Moliya fanida masalalar to’plami



Yüklə 238,01 Kb.
səhifə13/15
tarix04.10.2023
ölçüsü238,01 Kb.
#151988
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Масалалар

Yil

0

1

2

3

4

Investitsiyalar

62

Yalpi daromad

35

35

35

35

Amortizatsiya

15

15

15

15

Uskunani sotish

15

Daromad

20

20

20

35

Daromad solig’I

4

4

4

7

Sof foyda

16

16

16

28

Sof pul oqimi

-62

16

16

16

28

Jami sof pul oqimi

-62

-46

-30

-14

14

b) Investitsiyaning samaradorligi ko’rsatkichlarini hisoblab olamiz: loyihani sof keltirilgan qiymati(Di-sof pul oqimi, i-yillar) NPV=∑(Di/(1+r)ꜟ)-I o’zini oqlash muddati – PP=I/([∑(Di/(1+r)ꜟ]/n); ichki daromadlilik normasi NPV(IRR)=0 shartiga aniqlanadi, IRR-bu NPVni 0 teng qilishga olib keluvchi diskontlash stavkasi. daromadlilik indeksi – PI=NPV/([∑(Di/(1+r)ꜟ] )

Hisob kitoblar natijasi:


Yil

0

1

2

3

4

Jami

Diskontlash koeffitsenti

1

0,909091

0,826446

0,751315

0,683013

Sof pul oqimi

-62

16

16

16

28

Diskontlangan sof pul oqimi

-62

14.55

13.22

12.02

19.12

-3.09

NPV = -3.09
PP= 4.210
PI = -0.052

Ichki daromad normasi hisobi uchun hisob-kitoblar: r = 0.0788


Yil

0

1

2

3

4

Jami

Diskontlash koeffitsenti

1

0,926956

0,859247

0,796484

0,738306

Sof pul oqimi

-62

16

16

16

28

Diskontlangan sof pul oqimi

-62

14.83

13.75

12.74

20.67

0

Shunday qilib IRR = 7.88% Xulosa: loyha samarali emas. Chunki sof keltirilgan qiymat manfiy, o’zini oqlash muddati ekplutatsiya muddatidan ortiq, rentabellik indeksi manfiy, ichki daromadlilik normasi diskont stavkasidan kam.

28-masala

Quyidagi ma’lumotlar asosida korxona xom ashyo va asosiy materiallar zahirasini yaratish uchu o’z mablag’lariga bo’lgan talabini hisoblang.

1.Rejalashtirilayotgan yildagi xom ashyo va asosiy materiallarga bo’gan ishlab chiqarish talabi:


Xom ashyo va asosiy materiallar

Miqdori, ming dona

1 birlik uchun qabul qilish qiymati, so’mda

1

1200

200

2

1500

300

3

300

350

2.Ishlab chiqarish dasturi quyidagi taqsimotga ega: 1-chorak-24%, 2-chorak-26%, 3-chorak-25%, 4-chorak-25%. 3.Zahira me’yorini shakllantirish quyidagi ko’rsatkichlardan shakllanadi:


Xom ashyo va asosiy materiallar

Transport zahirasi
(kun)

Yukni tushirish, omborga joylash, tahlil
(kun)

Joriy ombor zahirasi
(kun)

Texnologik zahira
(kun)

Kafolatli zahira
(kun)

1

3

2

18

3

9

2

5

2

22

8

11

3

4

2

14

6

7

Echimi: Ishlab chiqarish zahiralarida aylanma mablag’lar me’yori quyidagi formula bilan aniqlanadi: O1=(PR/FR)*H3, bu erda PR-oraliq davrdagi materiallar sarfi; FR-korxona ish vaqtini yillik fondi; H3 -materiallar zahirasi me’yori. 1-material: H3 =3+2+18+3+9=35 kun O1 =(1200*200)/365*35=23013.7 ming so’m. 2-material: H3 =5+2+22+8+11=48 kun O1 =(1500*300)/365*48=59178.08 ming so’m.

3-material: H3 =4+2+14+6+7=33 kun O1 =(300*350)/365*33=9493.15 ming so’m. Demak, korxonaga xom ashyo va asosiy materiallar zahirasini yaratish uchun talab etiladigan o’z mablag’lari talabi 23013.7+59178.08+9493.15=91684.93 ming so’mni tashkil etadi.

29-masala

Quyida berilgan ko’rsatqichlardan foydalanib, yil boshiga mahsulot ishlab chiqarish foydasi, mahsulot rentabelligi va sotish rentabelligini hisoblang.


Ko’rsatkichlar

Joriy yil 9 oylik hisobot

Joriy yil 4-choragida kutilayotgan reja ijrosi

Mahsulot ishlab chiqarish

a) Korxona ulgurji narxlarida

38600

10300

b) Toliq tannarx bo’yicha

31200

8100

Echimi: Mahsulot ishlab chiqarish foydasi quyidagi formula orqali aniqlanadi: Freal=T-Tn, bunda T-tushum, Tn-tannarx. Unda: T=38600+10300=48900 ming so’m, Tn=31200+8100=39300 ming so’m, Freal=48900-39300=9600 ming so’m. Maxsulot rentabelligi (Rmaxsulov) maxsulot birligi tannarxidan olingan foyda darajasi bilan xarakterlanadi Rmaxsulov =Freal/Tn*100=9600/39300*100=24.43% Sotuvlar rentabelligi(Rsotuv) korxona islab chiqarish

faoliyati daromadliligi bilan xarakterlanadi: Rsotuv=Freal/T*100=9600/48900*100=19.63% Yil boshiga ikkala ko’rsatqich ijobiy natija bermoqda. Bu korxona joriy yilni muvaffaqiyatli yakunladi degan xulosani beradi, Korxona absolyut ko’rsatqichlari etarlicha katta bo’lib, bu korxona faoliyati samarali olib borilayotganidan dalolat beradi.

