3. Alaq otlarının məhv edilməsi – alaq otlarının məhv edilməsi mədəni bitkilərin inkişafına yaxşı təsir götərir. Belə ki, onlar torpaqda olan qida maddələrini mənimsəyir, mədəni bitkilərə kölgə salır, toxumu zibilləyir və nəhayət kənd təsərrüfatı işlərini mürəkkəbləşdirir, eləcə də zərərvericilərin kütləvi çoxalması üçün əlverişli şərait yaradır.
Kənd təsərrüfatına zərər verən bir çox zərərvericilər öz inkişaflarının ilk mərhələsini alaq otları üzərində keçirir və sonra mədəni bitkiləri yoluxdurur (məsələn, mənənələr).
Alaq otları ilin müxtəlif fəsillərində zərərvericilər üçün qida mənbəyi, qışlama və sığınacaq yeridir.
Erkən yazda hələ pambıq cücərtiləri çıxmamış qışlama yerlərindən çıxan hörümçək gənələri, mənənələr və tripis sahənin kənarlarında, dincə qoyulmuş sahələrdə, arxların kənarlarında və s. yerlərdə bitən bir sıra alaq otları üzərində qidalanaraq inkişaf edib çoxalır. Pambıq cücərtiləri yarpaqlayarkən həmin zərərvericilər alaq otları üzərindən pambıq bitkisi üzərinə keçirlər və zərər vururlar.
Bu göstərilənlərdən aydın olur ki, alaq otlarını həm əkin sahəsində, həm də onun kənarlarında vaxtında məhv etmək çox mühüm aqrotexniki tədbirdir.
4. Gübrələmə – Mineral və üzvi gübrələrin verilməsi nəticəsində bitki yaxşı inkişaf edir və zərərvericiyə qarşı davamlı olmaqla, ona vurulan ziyan o qədər də nəzərə çarpmır. Bəzən gübrələrdən zərərvericinin məhv etməkdə istifadə edilir. Məsələn, superfosfatla ilbizləri məhv etmək olur. Gecələr çılpaq ilbiz qidalanan zaman superfosfat tarlaya dağıdılır. İlbizin bədəni üzərinə düşən gübrə kontakt təsir edib, onu məhv edir.
5. Bitki qalıqlarının məhv edilməsi – sahədən məhsul yığıldıqdan sonra bir sıra zərərvericilər tarlada qalan bitki qalıqları altında özlərinə sığınacaq tapırlar məsələn, hörümçək gənəsi, tripslər, mənənələr və s. bunlar bitki qalıqları altında qışlayırlar. Bitki qalıqları sahədən çıxarıldıqda göstərilən zərərvericilərin miqdarı azalır.
II. Bioloji mübarizə üsulu
Bioloji mübarizə canlılar arasında gedən mübarizəyə əsaslanır, daha doğrusu, bu mübarizədə bir canlının digər canlıya qarşı tətbiqi nəzərdə tutulur.
Bioloji mübarizə üsulu digər mübarizə üsulu ilə müqayisə edilərsə, onun üstün cəhətləri vardır. Belə ki, bu mübarizənin tətbiqi ucuz başa çatır, insan, heyvanlar və bitkilər üçün zərərsizdir, atmosferi çirkləndirmir. Bioloji mübarizədə əksər hallarda zərərverici hələ bitkini zədələnməsindən əvvəl onu məhv edir.
Bioloji mübarizədə tüfeyli və yırtıcı həşəratdan, həşəratla qidalanan yırtıcı quşlardan və ev toyuqlarından istifadə edilir.
Dostları ilə paylaş: |
