Mübariz yusifov m IL Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
Yüklə 4,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Mübariz Yusifov
təkrarı kimi görünərdi. Batini isə Azərbaycançılıq ideyalarının təcəssümü olduğu
üçün yaşadılmazdı, Nizaminin Azərbaycanca mövcud olmuş «Divanı» kimi itirilib batınlardı. Nizaminin əsərlərindəki Azərbaycançılıq ruhu ədalətli, azad,
müstəqil dövlətçilik ideyalan özündən sonrakı ədəbiyyata, bu ədəbiyyatı yaradan Azərbaycanlılann ictimai şüuruna çox ciddi bir təsir göstərmişdir. Nizamidən dörd əsr sonra yaşamış dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzuli Niza mi ideyalanm öz dövründə ləyaqətlə davam etdirmişdir. Niza mi müstəqil, ədalətli dövlətçilik barədəki düşüncələrində hökmdarlara yer qoymur. Bunun da səbəbləri Nizami əsərlərində açıq bildirilir. Füzuli isə bu ideyalan inkişaf etdirərək belə fikrə gəlir ki, ədalətli cəmiyyətin yaradılmasın da, qurulmasında ədalətli hökmdardan daha artıq milli liderin yetişməsi vacibdir. Həqiqətən yeni, ədalətli, azad, müstəqil dövlət quruculuğunun yaradılmasını milli lidersiz təsəvvür etmək mümkün deyildir. Nizami kimi dahi nə üçün arzuladığı azad cəmiyyəti utopik təsəvvürdə canlandmrdı? Çünki Nizami dövründə liderlər kimlər idi? Bir-birinə rəhm etməyən, xalqın qeydinə qalmayan, Azərbaycan əsilli olsa da Azərbaycan dilinə, mədəniyyətinə, mənəviyyatına qayğı gös tərməyən, əhalini talayıb xalqı «quru yurd»da qoyan başçılar idi. Onlarda liderlik var idi, millilik yox idi. Füzuli dövründə də belə idi. Hakimiyyətdə, artıq qeyri-Azərbaycanlılar yox, Azərbaycanlılar təmsil olunurdu. Ancaq bu Azərbaycanlıların yaratdığı dövlət də milli deyildi, sülaləçilik idi. Formal cəhətdən faktiki olaraq Azərbaycanda Azərbaycanlı başçılar olduğu halda Füzuli üçün ehtiyac yox idi ki, qeyri-Azərbay canlı başçılara Azərbaycanlı libası geyindirsin. Azərbaycanlı başçılarda isə milli şüur yox idi. Ona görə Füzuli haqq yolu tutaraq deyirdi: Ey Füzuli, nə gözəldir sözü azadəliyin Hanı bir sərv bu aləmdə ki, vardır səməri? III, 120,7.
Yüklə 4,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|