30-masala

Quyida keltirilgan ma’lumotlardan foydalanib korxona moliyaviy barqarorligining asosiy ko’rsatkichlarini hisoblang. ming so’da


Aktiv

2022 yil

Yil boshiga

Yil oxiriga

1.Asosiy vositalar va aylanma bo’lmagan aktivlar

-asosiy fondlar

35000

40000

-nomoddiy aktivlar

5000

7000

2.Aylanma mablag’lar:

-pul mablag’lari

7000

8000

-debitor qarzdorlik

8000

12000

-ishlab chiqarish material zahiralar

10000

15000

Qisqa muddatli moliyaviy qo’yilmalar

3000

5000

Jami

68000

87000

Passiv

1. Kapital va zahiralar:

-aktsiyanerlik kapitali

36000

36000

-qo’shilgan kapital

1000

2000

-taqsimlanmagan foyda

5000

7000

2. Bank uzoq muddatli kreditlari

12000

20000

3. Qisqa muddatli qarzdorlik:

-bank qisqa muddatli kreditlari

6000

7000

-byudjetdan qarzdorlik

1000

2000

-mol etkazib beruvchilardan qarzdorlik

7000

9000

-ish haqidan qarzdorlik

1000

4000

Jami

68000

87000

Korxona moliyaviy natijalari to’g’risidagi hisobot ko’rsatkichlari ming so’mda


Maxsulot(ish, xizmat) sotishdan tushun

45090

Sotilgan mahsulot tannarxi

24970

Tijorat xarajatlari

8720

Boshqaruv xarajatlari

4510

Echimi: Qarz va o’z mablag’lari bog’liqlik koeffitsenti(Kq) qarz mablag’larini o’z mablag’lariga munosabatini bildiradi va quyidagi formula orqali aniqlanadi: Kq=QK/O’K, bu erda QK-qarz kapitali,O’K-o’z kapitali. Bu ko’rsatqich me’yori: Kq˂1 Davr boshiga: QK=12000+6000+1000+7000+1000=27000 ming so’m. O’K=36000+1000+5000=42000 ming so’m. Kq=27000/42000=0.643 Davr oxiriga: QK=20000+7000+2000+9000+4000=42000 ming so’m. O’K=36000+2000+7000=45000 ming so’m. Kq=42000/45000=0.933 Davr boshiga 1 so’m o’z mablag’lariga nisbatan 0.643, davr

oxiriga 0.933 so’m jalb qilingan. Ko’rsatqich me’yorda. Monevr koeffitsenti (Km) korxona o’z mablag’laridan qancha qismi xarakatchan aktivlarga joylashtirilganligini ko’rsatadi. Bu mablag’lar ulushi qancha katta bo’lsa, korxona o’z mablarini monevrlash imkoniyati katta bo’ladi. Monevrlash koeffitsenti quyidagi formuladan foydalanib hisoblanadi: Km=O’AM/O’K=(O’K+UQ-ABA)/O’K, bunda O’AM-o’z aylanma mablag’lari, UQ-uzoq muddatli qarzlar, ABA-aylanma bo’lmagan aktivlar. Koeffitsent me’yori: Km˃0.5. Davr boshiga: ABA=35000+5000=40000 ming so’m.

O’AM=42000+12000-40000=14000 ming so’m. Km=14000/42000=0.333 Davr oxiriga: ABA=40000+7000=47000 ming so’m. O’AM=45000+20000-47000=18000 ming so’m. Km=18000/45000=0.4 Koeffitsentdan ko’rishimiz mumkinki, o’z kapitalini qancha qismi joriy faoliyatni moliyalashtirishda foydalanilmoqda. Davr oxirida 40% o’z mablag’lari joriy faoliyatni moliyalashtirishda foydalanilmoqda, 60%i esa kapitallashtirilgan. Ko’rsatqich qancha yuqori bo’lsa o’zgaruvchan bozor sharoitiga moslashish uchun manevrlash imkoniyati yuqori bo’ladi. Ko’rsatqich korxona xarakteristikasiga bog’liq bo’ladi.

Korxona fond bozorida faoliyat yuritsa ko’rsatqich past, moddiy ishlab chiqarish bilan shug’ullansa yuqori bo’ladi. Aftonomiya koeffitsenti(moliyaviy mustaqillik)(Ka) korxona umumiy resurslarida o’z mablag’larining ulushini ko’rsatib, quyidagi formula orqali aniqlanadi: Ka=O’k/BJ, bu erda BJ-balans jami. Me’yor ko’rsatqichi Ka=0.5 Davr boshiga: Ka=42000/68000=0.618 Davr oxiriga: Ka=45000/87000=0.517 Davr boshiga o’z mablag’lari ulushi 61.8%ni, davr oxiriga 51.7%ni tashkil qiladi. Korxonani qarz manbalariga bog’liqlik darajasi norma doirasida. Kreditlar nuqtai


Yüklə 238,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin