125
olishlar yuqoridan,pastdan, orqadan,
oldindan, yon tomondan va boshqalarga
ushlab olishlarga bo’linadi. Ushlash usulni muvaffaqiyatli bajarishda katta
ahamiyatga ega. Butun usullarni bajarish sifati ushlab olishning qay darajada
oqilona amalga oshirilganligiga bog’liq. Ikkinchi qismda turli xildagi harakatlar: tik
turishda -
o’tkazishlar, tashlashlar, ag’darishlar; parterda - o’girishlar va parterda
tashlashlar bo’lishi mumkin.
Erkin kurash, sambo, dzyudo va kurashda usullarni amalga oshirish paytida bir
vaktning o’zida oyoklar bilan turli harakatlar ham bajariladi, ya’ni bular - chalishlar ,
qoqishlar,
ilishlar, oldindan ilib otishlar, chirmashlar,orqadan ilib otishlar. Bu
harakatlarning ko’pchiligi orqadan, oldindan, yondan, ichkaridan,
tashqaridan
bajarilishi mumkin.Bir xildagi ushlash bilan bir qator harakatlarni bajarish mumkin
va, aksincha, bir xil harakatning o’zi turli ushlashlar bilan bajarilishi mumkin.
Masalan, qo’ldan va gavdadan ushlab tashlashni, zarba bilan ag’darishni amalga
oshirish mumkin. Lekin raqibni egilib qo’l, gavda, qo’l va bo’yindan ushlab tashlash
ham mumkin.Kurashchi har qanday usulni hujum va qarshi hujum uchun qo’llashi
mumkin. Usul yoki uning bir qismini aldamchi harakat sifatida qo’llab,
kurashchi
haqiqiy niyatidan raqib diqqatini chalg’itish va boshqa usul bilan hujumni amalga
oshirish uchun qulay sharoitlarni tayyorlashi mumkin.
Qarshi usullar
- bu raqib hujumiga javob tariqasida bajariladigan maqsadli
harakatlar bo’lib, ular yordamida kurashchi raqibi ustidan ustunlikka erishadi.Qarshi
usullar murakkab texnik harakatlarga kiradi. Qarshi hujum uyushtirayotgan
kupashchi bir zumda to’g’ri qaror chiqarishi va raqibi
usulni amalga oshirishga
ulgurmasligi uchun o’z harakatlarini hujum qilayotgan raqib harakatlari bilan aniq
moslashtirishi lozim.Himoyalanishlar - bu raqibning usullarni (qarshi usullarni)
bajarishiga to’sqinlik qiluvchi maqsadli harakatlardir.
Himoyalanishlar dastlabki va bevosita himoyalanishlarga ajratiladi. Dastlabki
himoyalanish oldindan, ya’ni raqib usulni amalga oshirishdan avval
bajarilad
i.Bevosita himoyalanish raqib hujumini to’xtatishga qaratilgan.
Bunday
himoyalanish samaradorligi uning o’z vaqtida bajarilishiga bog’liq. Bevosita
himoyalanish usul boshida, usulni bajarish davomida yoki usulni bajarish oxirida
amalga oshirilishi mumkin.Hamma texnik harakatlar kurashchilar tomonidan turli
holatlardan turib bajariladi. Asosiy holatlar quyidagilar:
tik turish, parter va
ko’prik.Tik turish - bu kurashchining holati bo’lib, unda u oyoqlarda tik turadi. O’ng,
chap va yalpi tik turishlar ajratil
adi. Ularning xar biri, o’z navbatida, baland, o’rta va
past bo’lishi mumkin. Tik turishda kurashish yaqin, o’rta va uzoq masofalarda olib
borilishi mumkin.Parter -
bu kurashchining dastlabki holati bo’lib, u tizzalarida
turadi. Bunda tekis yozilgan qo’llarning kaftlari bilan gilamga tayanib turiladi, qo’llar
126
tizzalardan 20-25 sm. uzoqlikda joylashadi.Parterda baland holat va
past holat
farqlanadi. Baland holat - bu kurashchining parterdagi dastlabki holati, past holat
esa - bu kurashchining tizzalarda turib, bilaklar bilan gilamga tayanish holatidir.
Dostları ilə paylaş: