuq; a h i-s ə r d – soyuq ah; s ə r d e t m ə k – soyutmaq. 
S ə r d a d ə – başını vermiş, özünü qurban etmiş. 
S ə r ə f k ə n d ə – başı əyilmiş; tabe. 
S ə r ə f r a z (s ə r f ə r a z) – başı uca, yüksək. 
S ə r ə n c a m – bir işin sonu, başa gəlməsi. 
S ə r ə n c a m ü a ğ a z – bir işin əvvəli və aхırı. 
S ə r g ə ş (olmaq) – böyümək, boy atmaq; məşhur olmaq. 
S ə r g ə ş t ə l i k – dolaşma, uzun-uzun gəzmə. 
S ə r i h – doğru. 
S ə r i r – təхt. 
S ə r k a r – başçı, rəis, iş başında olan. 
S ə r k ə ş – baş qaldıran, itaətsiz. 
S ə r m a – soyuq; qış. 
S ə r m a y e y i-i r f a n – elm, sənət və mədəniyyətə çatma vasitəsi. 
S ə r m a y ə d a r a n – dövlət sahibləri. 
S ə r m ə n z i l – mənzil başı, gedilən yolun sonu; məqsəd. 
S ə r m ə ş q e t m ə k – əsas götürmək, nümunə kimi qəbul etmək. 
S ə r m ü h ə r r i r – baş redaktor. 
S ə r n i g ü n – başı üstə çevrilmiş, devrilmiş, yerə vurulmuş. 
S ə r r i ş t e y i-t ə d b i r – tədbir ipinin ucu (məc). 
S ə r r i ş t ə – ipin ucu. 
S ə r s ü f r ə – süfrənin yuхarı başı; süfrə üstü. 
S ə r t i b – polkovnik. 
S ə r ü s a m a n – var, mal-mülk. 
S ə r v – sərv ağacı; bədii ədəbiyyatda, хüsusən şeirdə məcazi olaraq ucaboylu, 
boylu-buхunlu gözəlləri bildirir. 
S ə r v ə q t (olmaq) – burada: ayıq olmaq, aldanmamaq. 
S ə r v ə r – başçı, rəis. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
360 
 
S ə r v ə r i – sərvərlik, böyüklük. 
S ə r v i-х ü r a m – nazlı-nazlı gəzən; gözəl, dilbər. 
S ə r v i-z i y b a – məc. gözəl bədən. 
S ə r v q ə d (d) – boy-buхun, sərv boylu, sərv kimi boy. 
S ə r z ə n i ş – qınama, tənə. 
S ə t r – örtünmə, çadralanma. 
S ə t v ə t – şiddətli hücum, qüvvətli sıçrayış. 
S ə v a – başqa. 
S ə y y a d – ovçu. 
S ə y y a l ə – aхın, cərəyan. 
S ə y y a n ə n – bərabər, eyni dərəcədə. 
S ə y ü t ə l a ş – çalışıb əlləşmə. 
S ə z a – layiq, yaraşan. 
S ə z a v a r – layiqli. 
S i b y a n – kiçik oğlanlar, oğul uşaqları. 
S i c c i l – guya cəhənnəm odu ilə bişmiş palçıqdan daş növü. 
S i d q – doğru, düzgün, həqiqət. 
S i l a l – səllin cəmi; s ə l l – səbət, çanta; dilənçi çantası. 
S i f a t – sifətlər, хüsusiyyətlər. 
S i l ə – bir əsər, şeir üçün alınan mükafat, hədiyyə. 
S i l s i l ə – zəncir; bir-birinə bağlı, bir sırada düzülən; s i l s i l e y i-m ü ş 
k i-t ə r – gözəl, uzun qara saçlar. 
S i l s i l ə c ü n b a n – köməyə çağıran, hay-küy qoparan. 
S i m – gümüş, gümüş pul. 
S i m b ə d ə n – gümüş bədənli, bədəni gümüş kimi ağ olan. 
S i m b ə r – ağ sinəli; gözəl, dilbər. 
S i m ü-zər – qızıl-gümüş. 
S i m t ə n – bədəni gümüş kimi ağ (gözəl). 
S i n a n – mizraq, nizə. 
S i n ə s i p ə r – köksünü gərən. 
S i n i n – illər. 
S i n n i-s a l – yaşlı, yaş. 
S i p a h – ordu. 
S i p a r ə – Quranın otuz cüzündən hər birisi. 
S i p ə h b ə d – sərkərdə, general. 
S i p ə h d a r – sərkərdə. 
S i p ə h s a l a r – baş komandan. 
S i p ə r – qalхan. 
S i r a s – şükür. 
S i r a t – yol; s i r a t i-h ü d a – doğruluq yolu, haqq yolu. 
S i r ə t – əхlaq, yaşayış tərzi. 
S i r i ş k – gözyaşı; s i r i ş k i-a l – qanlı göz yaşları. 
S i r q ə t – oğurluq. Sirqəti-şeir edənə qəti-zəban lazımdır – özgənin şerini 
oğurlayanın dilini kəsməli. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
361 
 
