Mühazirə 1 Rəqəmli veriliş sisteminin əsasları

f_t = 8x32x8 = 2048 khs.
IKM-in ilkin variantı kabel xətti ilə telefon danışığı veriləcəyi nəzərə alınaraq layihələndirilib.
Deməli, IKM veriliş sistemi 30 kanal yaradılması üçün layihələşdirilmişdir və burada zamana görə sıxlaşma prinsipindən istifadə edilir. Buna ilkin sıxlaşdır- ma qrupu deyilir. Otuz kanallı IKM-in qruplaşma prinsipi şək.1.3-də göstərilib:

0,488мкс

Рягям символлары

Канал интервалы 3,9 мкс









125 мкс 1

1 . . . 15

31

Р1	Р2	Р3	Р4	Р5	Р6	Р7	Р8

0

16
Сигнал

Р1	Р2	Р3	Р4	Р5	Р6	Р7	Р8
*	0	0	1	1	0	1	1
*	1	Х	*	*	*	*	*

Р1	Р2	Р3	Р4	Р5	Р6	Р7	Р8
		Д	аныш	ыг
		ам	плиту	дас	ы

Şək.1.3. 30 kanallı IKM-in traktı

3. Rəqəm veriliş sisteminin iyerarxiyası

IKM siqnallı rəqəm veriliş sistemləri (RVS) sürət və kanalların sayından asılı olaraq ilkin və yüksək səviyyə sistemlərinə bölünürlər [3,5,10-12, 19,98,105,114,131-133,136,153].

Dörd səviyyəli RVS xarakteristikası və iyerarxiyası BTI tərəfindən stan- dartlaşdırılıb və məsləhət kimi G-700 də verilib.
IKM-30 ilkin rəqəmli veriliş sistemi kimi aşağıdakı xüsusiyyətlərə malik- dir (cədvəl 1.2).
Cədvəl 1.2

Parametrlər	Qiymətlər
Kvantlama səviyyəsinin miqdarı	256
Kod sözü dərəcələrinin sayı	8
Zaman kanallarının sayı	32 (0, 1, 2 ... 31)
Kompressorun sayı (xarakteri)	A=87,6;  =13 (seqment)
Siqnallaşma (kanal intervalı)	16 (telefon kanalı hesabına 4 siqnal kanalı ola bilər)
Sinxronlaşma (kanal intervalı)	0
Telefon kanallarının sayı	30
Ifrat tsikldəki əsas tsiklin miqdarı	16
Bir zaman kanalının veriliş sürəti	64 kbit/s
RVS-in veriliş sürəti	2048 kbit/s

Ilkin IKM-30 əsasında yaranmış RVS iyerarxiya quruluşu şək.1.4-də veril- mişdir.

2,048 М б ит /с
( 3 0 канал)

8 ,448 М б ит /с

( 120 канал) 34,368 М б ит /с

30 канал

ИКМ - 30

ИКМ-120
_. х 4
.
^{( 480 кан а л)} 139,264 М б ит /с
^{х 4 ( 1920 кан а л)}564,992 М б ит /с

ИКМ-480

ИКМ-1920

.
^. х 4
( 76 80 кан а л)

ИКМ-7680
х 4

Şəkil 1.4. Rəqəm verilişi sisteminin iyerarxiya sxemi

Ümumiyyətlə, qeyd etmək lazımdır ki, sinxronlaşdırılmamış veriliş şəbə- kələrində, rəqəm multiplekserlərə girişin sinxronlaşdırılması tələb olunmur.

Baxmayaraq ki, verilən informasiyanın nominal veriliş sürəti eynidir, la- kin onların arasında fərqlər mümkündür. Bu cür azad sinxronlaşma sisteminə plesoxronik deyilir. Avropada istifadə edilən plesoxronik rəqəmli iyerarxiya ar- dıcıllığı (PDH ardıcıllığı) şəkil 1.4.-də göstərilir.
Lakin yaxın gələcəkdə telekommunikasiya şəbəkələri inteqral xidmətli rə- qəm şəbəkələri (ISDN) ilə əvəz edildikdə, veriliş sistemləri tam sinxronlaşdırıla- caq və bu isə yeni sinxronlaşdırılmış rəqəm iyerarxiyalı sistemin tətbiqinə (SDH) gətirəcək. Bu halda sinxronlaşma yuxarıdan aşağıya, yəni beynəlxalq, re- gional, yerli şəbəkələr səviyyəsində vahid SDH ilə aparılır.
1990-cı ildə BTI SDH-i, yəni sinxronlaşdırılmış rəqəm iyerarxiyalı yeni
şəbəkələr üçün məsləhət görmüşdür [3,12,81].
SDH istifadə etdiyi rəqəm veriliş sürəti 155,52 Mbit/s bərabərdir və ple- soxronikdə olduğu kimi, bu sürəti 4-ə vursaq, onda sürət 622,08 Mbit/s və tək- rarən yenə 4-ə vursaq 2488,32 Mbit/s sürət alınar.
SDH sinxronlaşma iyerarxiyası şəkil 1.5-də verilib. Şəkildən göründüyü kimi, burada sinxronlaşmış nəqliyyat modulu (STM) yaranır.

?

Дяйишян
_сел Синхронлашмыш няглиййат модулу
155 Мбит/с, СТМ-1
Şəkil 1.5. Sinxronlaşdırılmış rəqəmli iyerarxiya SDH

STM-4
620 Мбит/с

STM-16
2,48 Эбит/