“Moliya va buxgalteriya hisobi” kafedrasi

Sotish (realizatsiya) jarayoni. Ishlab chiqarish jarayonidan soʼng yaratilgan milliy daromadni taqsimlash va keyingi ishlab chiqarishni amalga oshirishdan mahsulotlarni sotish fazasiga keladi.
Ta’minot jarayoni vazifalari
Mol yetkazib beruvchilar bilan tuzilgan shartnomalaming bajarilishini nazorat qilish
Solib olingan tovar-modiy zaxiralaming (TMZ) haqiqiy tannarxini aniqlash
TMZning saqlanislti va oqilona sarflanishi ustidan nazoral o'matish
Ishlab chiqarish jarayoni vazifalari
Ishlab chiqarilgan mahsulot\amingjami va turlari bo'yicha pul ifodasida natural o'lchovlardagi hajmini aniqlash
Sotilgan mahsulotlar jami va turlari bo'yicha haqiqiy tannandni hisoblash
Moddiy, mehnat va moIiyaviy resurslardan lejamli va oqilona foydalanishni nazorat qilish
Sorish (Realizatsiya) jarayoni vazifalari
Shartnomalar bajarilishini nazorat qilish - mahsulot sorish hajrni va assortimenti
Sotilgan mahsulotlar uchun tushumlami o'z vaqrida va to'liq hisoblash
Yakuniy moliyaviy natijani (foyda yoki zarar) aniqlash

Xo`jalik mablag`lari

• Xo`jalik jarayonlari ma`lum mablag`lar yordamida sodir bo’ladi. Ishlab chiqarish korxonasi imoratlar, mashinalar, uskunalar, materiallar, pul mablag`lari, nomoddiy aktiv va shu kabi boshqa mablag`larga ega bo’ladi. Ular barchasini korxona har xil mablag`lardan - umumdavlat fondidan, aksiyalarini chiqarish va sotish, muassasalarning badallaridan, banklarning kreditlari hisobidan, boshqa korxonalar va tashkilotlardan olingan qarzlar hisobidan, foydadan va boshqalardan oladi. Xo`jalik faoliyatini to`g`ri boshqarish uchun ushbu korxona qanday mablag`larga mavjud, ular qanday joylashgan hamda bu mablag`lar qanday man`balardan olingan va ular qanday maqsadlarga mo`ljallanganligi bilish kerak.

Mablag`larni ularni turlari va joylanishi bo’yicha guruhlash korxona xo`jalik faoliyatining xususiyatlariga bog’liq bo’ladi. Ishlab chiqarish (sanoat) korxonasiga birinchi navbatda ishlab chiqarish faoliyatini amalga oshirish uchun mablag`lar bo’lishi kerak. Undan tashqari u muomila jarayonining ikki bosqichi - ta`minot va sotishda ishlatiladigan mablag`larga ega bo’lishi kerak. Odatda korxonalar korxona xodimlarining extiyojlariga xizmat qiladigan noishlab chiqarish sohasidagi mablag`larga ham ega bo’lishadi. Shunday qilib, korxona mablag`lari uzlarining turlari va joylanishi quyidagi guruhlarga bo’linadi: ishlab chiqarish vosi-talari, muomila soha (sfera)sidagi mablag`lar, noishlab chiqarish sohasidagi mablag`lar.