Yig’lar Samarqandga sirdosh Buxoro
Minorida uxlar quyosh,
Buxoro
Ibn Sinolari talosh
Buxoro,
O’zingiz qaydasiz Fayzullo bobo. (Adabiyot majmua,343-bet)
Yuqoridagi misralarda Shohimardon,Surxon,Samarqand,O’zbekiston,Buxoro
nomlari talmeh san’atini yuzaga chiqargan. Shohimardon O’zbekistonning Andijon
viloyati shaharlaridan biri. Surxon ,O’zbekistondagi Surxandaryo viloyati,janubda
joylashgan.Samarqand O’zbekistonning markaziy qismida joylashgan,dunyodagi
juda qadimiy shaharlardan hisoblanadi. Buxoro viloyati ham qadimiy shaharlardan
bo’lib,O’zbekiston viloyati hisoblanadi.
Talmeh sa’natini tarixiy shaxs nomlari ham keltirib chiqaradi. Bunga misol
tariqasida shoirning “Laganbardorlar”“ she’rida
Otabek Kumushin ko’zlarin yopib,
O’zi ham ortidan qilgach safarlar,
Qodiriy boboning qo’llarin o’pib,
Chohga itargan ham-laganbardorlar.
(O’shamanba 88 bet )
Osmon jismlarining nomlari ham tazod san’atini yuzaga keltiradi. Shoirning
“Uch og’a ini botirlar” she’rida oftob ya’ni quyosh qalamga olinadi:
Ularni tilab-tilab
Olgan edi
Oftobi,
Qirg’in jangga kuzatib
Qolgan edi
Oftobi,
Bir qo’ynida uchta non
Solgan edi
Oftobi.
(O’sha manba 15-bet)
Bu she’rda Marhamatlik Oftob momo ikkinchi jahon urushida uch o’g’lidan
judo bo’lgan. Onaning ichki kechinmalari aks ettirilgan.Nafaqat Oftob momoni balki
farzandidan bevaqt ayirilgan onalar faryodi aks ettirilgan.
Demak, shoir she`riyatida talmeh san`ati juda o`rinli va juda ta`sirli va aniq
tasvirlangan.Adabiyotga qiziqqan adabiyot muhlisi tarix, madaniyat adabiy asar
qahramonlar, urf odatlar haqida yaxshi bilsagina talmeh san`atidan bemalol
foydalana oladi. Shoir tarixiy shaxs, voqea hodisa bilan o`zi yaratadigan lirik
asardagi qahramonga ishora qiladi. Tarixda shunga o`xshash voqea va hodisalar sodir
bo`lganiga ishora qiladi.
