“moliya” fanidan O’quv-uslubiy qo'llanma bilim sohalari

Uy xo‘jaliklari tomonidan qabul qilinadigan
moliyaviy qarorlar. 
Uy xo‘jaliklari o‘z daromadlarining ma’lum qismini kelajakda sarflash 
uchun jamg‘arib qo‘yishlari natijasida ular umumiy boylik jamg‘armasini (pool of 
wealth) to‘plab qo‘yadilar. Va ular turli shakllarda saqlanishi mumkin. Kimdir 
pullarni bankdagi hisob raqamlarida saqlashni afzal ko‘rsa, kimdir ko‘chmas 
mulkka yoki biror biznesga tikadi (yo‘naltiradi, joylashtiradi). Bu mablag‘larning 
umumiy nomi bor. Ular aktivlar (assets)
nomini olgan. 
Iqtisodiy qiymatga ega bo‘lgan barcha narsalar aktivlar deyiladi.
Uy xo‘jaliklarining o‘zlari to‘plagan mablag‘larni sarflash borasida qaror 
qabul qilish jarayoni 
xususiy investitsiyalash 
(asset allocation)
yoki pul 
mablag‘larini turli aktivlar turlari o‘rtasida taqsimlash
 deb ataladi.
Xususiy uy sotib olish bilan bir qatorda odamlar ko‘pincha o‘z mablag‘larini 
Uy xo’jaliklari tomonidan qabul 
qilinadigan moliyaviy qarorlar 
Pul 
mablag’larini 
iste’mol qilish 
va
 
jamg’arish 
to’g’risidagi 
qarorlar
Investitsiya-lar 
bilan bog’liq 
bo’lgan 
(investitsion
) 
qarorlar
Moliyalash-
tirish 
to’g’risidagi 
qarorlar
Riskni boshqarish 
(riskiy 
boshqaruv) bilan
bog’liq
qarorlar

---

12 
moliyaviy aktivlarga, masalan aksiya yoki obligatsiyalarga tikadi (joylashtiradi, 
qo‘yadi)lar. Agar odam pul qarz olsa, u o‘zida yuzaga kelgan qarz majburiyati 
(liability) bilan bog‘liq ma’lum javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi. Boshqacha 
qilib aytganda, unda qarz paydo bo‘ladi. Uy xo‘jaligi boyligi yoki mulkining