Oldingi tahrirga qarang. 10795 Foyda yoki zarar orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlari haqqoniy qiymatining o‘zgarishi (aktiv-passiv)
(10795-pozitsiyaning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2023-yil 7-martdagi 4/6-sonli qarori (ro‘yxat raqami 3336-1, 20.04.2023-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.04.2023-y., 10/23/3336-1/0225-son) Oldingi tahrirga qarang. Hisobvaraqning ta’rifi: qimmatli qog‘ozlar haqqoniy qiymatining o‘zgarishi (aktiv-passiv) hisobi yuritiladi.
(10795-pozitsiyaning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2023-yil 7-martdagi 4/6-sonli qarori (ro‘yxat raqami 3336-1, 20.04.2023-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.04.2023-y., 10/23/3336-1/0225-son) Hisobvaraqning debetida qimmatli qog‘ozlar haqqoniy qiymatining o‘sishi, shuningdek qimmatli qog‘ozlar qadrsizlanganda, so‘ndirilganda, sotilganda yoki boshqa yo‘l bilan hisobdan chiqarilganda ularning haqiqiy qiymatiga kiritilgan tuzatishlar natijasida oldin vujudga kelgan zararlarni hisobdan chiqarish summasi aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida qimmatli qog‘ozlarning haqiqiy qiymatining pasayishi, shuningdek qimmatli qog‘ozlar qadrsizlanganda, so‘ndirilganda, sotilganda yoki boshqa yo‘l bilan hisobdan chiqarilganda ularning haqiqiy qiymatiga kiritilgan tuzatishlar natijasida oldin vujudga kelgan foydani hisobdan chiqarish summasi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob qimmatli qog‘ozlar turi va muddatlari hamda emitentlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10799 Ko‘rilishi mumkin bo‘lgan zararlarni qoplash zaxirasi — Foyda yoki zarar orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar (kontr-aktiv)
Hisobvaraqning ta’rifi: 10795 hisobvarag‘ida aks ettirilgan tuzatishlardan tashqari, qimmatli qog‘ozlarning qadrsizlanishi natijasida vujudga kelishi mumkin bo‘lgan zararlarni qoplash uchun mo‘ljallangan mablag‘lar hisobi olib boriladi.
Hisobvaraqning debetida zaxiraning kamayish va/yoki bekor qilingan summasi aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida tashkil etilgan zaxira summasi va/yoki zaxira summasining o‘sishi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob qimmatli qog‘ozlar turi hamda emitentlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10800 Boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlarga qilingan investitsiyalar
10801 Davlat xazina veksellari
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar sifatida tasniflangan hukumat tomonidan chiqarilgan xazina veksellarining hisobi yuritiladi.
Hisobvaraqning debetida sotib olingan xazina veksellarining hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlardan ushbu hisobvaraqqa o‘tkazilgan xazina veksellarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida hisobdan chiqarilgan hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlarga o‘tkazilgan xazina veksellarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Tahliliy hisob xazina veksellari turi va muddatlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10805 Davlat obligatsiyalari
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar sifatida tasniflangan hukumat tomonidan chiqarilgan davlat obligatsiyalari va boshqa xazina qarz qimmatli qog‘ozlari (uzoq muddatli)ning hisobi yuritiladi.
Hisobvaraqning debetida sotib olingan davlat obligatsiyalari va boshqa xazina qarz qimmatli qog‘ozlarining hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlardan ushbu hisobvaraqqa o‘tkazilgan davlat obligatsiyalari va boshqa xazina qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida hisobdan chiqarilgan hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlarga o‘tkazilgan davlat obligatsiyalari va boshqa xazina qarz qimmatli qog‘ozlari nominal qiymati aks ettiriladi.
Tahliliy hisob davlat obligatsiyalari va boshqa xazina qarz qimmatli qog‘ozlari turi va muddatlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10809 Markaziy bankning obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlari
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar sifatida tasniflangan Markaziy bankning obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining hisobi yuritiladi.
Hisobvaraqning debetida sotib olingan hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlardan ushbu hisobvaraqda o‘tkazilgan Markaziy bank obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida hisobdan chiqarilgan va/yoki Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlarga o‘tkazilgan Markaziy bank obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Tahliliy hisob Markaziy bankning obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlari turi va muddatlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10813 Korxonalarning qarz qimmatli qog‘ozlari
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar sifatida tasniflangan korxonalar (tashkilotlar) qarz qimmatli qog‘ozlarining hisobi yuritiladi.
Hisobvaraqning debetida sotib olingan hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlardan ushbu hisobvaraqqa o‘tkazilgan qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida hisobdan chiqarilgan va/yoki Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlarga o‘tkazilgan korxonalar qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Tahliliy hisob korxonalar (tashkilotlar) qarz qimmatli qog‘ozlarining turi va muddatlari hamda emitentlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10817 Yevroobligatsiyalar
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar sifatida tasniflangan yevroobligatsiyalar hisobi yuritiladi.
Hisobvaraqning debetida sotib olingan hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlardan ushbu hisobvaraqqa o‘tkazilgan yevroobligatsiyalarning nominal qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida hisobdan chiqarilgan va/yoki Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlarga o‘tkazilgan yevroobligatsiyalarning nominal qiymati aks ettiriladi.
Tahliliy hisob yevroobligatsiyalarning turi va muddatlari hamda emitentlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10821 Korxonalarning ulushli qimmatli qog‘ozlari
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar sifatida tasniflangan ulushli qimmatli qog‘ozlar hamda korxona (tashkilotlar) ustav fondiga qilingan investitsiyalarning hisobi yuritiladi.
Hisobvaraqning debetida korxonalarning sotib olingan ulushli qimmatli qog‘ozlarining xarid qilish bilan bog‘liq xarajatlari qo‘shib hisoblangandagi sotib olish qiymati hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlardan ushbu hisobvaraqqa o‘tkazilgan korxonalar (tashkilotlar) ulushli qimmatli qog‘ozlarining sotib olish qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida hisobdan chiqarilgan va/yoki Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlarga o‘tkazilgan ulushli qimmatli qog‘ozlarning hisobdan chiqarish summasi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob korxonalar(tashkilotlar)ning chiqargan ulushli qimmatli qog‘ozlari turi va emitentlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10823 Tijorat banklarining obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlari
Hisobvaraqning ta’rifi: tijorat banklarining boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlari hisobi olib boriladi.
Hisobvaraqning debetida tijorat banklarining xarid qilingan obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati, shuningdek Markaziy bankning normativ-huquqiy-huquqiy hujjatlariga muvofiq qayta tasniflangan, tegishli hisobvaraqlardan mazkur hisobvaraqqa o‘tkazilgan boshqa obligatsiyalar va qarz qimmatli qog‘ozlari aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida chiqib ketgan va/yoki Markaziy bankning normativ-huquqiy-huquqiy hujjatlariga muvofiq qayta tasniflangan, tegishli hisobvaraqlarga o‘tkazilgan tijorat banklarining obligatsiyalari va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati aks ettiriladi.
Tahliliy hisob obligatsiyalar va boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining turlari va muddatlari bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10825 Tijorat banklarining ulushli qimmatli qog‘ozlari
Hisobvaraqning ta’rifi: tijorat banklarining boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qarz qimmatli qog‘ozlari hisobi olib boriladi.
Hisobvaraqning debetida tijorat banklarining xarid qilinishi bilan bog‘liq barcha xarajatlarni hisobga olgan holdagi xarid qilingan ulushli qimmatli qog‘ozlarining xarid qiymati, shuningdek tijorat banklarining Markaziy bankning normativ-huquqiy-huquqiy hujjatlariga muvofiq qayta tasniflangan, tegishli hisobvaraqlardan mazkur hisobvaraqqa o‘tkazilgan qimmatli qog‘ozlari qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida chiqib ketgan va/yoki Markaziy bankning normativ-huquqiy-huquqiy hujjatlariga muvofiq qayta tasniflangan, tegishli hisobvaraqlarga o‘tkazilgan ulushli qimmatli qog‘ozlarning hisobdan chiqarilishi summasi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob tijorat banklari tomonidan chiqarilgan ulushli qimmatli qog‘ozlarning turlari bo‘yicha, shuningdek emitentlar bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10879 Boshqa qimmatli qog‘ozlar
Hisobvaraqning ta’rifi: yuqorida ta’riflangan turkumga mos tushmaydigan, boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlar sifatida tasniflangan boshqa qimmatli qog‘ozlarning hisobi olib boriladi.
Hisobvaraqning debetida boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati va xarid qilish bilan bog‘liq xarajatlari qo‘shib hisoblangan ulushli qimmatli qog‘ozlarning sotib olish qiymati, shuningdek Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlardan ushbu hisobvaraqqa o‘tkazilgan qimmatli qog‘ozlarning qiymati aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida boshqa qarz qimmatli qog‘ozlarining nominal qiymati hamda Markaziy bank normativ-huquqiy hujjatlariga asosan qayta tasniflangan, boshqa mos hisobvaraqlarga o‘tkazilgan va/yoki hisobdan chiqarilgan boshqa ulushli qimmatli qog‘ozlarning summasi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob qimmatli qog‘ozlarning turi va muddati, shuningdek emitentlar bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10889 Boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qarz qimmatli qog‘ozlarni xarid qilish bo‘yicha xarajatlar
Hisobvaraqning ta’rifi: qarz qimmatli qog‘ozlarni xarid qilish bilan bog‘liq barcha xarajatlar (agent, maslahatchi, diler va brokerlarga to‘langan mukofot va vositachilik haqi, nazorat organlari va fond birjalarining yig‘imlari, shuningdek mablag‘ o‘tkazganlik uchun soliq va yig‘imlar va h.k.)ning hisobi olib boriladi.
Hisobvaraqning debetida boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qarz qimmatli qog‘ozlarining xarid qilish bilan bog‘liq xarajatlari aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qarz qimmatli qog‘ozlarining xarid qilish bilan bog‘liq xarajatlar amortizatsiyasi hamda qarz qimmatli qog‘ozlarini sotish, qayta tasniflash, birovga berish va/yoki boshqa yo‘l bilan hisobdan chiqarish vaqtida xarid qilish bilan bog‘liq xarajatlarning qoldig‘ini hisobdan chiqarish summasi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob qimmatli qog‘ozlarning turi va muddati, shuningdek emitentlar bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10891 Boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlarga qilingan investitsiyalar bo‘yicha diskont (kontr-aktiv)
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qarz qimmatli qog‘ozlarining xarid qiymati (sotib olish xarajatlari va agar mavjud bo‘lsa sotib olingan foizlardan tashqari) bilan nominal qiymati o‘rtasidagi salbiy farq hisobi olib boriladi.
Hisobvaraqning kreditida qimmatli qog‘ozlarning nominal qiymatidan past bo‘lgan bahoda sotib olishdagi diskont summasi aks ettiriladi.
Hisobvaraqning debetida diskont amortizatsiyasi summasi hamda sotilgan, qayta tasniflangan, berilgan va/yoki boshqa yo‘l bilan hisobdan chiqarilayotgan qimmatli qog‘ozlarning diskont summasi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob qimmatli qog‘ozlar turi va muddati, shuningdek emitentlar bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.
10893 Boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qimmatli qog‘ozlarga qilingan investitsiyalar bo‘yicha mukofot
Hisobvaraqning ta’rifi: boshqa umumlashgan daromad orqali haqqoniy qiymatda baholanadigan qarz qimmatli qog‘ozlarining xarid qiymati (sotib olish xarajatlari va agar mavjud bo‘lsa, sotib olingan foizlardan tashqari) bilan nominal qiymati o‘rtasidagi ijobiy farq hisobi olib boriladi.
Hisobvaraqning debetida nominal qiymatidan yuqori bo‘lgan bahoda sotib olishdagi mukofot summasi aks ettiriladi.
Hisobvaraqning kreditida mukofot amortizatsiyasi hamda sotilgan, qayta tasniflangan, berilgan va/yoki boshqa yo‘l bilan hisobdan chiqarilayotgan qimmatli qog‘ozlarning mukofot summasi aks ettiriladi.
Tahliliy hisob qimmatli qog‘ozlar turi va muddati, shuningdek emitentlar bo‘yicha alohida shaxsiy hisobvaraqlarda olib boriladi.