Mühazirə Giriş Əmək mühafizəsi əmək prosesində işçilərin təhlükəsizliyini təmin edən, suğlamlığını və işləmə qabiliyyətini quruyub saxlayan qanunvericilik aktlarıdan və ona uyğun olan ictimai-iqtisadi, gigiyenik

Sanitar - mühafizə zonaları

Sənaye müəssisələrindən atmosferə buraxıl an zərərli ayrılmalarm (toz, tüstü, qaz və s.) təsirindən ətrafdakı yaşayış sahələrini qorumaq üçün sanitar-mühafizə zonalarından istifadə edilir. Bu z onaların eni SN 245-81 üzrə müəssisələrin zərərlilik dərəcəsindən asılı olaraq müəyyən edilmişdir. Müəssisələr zərəıiilik dərəcəsinə görə 5 sinifə bölünür - I , 11, III, IV, V. Ayrı -a yrı siniflər üzr ə sanitar - mühafız ə zonasmın eni aşağıdakı kimi qə bul edilir:

I sinif üçün 1000 m;
II sinil' iıçün 500 m;
III sinif üçün 300 m;
IV sinif iiçiin 100 m;
V sinif üçün 50 m.
Bəzi sənaye müəssisələri aşağidakı siniflərə daxil edilmişdir: dəyirmanlar , spirt emal edən zavodlar IV sinifə, pivəbişirınə, çörək zavodları, makaron qənnadı fabrikləri, şər ab, konserv zavodları V sinifə, boyama və ağartma işləri olduqda toxucu, ə yirici fabrikləri IV, olmadıqda i sə V si nifə və s.


İstehsalat otaqları
Istehsalat binaların da normal əmək şəraitinn təmin olunması üçün hər bir işçiyə 4,5 m2-dən az olmamaq şərtilə sahə və 15 m3-dən az olmamaq şərtilə həcm düşməlidir (SN -245-81). Bu sahəni və həcmi aşağidakı kimi tə yin et mək olar:
2 5.4m NS Sis
Vi ş=V/N≥15 m2
burada S sexin sahəsi, V - sexin lıəcmi.
N ən bö yü k növbədəki işlərin sayıdır.
Istehsalat binalarmın hündürlüyü 4,8 m-dən az olmamalıdır. Asan təmizlənə bilməs i iiçiin divaıiarının, döşəməsinin səthi hamar olmalıdır, döşəmə sürüşkən olmamal ıdır.
Istehsalat binalarında texnikası və istehsalat sanitariyası norma və qaydahırına u yğun olaraq normal sanitar -gigiyenik şəra it (tempe ratura, nəmlik, təz yiq , təmiz hava) təmin olunmalıdır.


Sanilat-məişət otaqları

Səna ye müəssisələrində tikinti norma və qaydalarına (TN və Q 11-92-76) uyğun olaraq istehsalat binaları ilə yanaş ı saııitar -məişət otaqları da n əzər də tutulur. Bu ot aqlara yeməkxana, qarderob otaği, duşxana, əl-üz yuma otağı, qadınlar üçiü n şəxsi gigiyena otağı , südəmər uşaqları yedirmə otağı, papiros üçün çəkmə otağı, iş paltarıarını yuma otağı, tibb məntəqəsi və s. aiddir. Qarderob otağından başqa bütün məişət otaqlannın sahəsi və onlann daxilində yeıiəşə n ləvazimatlarm sa yı ən bö yük növbədəki işçilərin sa ymda n asılı olaraq, istehsalat proseslərinin qrupu nəzərə alınmaql a tə yin olunur. qarderob otağmın sahəsi iimumi işçi lərin sa yındaıı asılı olaraq tə yin olunur.

İstehsalat prosesləri aşağidakı 4 qrupa bölünür:
1. Normal mete roloji şəraitdə gedən t oz, qaz a yrılmala rı olma yan proseslər;
2. Qeyri-normal meteroloji şəraitdə gedən və zərərli toz, qaz ayrılmaları olaıı proseslər;
3. Kəskin ifadə olunan zərəıii amillərə malik və iş paltaıiarınm çirklənməsinə səbəb olaıı proseslər;
4. Məhsulun keyfiyyətli olmasını təmin etmək üçün xüsusi rejim tələb olunan proseslər.
Bütiin bu qruplar özləri də yarım qruplara bölünür (la, lb, lc, 2a, 2b, 2c, 2d və s.).
Şərab zavodhınnm osas istehsalat prosesləri lb, lc, 2c qruplarına, dəyinnanlarmkı 2d qrupuııa, çörək zavodları, makaron və qənnadı fabriklərininki Iva qrupuna, tikiş, trikotaj fabriklərininki la qrupuna, toxucu, nyirici fabriklorininki 2a qrupuna daxildir.