Mübariz Yusifov
Ceyran ovlağından dərilib gələn
Bir çəngə quru ot götürüb həmən
Zahid cavab verdi: «Budur xörəyim
Bundan qüvvət alır mənim ürəyim»
Qapıçı şah kimi süzdü gözünü:
«Bəlaya salmısan-dedi,-özünü.
Yazıq, bizim şaha xidmət eyləsən
Bir də ot yeməzsən bu çöllərdə sən»
Zahid cavab verdi: «Sözün əbəsdir,
Bu ot bir gülqənddir, mənə bu bəsdir.
Bu otun sirrini bilsən, ey insan
Şahın qulluğundan azad olarsan»
Onu dinlədikcə şah birdən-birə
Qızışıb atından sıçradı yerə
Döşəndi zahidin önünə xaqan
Öpdü o müqəddəs ayaqlarından
«Azadlıq əzizdir,-dedi,-daima»
Budur sözlərində gizlənən məna.
L-M, 2004, 193-194.
Göründüyü kimi, Nizami batində dediyi fikri, hətta
dilindən zahidə çıxarır ki, azadlıq hər şeydən əzizdir və
üstündür.
İnsan azaddırsa, bu azadlıq onun şüuruna,
mənliyinə, şəxsiyyətinə, təsəvvürünə, təfəkkürünə daha canlı
təsir göstərə biləcək və insan öz müqəddəs amalına
yetişməkdə çətinlik çəkməyəcək. Şah isə cəmiyyətin bütün
ixtiyarı onda olsa belə qayğı azadlığından məhrumdur.
Düşünür ki, azadlığa hamının ehtiyacı var. Hətta şahın da! Ni
zami bu müqəddəs ideyanı Azərbaycan məkanında canlandırır
və öz vətənində insanların şəxsiyyət azadlığına nail olmasını
müqəddəs bir arzu və istəyə çevirir.
Nizami azadlıq ideyalarına, xüsusən, şəxsiyyət azadlığı
na sadə bir anlayış kimi yanaşmır. Azadlıq elə bir qlobal arzu
və istəkdir ki, şahlar, hökmdarlar ona ehtiyac hiss edir və ona
tabe olurlar. Əgər şahların ona bu qədər ehtiyacı varsa, deməli
cəmiyyətin
azadlığa
dərin
bir ehtiyacı var. Nizami
54
Dostları ilə paylaş: |