Mövzunun planına daxil olan suallar: Mövzunun planına daxil olan suallar

Birgə fəaliyyət nəticəsində əldə edilən

Əsas fondların satışından

Müəssisənin bankdakı hesabındakı pul vəsaitindən bankın istifadəsinə görə alınmış faizlər;

Müəssisələrdə sair fövqəladə gəlirlər isə təbii fəlakət, yanğın, qəza və s. hallarda təsərrüfata daxil olan vəsaitdən və eləcə də sığorta vəsaitlərindən ibarətdir.

• Müəssisələrdə sair fövqəladə gəlirlər isə təbii fəlakət, yanğın, qəza və s. hallarda təsərrüfata daxil olan vəsaitdən və eləcə də sığorta vəsaitlərindən ibarətdir.

• Satışdankənar əməliyyatlardan gəlirlərə isə aşağıdakılar aid edilir:

• - müqavilə şərtlərinin pozulmasına görə müəssisəyə daxil olan cərimə, peniya, faizlər və s;
• - müəssisəyə dəyən zərərlərin ödənilməsi üçün daxilolmalar;
• - hesabat dövründə aşkar edilən keçən illərin mənfəəti;
• - başqa müəssisələrdə pay iştirakından gəlirlər;
• - xarici valyutanın alqı – satqısından gəlirlər;
• - sair gəlirlər.

• Müəssisənin gəlirləri onun fəaliyyətinin istiqamətlərindən asılı olaraq təsnifləşdirilir. Təsnifləşdirməyə görə gəlirlər ayrılır:

• - əsas fəaliyyətdən (adi) gəlirlər;
• - investisiya fəaliyyətindən gəlirlər;
• - maliyyə fəaliyyətindən gəlirlər;

II Sual: Məhsul satışından gəlir və onun səviyyəsinə təsir göstərən amillər

• II Sual: Məhsul satışından gəlir və onun səviyyəsinə təsir göstərən amillər

• Müəssisədə məhsul satışından əldə edilən gəlirin səviyyəsinə bir sıra amillər təsir göstərir. Məsələn, satışın həcmi, məhsulun keyfiyyəti, qiyməti, çeşidi, keçici əmtəə qalıqlarının səviyyəsi və s.

• Məhsul satışından əldə edilən gəlirin səviyyəsinə təsir göstərən amilləri iki qrupa ayırmaq olar:

• I qrup: Müəssisənin fəaliyyətindən asılı olan amillər;
• II qrup: Müəssisənin fəaliyyətindən asılı olmayan amillər;

• Müəssisənin fəaliyyətindən asılı olan amillərə istehsal və tədavül sferalarında olan amillər daxildir. Belə ki, istehsal sferasında olan amillərə istehsalın həcmi və quruluşu, məhsulun keyfiyyəti, istehsalın ahəngdarlığı və s., tədavül sferasında isə qiymətlərin səviyyəsi, məhsulun yola salınması, hesablaşma formaları və s. aiddir.

III Sual: Müəssisədə satışdan gəlirin həcminin planlaşdırılması

• III Sual: Müəssisədə satışdan gəlirin həcminin planlaşdırılması

• Müəssisələrdə satılan məhsula çəkilən xərclərlə yanaşı, satılan məhsullara görə əldə edilən gəlir də planlaşdırılır.

• Gəlirin planlaşdırılması mənfəət planının müəyyən edilməsi üçün zəruridir. Satışdan əldə edilən gəlirin həcminin əsaslandırılmış müəyyən edilməsindən planlaşdırılan mənfəətin real olması çox asılıdır.

• Satışdan əldə edilən plan gəlirini müəyyən etmək üçün satılan məhsulun miqdarını və çeşidini bilmək lazımdır.

• Satılan məhsulun miqdarı istehsalın və keçici əmtəə qalıqlarının həcmindən asılıdır. Keçici əmtəə qalıqlarına plan ilinin əvvəlinə və axırına olan hazır məhsul qalıqları daxildir. Müəssisələrdə satışdan əldə edilən pul gəlirinin plan həcmi birbaşa və hesablama metodları ilə müəyyən edilir.

Birbaşa hesablama metodu ilə satışdan gəlir aşağıdakı kimi hesablanır.

• Birbaşa hesablama metodu ilə satışdan gəlir aşağıdakı kimi hesablanır.

• G=S * Q

• G – satışdan əldə edilən gəlir;
• S – satılan məhsulun həcmi (ədəd);
• Q - məhsul vahidinin qiyməti (vergilərsiz);

• Satışdan əldə edilən gəlirin planlaşdırılmasının hesablama metodu:

• G = Q1 + Ə – Q2

• Q1 – plan ilinin əvvəlinə satılmayan hazır məhsul qalıqları, (əvvəlki
• ilin qiyməti ilə)
• Ə – plan ilində əmtəəlik məhsul (plan ilinin qiyməti)
• Q2 – plan ilinin sonuna satılmayan hazır məhsul qalıqları (plan
• ilinin qiyməti)

• Hesablama metodunda keçici əmtəə qalıqlarının satışın həcminə təsirini müəyyən etmək mümkündür.

IV Sual: Müəssisədə qiymət sistemi

• IV Sual: Müəssisədə qiymət sistemi

• Bazar iqtisadiyyatı şəraitində qiymət müəssisənin fəaliyyətinin xarakterizə edən vacib iqtisadi parametrlərdən biridir.

• Aşağıdakı istiqamətlərdə müəssisənin (formanın) qiymət siyasəti xarakterizə olunur:

• Qiymət siyasətinin məqsədi;

• Qiymət siyasətinin prinsipləri;

• Qiymət siyasətinin realizasiyası formaları;

• Qiymət siyasətinin realizasiyası metodları;

• Qiymət siyasətini müəyyən edən amillər;

V Sual: Satışdan gəlirin istifadə istiqamətləri

• V Sual: Satışdan gəlirin istifadə istiqamətləri

• Məhsul satışından gəlir müəssisənin hesablaşma hesabına daxil olan pul vəsaitinin məbləğindən ibarətdir. Məhsul satışından gəlirin müəssisəyə daxil olması vəsaitlərin bir dövriyyəsinin başa çatdığını göstərir. Lakin həmin vəsaitlərin istifadəsi yeni dövriyyənin başladığını göstərir. Gəlirin istifadə olunması bölüşdürücü prosesin ilk mərhələsini xarakterizə edir. Belə ki, daxil olan gəlirdən material xərcləri ödənilir və amortizasiya fondu təşkil edilir. Qalan vəsait ümumi gəlir (yeni yaradılan dəyər) adlanır. Ümumi gəlir əmək haqqının ödənilməsində və müəssisənin xalis gəlirinin formalaşmasında iştirak edir.