15
vakillarini saylash huquqidan foyda-langan holda boshqaradilar, obligatsiyalar
chiqarish va kompaniyaning boshqa kredit kelishuvlariga kirishi, ko‘p hollarda,
undan ma’lum shartlarni bajarishni taqozo etadi,
ushbu shartlar, o‘z navbatida,
kreditorlar bilan tuzilgan tegishli shartnomalarda ko‘zda tutilgan bo‘ladi
(covenants ) va boshqaruv xodimlari faoliyatini cheklaydi. Ushbu shartnoma
cheklovlari tufayli kreditorlar ma’lum darajada kompaniya menejerlarining ishi
(faoliyati)ni nazorat qila oladilar.
Aylanma kapitalni boshqarish sifati firma muvaffaqiyatiga ulkan ta’sir
ko‘rsatadi. Agar menejerlar kompaniyaning kunlik moliyaviy ishla-riga doimiy
diqqat qilmasalar (e’tibor bermasalar), eng oqil tuzilgan uzoq muddatli reja ham
ko‘ngildagidek amalga oshmasligi mumkin. Hatto o‘sib kelayotgan muvaffaqiyatli
firmada ham kiruvchi va chiquvchi pul oqimlari vaqt jihatidan aniq bir-biriga mos
tushmasligi mumkin. Menejerlar mijozlar o‘z hisoblari bo‘yicha to‘lovlarni vaqtida
amalga oshirishlarini muntazam tekshirib turishlari kerak va hokazo. Boshqacha
qilib aytganda, menejerlar firma moliyasi ustidan umumiy boshqaruvni shunday
amalga oshirishlari kerakki, pul mablag‘larining operatsion defitsiti doimo
to‘ldirilib turishi, ortiqchasi yaxshi daromad olib keladigan tarzda investitsiya
qilinishi kerak
9
.
Firma moliyaviy qarorlar qabul qilishi vaqtidagi har bir qaror, xoh u
investitsiyalash, xoh moliyalashtirish yoki aylanma kapitalni boshqarish masalasi
bo‘lsin, muayyan ishlab chiqarish texnologiyasiga, shuningdek tadbirkorlik
faoliyatini boshqarish tizimi, soliq tizimi va firma faoliyat yuritadigan raqobat
muhiti kabi omillarga bog‘liq. Firma tanlaydigan moliyaviy siyosat variantlari ham
bir-biri bilan uzviy bog‘liqdir.
Dostları ilə paylaş: