Mövzu Entomologiya və kənd təsərrüfatı bitkilərinə zərərverən canlılar haqqında anlayış, onların növ tərkibi, çoxalma və inkişafı. Zədə və zərər. Plan

III. Fiziki mübarizə üsulu

Bu mübarizə üsulunda zərərvericilərə qarşı aşağı və yüksək temperaturdan, müxtəlif şüa enerjisindən istifadə edilir. Bu mübarizə üsulu əsasən ən çox məhsul saxlanılan anbarlarda aparılır.

Müəyyən edilmişdir ki, noxud və lobya dənyeyəni və bir sıra anbar zərərvericilərini məhv etmək üçün, xüsusi elektrik qızdırıcıları və ya qaz qızdırıcıları ilə anbarda +50⁰S-dən yuxarı temperatur yaradılır, bu hal 15 dəqiqə davam etdirilir. Belə yüksək temperaturda zərərvericilər məhv olur.
Aşağı temperatur, yəni -10⁰S aşağı temperaturda zərərvericilərə öldürücü təsir göstərə bilir.
Bu mübarizə üsulunda yandırmadan da istifadə edilir. Belə ki, meyvə ağaclarının və üzüm tənəklərinin ölmüş qabıqları, eləcə də anbarlar süpürülən zaman əldə edilən zibillər yandırılmalıdır.
Bəzi həşəratlar işıq şüalarına qarşı meyllidirlər. Yəni bir sıra kəpənəklər və böcəklər axşamlar işıq şüasına uçurlar. Bunu nəzərə alaraq ultrabənövşəyi işıq şüalarından istifadə etmək olar.
IV. Mexaniki mübarizə üsulu

Bu mübarizədə aşağıdakı tədbirlər həyata keçirilir:

1. Mexaniki mübarizə üsulunda zərərvericilərin əllə yığılıb məhv edilməsi. Məsələn, pomidor yetişən zaman ona pambıq sovkasının tırtılları zərər vurur. Bu vaxt kimyəvi zəhərlərdən istifadə etmək olmaz. Ona görə də zərərvericinin tırtılları əllə yığılıb məhv edilməlidir. Kartofun qorxulu zərərvericisi olan Kolorado kartof böcəyinin yetkin fərdlərinin və yumurtalarının əllə yığılıb məhv edilməsi.
2. Meyvə ağacları və üzüm tənəklərinin əsasən ştambının ölmüş qabıqlarının toplanaraq yandırılması. Bu tədbiri aparmaqda məqsəd, bir sıra zərərvericilər qışlamanı ştambların ölmüş qabıqları altında keçirir ki, ölmüş qabıqların soyularaq yandırılması onların məhv olmasına səbəb olur.
3. Cinsi feremon tələlərdən istifadə etmək
4. Siçanabənzər gəmiricilərə qarşı tələlərdən istifadə etmək.


V. Kimyəvi mübarizə üsulu

Kənd təsərrüfatı bitkilərinə qarşı mübarizədə tətbiq edilən mübarizə üsulları sistemində kimyəvi mübarizə üsulu əsas yerlərdən birini tutur.

Kimyəvi mübarizə üsulu qırıcı mübarizə üsuludur.
Kənd təsərrüfatı bitkiləri zərərvericilərinə qarşı mübarizədə kimyəvi zəhərlər bəzi halda bilavasitə zərərvericinin özünə, digər halda qidalanma mühitinə (yarpaqlar, torpaq, dənə və s.) təsir edir. Hər iki halda zərərverici orqanizm ilə zəhər arasında təmas (kontakt) əmələ gəlir. Bu da orqanizmdə anatomik dəyişiklərə və fizioloji funksiyaların pozulmasına səbəb olur, nəticədə zərərverici məhv edilir.
Kimyəvi mübarizədə çox böyük olan sahələrdə çiləmə yerüstü aparatlarla və təyyarələr vasitələrlə aparılır. Kiçik sahələrdə isə əl çiləyicisi ilə aparılır.