Moldova cs

O’zbekiston – Y
ЕТТB hamkorligi bo’yicha 
qisqacha ma’lumot 
5 
YЕТТBning O’zbekistondagi Investitsion Faoliyati 
Portfel hajmi 
€88m 
Faol loyihalar
11 ta 
Ustav kapitaliga kiritilgan 
investitsiyalar ulushi 
1% 
Faol aktivlar 
€61m 
Hususiy sektor ulushi
1 
100% 
Jami investitsiyalar 
€906m 
Portfel tarkibi (€m)
YBI va Loyihalar 
O’zbekistonga oid asosiy raqamlar 
Aholi soni (million)
4 
32.1 2017 
Aholi jon boshiga YaIM (
AQSH dollari
)
4 
1,491 2017 
Global Raqobatbardoshlik Indeksi 
(GRI) 
- 
- 
Ishsizlik (%, ХМТ)
4 
7,2 % 2017 
Yoshlar o’rtasidagi ishsizlik (%, ХМТ)
4
17.5% 2017 
Ayollarning ish kuchi sifatida
ishtiroki (%, ХМТ)
4 
41.6% 2017 
Energiya sarfi (UBET/YaIM)
5 
0.73 2015 
Zararli gazlar hajmi /YaIM
(kgCO2/2010 AQSH dollari)
5 
1.64 2015 
Portfel dinamikasi 
O'tish bo'shliqlari
2 
ICA 
(48%) 
1 
2018 yil iyul oyi holatiga. 
2
 Uslubiy tafsilotlar uchun YETTBning O'tish Davri bo'yicha hisobotiga murojaat eting. 2017-2018 yillar. 
3 
Jahon Banki.
 4 
Xalqaro Mehnat Tashkiloti. 
5
 HEA energiya Xaritasi. 
0.00
2.00
4.00
6.00
8.00
10.00
Raqobatbardosh
Samarali
boshqaruv
Moslashuvchan
Inkluziv
Integratsiyalash
gan
Yashil
O'zbekiston
Yetakchi davlatlar
Markaziy Osiyo
0
2
4
6
8
10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
YBI (chap o'q, €m) 
Loyihalar soni
0
20
40
60
80
100
120
Portfel (chap o'q, €m) Operatsiyon aktivlar (€m) 
0
20
40
60
80
100
120
Energetika
Moliya muassasalari
Sanoat/savdo/agrobiznes Infrastruktura

---

1. Avvalgi strategiyani amalga oshirish yakunlari 
6 
2 
1-Ustuvor yo’nalish: Xususiy sektorni qo'llab-quvvatlash 
•
Kredit liniyalari va bevosita moliyalashtirish loyihalari asosida KO’Kni rivojlantirish. Shu davrgacha YЕТТB tomonidan 
KO’Klarga ajratilgan mablag’larning deyarli 50 foyizi (443 mln. Yevro) mahalliy bank tizimi, shu jumladan, davlat 
banklari orqali ajratib berilgan. 2005-2010 yillar davomida YETTB tomonidan O’zbekiston bank sektoriga 9,5 mln. 
Yevroga teng sarmoya kiritildi. Yaponiya-O’zbekiston o’rtasidagi Kichik Biznes Dasturining bir qismi sifatida, YЕТТB 
Hamkor Bank bilan birgalikda 27,815 dan ortiq bo’lgan kreditlar (15,6 mln. АQSh dollariga teng) ajratib, ularning 
54% asosan qishloq joylarda yashovchi va moliyalashtirish manbalari bo’lmagan yoki cheklangan yangi mijozlarga 
mo’ljallangan. Shu bilan birga, Bank o’zining EO’M bo’yicha tashabbusi asosida 6 ta KO’Kni bevosita moliyalashtirish 
orqali o’z e’tiborini murakkab biznes muhitda barqaror rivojlanish ko’rsatkichlarini saqlay olgan mahalliy kichik 
korxonalarga yo’naltirdi. 
•
Yirikroq xususiy korxonalarning yam ishlab chiqarish salohiyati mustahkamlandi. 2005-2010 yillar mobaynida bank 
tomonidan agrobiznes, sanoat va xizmat ko’rsatish sohalarida O’zbekiston korxonalari bilan 8 ta investitsiya 
amaliyotlarini amalga oshirilishiga qaramasdan, ayrim korxonalar uchun jiddiy tartibga solingan biznes muhitda 
faoliyat olib borish qator muammolar tug’dirdi.
•
Moliyaviy sektorni rivojlantirish borasida erishilgan kichik yutuqlar: Bank SRD, lizing va Ekspress kreditlar kabi yangi 
mahsulot tizimlarini joriy qilish maqsadida xususiy sector korxonalari bilan hamkorlik yuritdi. Ekspress kreditlar o’ta 
samarali natijalar ko’rsatgan bir vaqtda, SRD va lizing yo’nalishlarini rivojlantirish davlat tomonidan qo’yilgan qattiq 
talablar va chegaralangan valyuta operatsiyalari kabi to’siqlarga uchradi. 
2-Ustuvor yo’nalish: Islohotlar jarayonida qatnashish 
•
Biznes bo’yicha maslahat xizmatlari orqali 600 dan ortiq KO’K uchun treninglar tashkil etish. YЕТТB KO’Kga biznes 
reja ishlab chiqish, ishlab chiqarish quvvatlarini qayta tashkil etish va boshqaruv sifatini yanada oshirish maqsadida 
mahalliy va halqaro maslahatchilarining keng ko’lamli tarmog’ini tashkil etishga muvaffaq bo’ldi. 
•
Kommunal xizmat sohasini isloh qilish muvaffaqiyatli amalga oshirildi. Toshkent shaxrini Suv bilan Ta’minlash 
Loyihasi doirasida Bank pul tushumlarini yaxshilash, to’lovlar tariflarini isloh etish, hususan, elektr energiyasining 
narxlariga indeksatsiya qilish orqali hamda yuridik va jismoniy shaxs toifasidagi mijozlar o’rtasidagi o’zaro 
moliyalashtirish jarayonlariga barham berishda ko’mak berdi. 
•
YETTBning maslahat xizmatlari kreditlash salohiyatlari va kreditlarni baholash imkoniyatlarini kengaytirishga imkon 
yaratdi. Texnik hamkorlik uchun yirik hajmdagi mablag’larni jalb qilish orqali, YЕТТB hamkor banklarga kredit 
masalalari bo’yicha mutaxassislarning bilimlarini oshirishda va kreditlarni baholash imkoniyatlarini kengaytirishda 
yordam berdi. Biroq korporativ boshqaruvni takomillashtirish imkoniyatlari, qisman huquqiy va me’yoriy normativ 
bazasida mavjud bo’lgan kamchiliklar tufayli chegaralangan edi. 
2005 yilda tasdiqlangan strategiya doirasida, YЕТТB xusuiy sektorni rivojlantirish va tadbirkorlikni qo’llab-quvvatlash va KO’Kga va xorijiy investitsiyalarni jalb qilish 
masalalariga alohida e’tiborni qaratdi. 2005 - 2010 yillar davomida, bank mamlakat bo’ylab amalga oshirilayotgan 20dan ortiq loyihalar uchun €80 мln hajmdagi 
investitsiyalar ajratdi. 2010 yildan so’nggi qisqa tanaffusdan so’ng, 2017 yilning mart oyida o’zaro yangi Anglashuv Memorandumi imzolangan bo’lib, unga ko’ra qator 
qisqa muddatga mo’ljallangan maqsadlar ko’lami aniqlanib, mamlakat hayotida chuqurroq ishtirok etish uchun asos yaratildi.
2
 EO'M tashabbusi kichik loyihalarni moliyalashtirish, investitsiyalarni jalb qilish va eng muhim o'tish davri qiyinchiliklariga duch kelayotgan mamlakatlarda davom etayotgan iqtisodiy islohotlarni rag'batlantirish uchun 
oqilona yondashuvdan foydalanadi. 
-
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
1.4
1.6
2005 2006 2007 2008 2009 2010
Ye
vr
o,
m
illi
on
Texnik hamkorlik 2005-2010 
1.1. Avalgi strategic davr mobaynida erishilgan asosiy natijalar
0
2
4
6
8 10
Lizing
SRD
KO'K kredit liniyalar
Qimmatli qog'ozlar fondi
AAT
Ko'chmas mulk va turizm
Sanoat va hizmatlar
Agrobiznes
MM
SSA
Loyihalar soni 
Portfel 2005-2010 

---

2017 yil mart oyida imzolangan memorandum bo’yicha erishilgan oraliq natijalar
Asosiy kuzatuvlar va kelajak istiqbollari
•
KO’K uchun mo’ljallangan moliyaviy xizmatlarni, xususan kredit liniyalari va 
SRDlarni (i) O’zbekiston Milliy Banki, (ii) Ipoteka Banki va (iii) Hamkor Bank bilan 
birga tadbiq qilish. 
•
Boshqa EO’Mlarda bo'lgani kabi, kredit liniyalari, xavfni taqsimlash vositalari va SRD ga 
asosiy e'tibor qaratiladi; mahalliy banklar bilan aloqalar o'rnatilib, qarz oluvchilarni 
samaraliroq baholash boshlanganidan so’ng, Bank uchun yanada murakkab 
moliyalashtirish jarayonini boshlash imkoniyatlari yaratiladi. Davlat banklarining muhim 
rolini va hududiy ko’lamini e'tiborga olib, samarali faoliyat xususiy va davlat banklari bilan 
hamkorlikda ishlashni talab qiladi. 
•
Agromir (sharbat ishlab chiqaruvchi), Jo’rabek (farmatsevtika) va Imkon 
(muzqaymoq ishlab chiqaruvchi) kabi raqobatbardosh xususiy korxonalarga 
bevosita kredit ajratish.
•
Valyuta bozorini liberallashtirish Bankka eksport daromadlariga ega bo'lgan yetakchi 
kompaniyalardan tashqari ichki bozordagi ko’plab kredit oluvchilarga o'z e'tiborini qaratish 
imkonini tug’dirdi. Biroq, to'liq natijalarga erishish vaqt talab qilishi mumkin; balanslarni 
ehtiyotkorlik bilan baholash, ma’lum vaqt oralig'ida imkoniyatlarni aniqlashda 
moslashuvchanlik talab etiladi. 
•
O’zbekiston Savdo-sanoat palatasi bilan hamkorlikda xozirda amalga 
oshirilayotgan loyihalarni hisobga olgan holda, kichik biznesni qo’llab-quvvatlash 
bo’yicha konsultativ xizmatlarni qayta tiklash.
•
Yaqinda amalga oshirilgan grantlash jarayonini tartibga solish Bank uchun tarmoqlarni 
qayta tiklash va biznes maslahat xizmatlarini ko’rsatish uchun mijozlar va mahalliy
konsultantlar bilan avvalgi aloqalarini ishga solish imkoniyatlarini yaratishi mumkin, ammo 
bu kabi jarayonlar avval sinovdan o'tkazilishi talab etiladi. 
•
Tanlangan “Yashil" loyihalarni ishlab chiqish va moliyalashtirish, hususan, 
Toshkent, Xorazm va Farg’ona shaxarlarida suv va issiqlik bilan ta’minlash 
loyihalari bo’yicha 5 ta xujjat imzolandi. Viloyatlararo transport va energiya 
infratuzilmasida o’rta muddatli imkoniyatlarni o’rganish ishlari ham davom 
etmoqda. 
•
Kommunal va transport infratuzilmalarini boshqarish markazlashtirilib, ushbu tarmoqlar 
faqatgina davlat ko’magida moliyalashtirilishi mumkin. Uzoq muddatli loyihalarning 
imkoniyatlarini cheklovchi omillarni bartaraf etish uchun malum vaqt talab etiladi. Boshqa 
xalqaro moliya tashkilotlari bilan faoliyatlarni samarali muvofiqlashtirish muhim ahamiyat 
kasb etadi. 
•
Islohotlarga ko’maklashish, jumladan investitsion muhitni o’rganish, XDH tizimi 
va mahalliy valyutada kreditlash masalalari bo’yicha munozaralarda faol ishtirok 
etish. 
•
Islohotlarga intiluvchan manfaatdor tomonlarni aniqlash va ular bilan samarali 
munosabatlarni qurish, investitsion muhitni yaxshilash va kuchli (hamon ikkilanayotgan 
bo'lsa) TXI jalb qilish uchun talab etiladi. 
7 
1.2. Oraliq natijalar, asosiy muammolar va kelajak istiqbollari