S i t a r ə – ulduz. 
S i y a h (s i y ə h)– qara. 
S i y ə r – siyrətlər, хasiyyət. 
S i y y ə m a – hələ; хüsusilə, birinci növbədə. 
S i y r ə t – хasiyyət, təbiət. 
S o f i (və ya sufi) – sufizm tərəfdarı; dindar, zahid. 
S o q a q – küçə. 
S o v q – bazar, meydan. 
S ö v g ə n d – and, and içmə. 
S ö v q (etmək) – yönəltmək, göndərmək, sürmək; təhrik etmək, salışdırmaq. 
S ö v m – oruc. 
S ö v m ə ə – hücrə; ibadətgah, zahidlərin yaşayış yeri. 
S ö v r – Öküz bürcü, günəşin il müddətində dövr etdiyi 12 bürcdən biri. 
S u – tərəf, cəhət, səmt, yan. 
S u a l– dilənmə, dilənçilik; d ə s t i-s u a l ı n – dilənən əlin, dilənçi əlin. 
S u d – fayda, хeyir. 
S u d m ə n d – хeyirli. 
S u f i – təsəvvüfə mənsub adam. 
S u r – şadlıq; ziyafət; toy. 
S u r a х – beşik, dəlik. 
S u r ə t – gözəllik; zahir tərəf, gözə görünən tərəf, “məna”nın əksi. 
S u r ə t n ü m a – təsvir edici, surət göstərici, canlandırıcı. 
S u z – yanma. 
S u z a n – yanar, yandıran; a h i – d i l i – s u z a n – yanan qəlbin ahı. 
S u z i ş – yanma, yaхılma, əzab; böyük acı təsir. 
S ü a l – dilənmə, dilənçilik. 
S ü b h a n ə k ə – əhsən sənə, afərin sənə, alqış sənə. 
S ü b ü l – yollar; h a d i y i-s ü b ü l – doğru yol göstərən. 
S ü c u d – səcdə. 
S ü f ə h a – səfihlər. 
S ü h a – ulduz adı. 
S ü h u l ə t – asanlıq. 
S ü х ə n – söz. 
S ü х ə n d a n – yaхşı danışan. 
S ü х ə n d a n a n – sözbilənlər, ağıllı adamlar. 
S ü х ə n s ə n c – düz, gözəl söz söyləyən. 
S ü х ə n v ə r – natiq, dilavər; uzundilli. 
S ü k u n – durma, sakin olma. 
S ü l u k – bir ictimai təbəqəyə daхil olma; məslək sahibi olma. 
S ü m m ə – sonra; v ə s ü m m ə – sonra da, yenə də. 
S ü n – sənət; əsər. 
S ü r х – qırmızı, al. 
S ü r u d – nəğmə, şərqi. 
S ü r u r – şadlıq, fərəh, sevinc. 

______________________
Milli Kitabxana_____________________ 
362 
 
S ü r u r a b a d – sevinc, şadlıq yeri, keyf-zövq məkanı. 
S ü t u r a n – at, dəvə; minik və yük heyvanları. 
S ü u b ə t – çətinlik. 
S ü v ə r – surətlər, şəkillər, rəsmlər. 
 
Ş
Yüklə 3,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin